Research on Folk Religiosity in the Department of Religious Studies and Missiology KUL
Abstract
The article presents the historical activity, specificity and thematic scope of research conducted by faculty members and students, with particular focus on postdoctoral (habilitation), doctoral and master theses that were written on the subject of folk religiosity at the Department of Religious Studies and Missiology of John Paul II Catholic University of Lublin. In order to explain their methodology and the method of analysis of the collected source material deriving from ethnographic field studies into social and spiritual folk culture, the article presents the main themes of the examined annual rituals (Advent, Christmas, Lent, Easter) and the rites of passage (wedding, funeral). Many articles on folk rituals and religiosity have been published in journals and scientific monographs.
References
Bronk, Andrzej (1996). Nauka wobec religii. Teoretyczne podstawy nauk o religii. Lublin: TN KUL, 1996.
Bystroń, Jan Stanisław (19472). Kultura ludowa. Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski.
Dudek, Antoni (1988). „Zwyczaje i obrzędy adwentowe na ziemi pszczyńskiej.” W: Z badań nad religijnością ludową. Red. Henryk Zimoń, 101-15. Warszawa: Verbinum.
Gloger, Zygmunt (1900). Rok polski w życiu, tradycji i pieśni. Warszawa: Wydawnictwo Jan Fiszer.
Hajduk, Zygmunt (2001). Ogólna metodologia nauk. Lublin: TN KUL.
Katechizm Kościoła Katolickiego (2012). Poznań: Pallottinum (skrót KKK).
Kolberg, Oskar (1885). Dzieła wszystkie, t. XXIV: Mazowsze, cz. 1. Kraków: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Kopczyńska-Jaworska, Bronisława (1971). Metodyka etnograficznych badań terenowych. Warszawa–Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kostera, Monika (2003). Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kuczerenko, Maria (1999). Zwyczaje, obrzędy oraz wierzenia adwentowe i bożonarodzeniowe w parafii Gwizdów. Gwizdów: Parafia Rzymskokatolicka w Gwizdowie.
Kupisiński, Zdzisław (1995). „Badania etnograficzne nad religijnością ludową w regionie opoczyńskim.” W: Między antropologią a filozofią i historią. Prezentacja lubelskiego środowiska antropologii kulturowej. Red. Krzysztof Jarosław Brozi, 145-52. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kupisiński, Zdzisław (1997). Adwent i Boże Narodzenie w regionie opoczyńskim. Studium religijności ludowej. Warszawa: Verbinum.
Kupisiński, Zdzisław (2000). Wielki post i Wielkanoc w regionie opoczyńskim. Studium religijności ludowej. Warszawa: Verbinum.
Kupisiński, Zdzisław (2005). ”Elementy zaduszkowe w dorocznej obrzędowości ludowej regionu opoczyńskiego.” W: Werbiści a badania religiologiczne. Red. Adam Wąs SVD, 189-211. Warszawa: Verbinum.
Kupisiński, Zdzisław (2006). „Zwyczaje i obrzędy związane ze śmiercią i pogrzebem według tradycji w Radomskiem.” W: Rytuał. Przeszłość i teraźniejszość. Red. Marian Filipiak, Maciej Rajewski, 145-67. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kupisiński, Zdzisław (2007). Śmierć jako wydarzenie eschatyczne. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia pogrzebowe oraz zaduszkowe mieszkańców regionu opoczyńskiego i radomskiego. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kupisiński, Zdzisław (2009a). „Badania Katedry Historii i Etnologii Religii nad religijnością ludową.” W: Badania nad religiami Afryki oraz religijnością ludową Polski i Ukrainy. Red. Henryk Zimoń SVD, Zdzisław Kupisiński SVD, Stanisław Grodź SVD, 175-95. Lublin: TN KUL.
Kupisiński, Zdzisław (2009b). „Metody badawcze stosowane w pracach dydaktycznych z etnologii religii.” Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii. 56, 1:111-29.
Kupisiński, Zdzisław (2010a). „Fenomen polskiej religijności ludowej.” Ateneum Kapłańskie 155, 2/609: 216-27.
Kupisiński, Zdzisław (2010b). „Życiorys i działalność naukowa księdza profesora Henryka Zimonia SVD”. W: Pluralizm kulturowy i religijny współczesnego świata. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Henrykowi Zimoniowi SVD w 70. Rocznicę urodzin. Red. Zdzisław Kupisiński, Stanisław Grodź, 22-45. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kupisiński, Zdzisław (2013). „Wigilia Świąt Bożego Narodzenia jako wyraz tożsamości kulturowej mieszkańców regionu opoczyńskiego.” W: Niematerialne dziedzictwo kulturowe. Identyfikacja – dokumentacja – ochrona – interpretacja – pojęcia – poglądy. Red. Krzysztof Braun, 316-28. Warszawa–Węgorzewo: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
Kupisiński, Zdzisław, Łuczkowski, Jan (2016). Zwyczaje, obrzędy i wierzenia weselne w Opoczyńskiem. Tradycja a współczesność. Opoczno: Muzeum Regionalne w Opocznie.
Kupisiński, Zdzisław (2017a). „Małżeństwo sakramentalne w polskiej obyczajowości ludowej.” W: Chrześcijaństwo w religijności ludowej – 1050 lat po chrzcie Polski. Red. Zdzisław Kupisiński SVD, 57-73. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kupisiński, Zdzisław (2017b). „Zwyczaje zalotne i matrymonialne w obrzędowości weselnej jako wyraz tożsamości mieszkańców Opoczyńskiego.” W: Współczesne konteksty tożsamości społeczno-kulturowych, t. 10. Red. Małgorzata Dziekanowska, Marta Wójcicka, 59-71. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Łobodziński, Józef (2010). „Bogactwo ludowej teologii i pobożności.” Ateneum Kapłańskie 155, 1/608: 7-12.
Łukaszyk, Romuald (1968). „Pięćdziesięciolecie teologii fundamentalnej na KUL (1919-1968).” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 15, 2: 5-53.
Majka, Józef (1995). Metodologia nauk teologicznych. Wrocław: Wydawnictwo TUM.
Napiórkowski, Stanisław Celestyn OFMConv (1991). Jak uprawiać teologię? Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Nowak, Józef (2003). Adwent i Boże Narodzenie w regionie tomaszowskim. Studium religijności ludowej. Lublin: TN KUL.
Ogrodowska, Barbara (2000). Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce. Mały słownik. Warszawa: Verbinum.
Ogrodowska, Barbara (2007). Polskie tradycje i obyczaje rodzinne. Warszawa: Sport i Turystyka – MUZA SA.
Ogrodowska, Barbara (2008). Radość wszelkiego stworzenia. Rzecz o adwencie i Bożym Narodzeniu – historia, tradycja, obyczaj polski. Warszawa: Verbinum.
Ogrodowska, Barbara (20094). Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne. Warszawa: Sport i Turystyka – MUZA SA.
Perszon, Jan (1992). Na imię Bosczi. Zwyczaje i obrzędy agrarne na Ziemi Wejherowskiej. Luzino: Druk Pektor Lublin.
Perszon, Jan. (1994). Jastrë na helu. Wielki Post i okres Wielkanocy na Półwyspie Helskim. Lublin–Jastarnia: Urząd Miasta i Gminy Jastarnia.
Perszon, Jan. (1999). Na brzegu życia i śmierci. Zwyczaje, obrzędy oraz wierzenia pogrzebowe i zaduszkowe na Kaszubach. Pelplin–Lublin: TN KUL.
Perszon, Jan (2010). Pobożność ludowa – zmierzch czy transformacja? Ateneum Kapłańskie 155, 2/609: 228-46.
Pieter, Józef (1975). Zarys metodologii pracy naukowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pieter, Józef (1967). Ogólna metodologia pracy naukowej. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Plucińska, Aldona Jadwiga (2014). Polskie zwyczaje rodzinne. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy.
Sakowicz, Eugeniusz (2017). „Polska ludowa teologia i pobożność.” W: Chrześcijaństwo w religijności ludowej – 1050 lat po chrzcie Polski. Red. Zdzisław Kupisiński SVD, 227-233. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Smyk, Katarzyna (2009). „Bożonarodzeniowa choinka – domową osią świata.” W: O wyższości świąt Bożego Narodzenia. Red. Aleksandra Kędzierska, Irmina Wawrzyńczyk, 61-75. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Szyjewski, Andrzej (2004). “Religious Ethnology in Poland; the Issues of Folk Religion”. W: Ethno- logy of Religion; Studies in Ethnology. Red. Gábor Barna, 222-48. Budapest-Szeged.
Tymochowicz, Mariola (2013). Lubelska obrzędowość rodzinna w kontekście współczesnych przemian. Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe.
Tymochowicz, Mariola (2017). „Posty religijne w kulturze ludowej.” Roczniki Teologiczne, 64, 9:137-146.
Węcławik, Józef (2010). „Tradycja i zmiana obrzędowości adwentowej w perspektywie pobożności ludowej.” Ateneum Kapłańskie 155, 1/608: 13-25.
Zadrożyńska, Anna (2000). Światy, zaświaty. O tradycji świętowań w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Książkowe Twój Styl.
Zdybicka, Zofia Józefa (1993). Człowiek i religia. Zarys filozofii religii. Lublin: TN KUL.
Zimoń, Henryk (1980). „Działalność Instytutu Anthropos.” W: Działalność Instytutu Anthropos w dziedzinie lingwistyki, etnologii i religioznawstwa. Red. Henryk Zimoń, 212-23. Pieniężno: Seminarium Duchowne Księży Werbistów.
Zimoń, Henryk (1985). „Religioznawstwo w szkołach średnich i wyższych.” Zeszyty Naukowe KUL 28, 3-4: 153-161.
Zimoń, Henryk (1989-1990). „Działalność dydaktyczna Katedry Historii i Etnologii Religii KUL.” Lud, 73, 251-255.
Zimoń, Henryk (2009). „Badania Katedry Historii i Etnologii Religii nad tradycyjnymi religiami Afryki Subsaharyjskiej.” W: Badania nad religiami Afryki oraz religijnością ludową Polski i Ukrainy. Red. Henryk Zimoń SVD, Zdzisław Kupisiński SVD, Stanisław Grodź SVD, 11-37. Lublin: TN KUL.
Copyright (c) 2018 Roczniki Teologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
