Mistagogiczny charakter odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych

  • Piotr Kulbacki Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: liturgia; chrzest; przyrzeczenia chrzcielne; Wigilia Paschalna; sakramenty; mistagogia

Abstrakt

Posoborowy zwrot ku duchowości chrzcielnej wyraża się między innymi w dowartościowaniu w różnych okolicznościach obrzędu odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych. W pierwszych wiekach sama obecność katechumenów podczas pierwszej części liturgii niedzielnej oraz ryt ich odesłania przypominały o centralnej roli przymierza chrztu w życiu chrześcijanina. Nawiązywał do tego dawny podział na mszę katechumenów i mszę wiernych. Dziś Kościół nawiązuje do chrztu w niedzielnej aspersji.

W cyklu roku liturgicznego okres przygotowania paschalnego (Wielkiego Postu) stwarza paralelną ścieżkę formacji katechumenów i towarzyszących im wiernych Kościoła. Podczas Wigilii Paschalnej, stanowiącej centrum roku liturgicznego i podstawowy termin chrztu katechumenów, cały Kościół odnawia przyrzeczenia chrzcielne. Rodzice i chrzestni odnawiają je także przy chrzcie dzieci, a młodzież – przy przyjmowaniu bierzmowania. Także udzielanie Wiatyku powinno być poprzedzone odnowieniem wyznania wiary. Odnowienie przyrzeczeń chrztu świętego przewiduje rytuał podczas sprawowania ezgorcyzmów większych. Typiczne wydania posoborowych ksiąg liturgicznych podają tekst zadawanych pytań i sugerując odpowiedzi w singularis wskazują na personalistyczny wymiar odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych. Odnawianie przyrzeczeń chrzcielnych stanowi element permanentnej mistagogii sakramentu chrztu.

Bibliografia

Araszczuk S.: Permanentna formacja liturgiczna, w: Reforma i odnowa liturgii po Soborze Watykańskim II, (Studia liturgiczne 9), red. Cz. Krakowiak, W. Pałęcki, Lublin: TN KUL 2013, s. 113-124.

Augé M.: Rok liturgiczny. To sam Chrystus, który trwa w swoim Kościele, przeł. K. Stopa, Kraków: Wydawnictwo „Homo Dei” 2013.

Blachnicki F.: Katechumenat drogą dojrzewania, w: tenże, Sympatycy czy chrześcijanie? Katechumenat na dzisiejszą godzinę, Kraków: Wydawnictwo Światło-Życie Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego 2003.

Głowacki Z.: Dlaczego sakramenty potrzebują wiary?, „Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne” 2 (58) (2011), s. 43-54.

Krakowiak Cz.: Katechumenat chrzcielny dorosłych w Kościele posoborowym, Lublin: Wydawnictwo KUL 2013.

Kulbacki P.: Dwustopniowy obrzęd chrztu dzieci, w: Quod itaque Redemptoris nostri conspicuum fuit, in sacramenta transivit. Sakramenty w misterium Kościoła. Księga dedykowana Księdzu Profesorowi Czesławowi Krakowiakowi z okazji siedemdziesiątych urodzin, red. B. Migut, Z. Głowacki, W. Pałęcki, Lublin: Wydawnictwo KUL 2014, s.271-282.

Kulbacki P.: Liturgia w formacji człowieka ku wolności, Lublin: Wydawnictwo KUL 2013, s. 405-517.

Kulbacki P.: The memory of baptism in the introductory rites of the Holy Mass, „Roczniki Teologiczne” 62 (2015) nr 8 s. 57-70.

Kulbacki P.: Wychowanie do walki z szatanem w ruchach religijnych, w: Egzorcyzmy w tradycji i życiu Kościoła, red. A. Żądło, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2007, s. 243-255.

Pałęcki W.: Pytanie o liturgię. Misterium liturgii w życiu Kościoła, Lublin: Wydawnictwo KUL 2015, s. 59-62.

Żądło A.: Wciąż nieodkryte bogactwa posoborowej liturgii Kościoła, w: Reforma i odnowa liturgii po Soborze Watykańskim II, (Studia liturgiczne 9), red. Cz. Krakowiak, W. Pałęcki, Lublin: TN KUL 2013, s. 61-79.

Opublikowane
2019-12-12
Dział
Artykuły