Papieża Franciszka prakseologiczna wiarygodność Kościoła. Zarys problematyki
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest zarysowanie problematyki prakseologicznej wiarygodności Kościoła w ujęciu papieża Franciszka. Po wykazaniu chrystyczności Kościoła, zostały omówione cztery prakseologiczne znaki wiarygodności Kościoła. Najpierw przedstawiono świętość, którą Franciszek określa jako najpiękniejsze oblicze Kościoła. W kolejnym punkcie ukazano radość chrześcijańską, jako znak wiarygodności Kościoła. Następnie zaprezentowano Franciszkowe pragnienie Kościoła ubogich i dla ubogich. Na koniec zostało odsłonięte ekologiczne oblicze Eklezji. Powyższe rozważania doprowadziły do stwierdzenia, że zaproponowana przez papieża Franciszka prakseologiczna wiarygodność w sposób wyraźny i przekonujący odsłania przed współczesnym człowiekiem Kościół Chrystusowy. Franciszkowe novum uwidacznia się m.in. w jego stylu nauczania. Sposób przekazywania przez niego ważnych prawd wiary i życia moralnego jest prosty, bezpośredni, bogaty w metafory oraz żywe i plastyczne obrazy zaczerpnięte z codziennego życia. Papież nie tyle zatrzymuje się na teoretycznym ich pogłębianiu, ile ukazuje praktyczne ich zastosowanie, udziela prostych i użytecznych wskazówek, które pomagają w życiowym zaangażowaniu w życie wiary. Tym samym eklezjologiczność Franciszkowego przesłania cechuje eklezjalna praksis. Takie prakseologiczne ukierunkowanie eklezjologii otwiera nowe perspektywy badawcze przed teologią fundamentalną, która ukazując wiarygodność Kościoła powinna więcej skupiać się na jego chrystyczności oraz inspirować się życiem wierzących. Papieża Franciszka prakseologiczne ukazywanie wiarygodności Kościoła uwidacznia się także w tym, że mówi on o Kościele z zachwytem, pietyzmem i miłością – jednocześnie nauczając w prawdzie, nie unika tematów trudnych i bolesnych – gdyż Kościół kocha i ma świadomość wielkiej odpowiedzialności za całą wspólnotę eklezjalną.
Bibliografia
Benedykt XVI. Encyklika Deus caritas est. 2006.
Codina, Victor. Kościół wykluczonych. Teologia z perspektywy Nazaretu, Kraków: Wydawnictwo WAM, 2018.
Derdziuk, Andrzej. „Teologia radości”. W Radość chrześcijańska, red. Andrzej Derdziuk, Lublin: Wydawnictwo Diecezjalne „Gaudium”, 1999.
Franciszek. Adhortacja apostolska Christus vivit, 2019.
Franciszek. Adhortacja apostolska Evangelii gaudium, 2013.
Franciszek. Adhortacja apostolska Gaudete et exsultate, 2018.
Franciszek. Encyklika Laudato si’, 2015.
Franciszek. Encyklika Lumen fidei, 2013.
Franciszek. List apostolski Misericordia et misera, 2016.
Franciszek. Posynodalna adhortacja apostolska Querida Amazonia, 2020.
Franciszek. „Wstęp”. W Gerhard L. Müller. Ubóstwo, 5–9. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2014.
Grzybek, Stanisław. „Elementy konstytutywne biblijnej radości”. Ruch Biblijny i Liturgiczny 32, nr 5 (1979): 250–260.
Homilie poranne papieża Franciszka w kaplicy Domu świętej Marty (23 marzec – 6 lipiec 2013). Marki: Michalineum, 2018.
Jan Paweł II, Benedykt XVI, Franciszek. Tryptyk o wierze. Kraków: Wydawnictwo M, 2014.
Jan Paweł II. Encyklika Ecclesia de Eucharistia, 2003.
Kaucha, Krzysztof. Miłość za miłość. Wiarygodność chrześcijaństwa według Battisty Mondina. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 2000.
Kaucha, Krzysztof. „Znamiona Kościoła”. W Leksykon teologii fundamentalnej, red. Marian Rusecki i in., 1393–1396. Lublin–Kraków: Wydawnictwo M, 2002.
Krasiński, Józef. „Świętość Kościoła”. W Leksykon teologii fundamentalnej, red. Marian Rusecki i in., 1213–1217. Lublin–Kraków: Wydawnictwo M, 2002.
Ledwoń, Ireneusz S. „Radość jako motyw wiarygodności chrześcijaństwa”. W Radość w Ewangelii. Biblijne źródła chrześcijańskiej radości, red. Arnold Zawadzki, 13–23. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.
Ledwoń, Ireneusz S. „Świętość jako motyw wiarygodności”. W Leksykon teologii fundamentalnej, red. Marian Rusecki i in., 1208–1213. Lublin–Kraków: Wydawnictwo M, 2002.
Lubac, Henri de. Medytacje o Kościele. Kraków: WAM, 1997.
Mastej, Jacenty. „Chrystyczność jako podstawa wyjątkowości Kościoła”. Łódzkie Studia Teologiczne 28, z. 2 (2019): 11–22.
Mastej, Jacenty. Eklezjotwórczy wymiar miłości. Roczniki Teologiczne 53, z. 9 (2006): 107–122.
Mastej, Jacenty. Staurologiczno-rezurekcyjna wiarygodność chrześcijaństwa. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2014.
Paciorek, Antoni. „Radość”. W Encyklopedia katolicka, t. XVI, 1107–1108. Lublin: TN KUL, 2012.
Papież Franciszek, Eugenio Scalfari. Rozmowy z niewierzącym. Kraków: Wydawnictwo M, 2013.
Papież Franciszek/kard. Jorge Mario Bergoglio. Chciałby Kościoła ubogiego dla ubogich. Kraków: Wydawnictwo M, 2013.
Parzych-Blakiewicz, Katarzyna. „Radość chrześcijańska jako cnota eklezjalna. Na marginesie ’Evangelii gaudium’ papieża Franciszka”. Studia Nauk Teologicznych PAN 8 (2013): 95–106.
Pérez, Ángel Cordovilla. „La alegría del evangelio y la reforma de la Iglesia. Líneas fundamentales de la exhortación apostólica ‘Evangelii gaudium’”. Studia Nauk Teologicznych PAN 8 (2013): 77–93.
Pietrzak, Andrzej. „Opcja na rzecz ubogich”. Studia Nauk Teologicznych PAN 8 (2013): 47–62.
Przygoda, Wiesław. Funkcja charytatywna Kościoła po Soborze Watykańskim II. Lublin: Wydawnictwo KUL, 1998.
Przygoda, Wiesław. „Posługa charytatywna Kościoła”. W Teologia pastoralna. T. 2: Teologia pastoralna szczegółowa, red. Ryszard Kamiński, 443–505. Lublin: Atla 2, 2002.
Rabczyński, Paweł. „Wiarygodność Kościoła a znaki czasu”. W Kościół w czasach Jana Pawła II, red. Marian Rusecki, Krzysztof Kaucha, Jacenty Mastej, 319–334. Lublin: Wydawnictwo KUL i Wydawnictwo „Gaudium”, 2005.
Rusecki, Marian. „Argumentacja prakseologiczna w teologii fundamentalnej”. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 34, z. 2 (1987): 111–139.
Rusecki, Marian. „Czy Kościół w Polsce jest wiarygodny?” W Wiarygodność Kościoła wobec przemian w Polsce. Quo vadis Ecclesia Polonorum?, red. Marian Rusecki, 143–156. Pelplin–Lublin: Wydawnictwo Bernardinum, 1994.
Rusecki, Marian, Kaucha Krzysztof, Pietrzak Andrzej. „Znaki wiarygodności Kościoła”. W Leksykon teologii fundamentalnej, red. Marian Rusecki i in., 1381–1393. Lublin–Kraków: Wydawnictwo M, 2002.
Rusecki, Marian. „Sperancyjny argument”. W Leksykon teologii fundamentalnej, red. Marian Rusecki i in., 1126–1132. Lublin–Kraków: Wydawnictwo M, 2002.
Rusecki, Marian. „Wiarygodność Kościoła w Polsce jako rzeczywistości personalistycznej i dynamicznej”. Studia Warmińskie 30 (1993): 377–390.
Seweryniak, Henryk. Świadectwo i sens. Teologia fundamentalna. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 2001.
Skierkowski, Marek. „Papieża Franciszka pierwsze myśli o Kościele”. W Kościół Franciszka, red. Przemysław Artemiuk, 103–118. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 2014.
Słomka, Walerian. „Świętość”. W Leksykon teologii fundamentalnej, red. Marian Rusecki i in., 1205–1208. Lublin–Kraków: Wydawnictwo M, 2002.
Słupek, Roman. Credo et credimus Ecclesiam. Eklezjalność wiary chrześcijańskiej w nauczaniu papieskim przełomu XX i XXI wieku (Jan Paweł II, Benedykt XVI, Franciszek), 87–97. Kraków: Wydawnictwo Salwator, 2017.
Szymik, Stefan. „Oblicza ludzkiego ubóstwa w świetle Ewangelii Jezusa Chrystusa”. Studia Nauk Teologicznych PAN 8 (2013): 13–24.
Witczyk, Henryk. „Radość w Psalmach”. Ethos 24, z. 1–2 (2011): 41–56.
Witczyk, Henryk. „Zmartwychwstały Pan Jezus – Radość Ewangelii”. W Radość w Ewangelii. Biblijne źródła chrześcijańskiej radości, red. Arnold Zawadzki, 107–127. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.
Zerka, Paweł. „Latynoskie oblicze Franciszka”. W Kościół Franciszka, red. Przemysław Artemiuk, 97–103. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy, 2014.
Copyright (c) 2020 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.