Research on Folk Religiosity at KUL’s Department of Religiology and Missiology
Abstract
The article presents the historical activity, specificity and thematic scope of research conducted by faculty members and students, with a particular focus on postdoctoral (habilitation), doctoral and master’s theses that were written on the subject of folk religiosity at the Department of Religiology and Missiology at John Paul II Catholic University of Lublin. In order to explain our research methodology and the method of analyzing the collected source material obtained from ethnographic field studies on social and spiritual folk culture, the article presents the main themes of the examined annual rituals (Advent, Christmas, Lent, Easter) and the rites of passage (weddings, funerals). Many of our articles on folk rituals and religiosity have been published in journals and research monographs.
References
Bronk, Andrzej (1996). Nauka wobec religii. Teoretyczne podstawy nauk o religii [Science Towards Religion. Theoretical Foundations of Religious Studies]. Lublin: TN KUL, 1996.
Bystroń, Jan Stanisław (1972). Kultura ludowa [Folk Culture]. Warsaw: Trzaska, Evert i Michalski.
Dudek, Antoni (1988). „Zwyczaje i obrzędy adwentowe na ziemi pszczyńskiej” [“Customs and Advent Rituals on the Lands of Pszczyna”]. In Z badań nad religijnością ludową [From Research on Folk Religiosity], edited by Henryk Zimoń, 101–15. Warsaw: Verbinum.
Gloger, Zygmunt (1900). Rok polski w życiu, tradycji i pieśni [A Year of Life, Tradition and Songs in Poland]. Warsaw: Wydawnictwo Jan Fiszer.
Hajduk, Zygmunt (2001). Ogólna metodologia nauk [General Academic Methodology]. Lublin: TN KUL.
Catechism of the Catholic Church (2012). Poznań: Pallottinum (CCC).
Kolberg, Oskar (1885). Dzieła wszystkie, t. XXIV: Mazowsze, cz. 1 [Collected Works, vol. XXIV: Mazowsze, part 1]. Kraków: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Kopczyńska-Jaworska, Bronisława (1971). Metodyka etnograficznych badań terenowych [Methodology of Ethnographic Field Studies]. Warsaw–Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kostera, Monika (2003). Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych [Anthropology of Organization. Methodology of Field Research]. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kuczerenko, Maria (1999). Zwyczaje, obrzędy oraz wierzenia adwentowe i bożonarodzeniowe w parafii Gwizdów [Customs, Rituals and Advent and Christmas Beliefs in the Parish of Gwizdów]. Gwizdów: Parafia Rzymskokatolicka w Gwizdowie [Roman Catholic Parish in Gwizdów].
Kupisiński, Zdzisław (1995). “Badania etnograficzne nad religijnością ludową w regionie opoczyńskim” [Ethnographic Research on Folk Religiosity in the Opoczno Region]. In Między antropologią a filozofią i historią. Prezentacja lubelskiego środowiska antropologii kulturowej [Between Anthropology, Philosophy and History. A Presentation of Lublin’s Cultural Anthropology Milieu], edited by Krzysztof Jarosław Brozi, 145–52. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kupisiński, Zdzisław (1997). Adwent i Boże Narodzenie w regionie opoczyńskim. Studium religijności ludowej [Advent and Christmas in the Opoczno Region. A Study of Folk Religiosity].Warsaw: Verbinum.
Kupisiński, Zdzisław (2000). Wielki post i Wielkanoc w regionie opoczyńskim. Studium religijności ludowej [Lent and Easter in the Opoczno Region. A Study of Folk Religiosity].Warsaw: Verbinum.
Kupisiński, Zdzisław (2005). “Elementy zaduszkowe w dorocznej obrzędowości ludowej regionu opoczyńskiego” [“Elements of Prayers for the Dead in the Annual Folk Rite of the Opoczno Region”]. In Werbiści a badania religiologiczne [The Verbists and Religiology Studies], edited by Adam Wąs SVD, 189–211. Warsaw: Verbinum.
Kupisiński, Zdzisław (2006). “Zwyczaje i obrzędy związane ze śmiercią i pogrzebem według tradycji w Radomskiem” [“Customs and Rituals related to Death and Burial according to Traditions in Radomsko”]. In Rytuał. Przeszłość i teraźniejszość [Rituals. Past and Present], edited by Marian Filipiak, Maciej Rajewski, 145–67. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kupisiński, Zdzisław (2007). Śmierć jako wydarzenie eschatyczne. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia pogrzebowe oraz zaduszkowe mieszkańców regionu opoczyńskiego i radomskiego [Death as an Eschatic Event. Customs, Rituals and Funeral Beliefs as well as Prayers for the Dead among Residents of the Opoczno and Radom Regions]. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kupisiński, Zdzisław (2009a). “Badania Katedry Historii i Etnologii Religii nad religijnością ludową” [“Studies on Folk Religion at the Department of History and Ethnology of Religions”]. In Badania nad religiami Afryki oraz religijnością ludową Polski i Ukrainy [Studies on African Religions and Popular Piety in Poland and Ukraine], edited by Henryk Zimoń SVD, Zdzisław Kupisiński SVD, Stanisław Grodź SVD, 175–95. Lublin: TN KUL.
Kupisiński, Zdzisław (2009b). “Metody badawcze stosowane w pracach dydaktycznych z etnologii religii” [“Research Methods Used in Didactic Works on the Ethnology of Religion”]. Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii [Annals of Fundamental Theology and Religiology] 56, 1: 111–29.
Kupisiński, Zdzisław (2010a). “Fenomen polskiej religijności ludowej” [“The Phenomenon of Polish Folk Religiosity”]. Ateneum Kapłańskie 155, 2/609: 216–27.
Kupisiński, Zdzisław (2010b). “Życiorys i działalność naukowa księdza profesora Henryka Zimonia SVD” [The Biography and Academic Activity of Fr. Professor Henryk Zimon SVD]. In Pluralizm kulturowy i religijny współczesnego świata. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu profesorowi Henrykowi Zimoniowi SVD w 70. rocznicę urodzin [Cultural and Religious Pluralism in the Modern World. Memorial Book Dedicated to Fr. Henryk Zimoni SVD on his 70th Birthday], edited by Zdzisław Kupisiński, Stanisław Grodź, 22–45. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kupisiński, Zdzisław (2013). “Wigilia Świąt Bożego Narodzenia jako wyraz tożsamości kulturowej mieszkańców regionu opoczyńskiego” [“Christmas Eve as an Expression of the Cultural Identity of the Inhabitants of the Opoczno Region”]. In Niematerialne dziedzictwo kulturowe. Identyfikacja—dokumentacja—ochrona—interpretacja—pojęcia—poglądy [Intangible Cultural Heritage. Identification—Documentation—Protection—Interpretation—Concepts—Views], edited by Krzysztof Braun, 316–28.
Warszawa–Węgorzewo: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego [Museum of the History of the Polish Folk Movement].
Kupisiński, Zdzisław, Łuczkowski, Jan (2016). Zwyczaje, obrzędy i wierzenia weselne w Opoczyńskiem. Tradycja a współczesność [Customs, Ceremonies and Wedding Beliefs in Opoczno Region. Traditions and the Present]. Opoczno: Muzeum Regionalne w Opocznie.
Kupisiński, Zdzisław (2017a). “Małżeństwo sakramentalne w polskiej obyczajowości ludowej” [Sacramental Marriage in Polish Folk Customs]. In Chrześcijaństwo w religijności ludowej—1050 lat po chrzcie Polski [Christianity in Folk Religiosity. 1050 Years after the Baptism of Poland], edited by Zdzisław Kupisiński SVD, 57–73. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kupisiński, Zdzisław (2017b). “Zwyczaje zalotne i matrymonialne w obrzędowości weselnej jako wyraz tożsamości mieszkańców Opoczyńskiego” [“Flirtatious and Matrimonial Customs in Wedding Ceremonies as an Expression of the Identity of the Inhabitants of Opoczno Region”]. In Współczesne konteksty tożsamości społeczno-kulturowych, vol. 10 [Contemporary Contexts of Socio-Cultural Identities, vol. 10], edited by Małgorzata Dziekanowska, Marta Wójcicka, 59–71. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Łobodziński, Józef (2010). “Bogactwo ludowej teologii i pobożności” [“The Wealth of Folk Theology and Devotion”]. Ateneum Kapłańskie 155, 1/608: 7–12.
Łukaszyk, Romuald (1968). “Pięćdziesięciolecie teologii fundamentalnej na KUL (1919–1968)” [Fifty Years of Fundamental Theology at KUL (1919-1968)]. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 15, 2: 5–53.
Majka, Józef (1995). Metodologia nauk teologicznych [Methodology of Theological Studies]. Wrocław: Wydawnictwo TUM.
Napiórkowski, Stanisław Celestyn OFMConv (1991). Jak uprawiać teologię? [How to Practice Theology?]. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Nowak, Józef (2003). Adwent i Boże Narodzenie w regionie tomaszowskim. Studium religijności ludowej [Advent and Christmas in the Tomaszów Region. A Study of Folk Religiosity]. Lublin: TN KUL.
Ogrodowska, Barbara (2000). Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce. Mały słownik [Customs, Rituals and Traditions in Poland. A Small Dictionary]. Warsaw: Verbinum.
Ogrodowska, Barbara (2007). Polskie tradycje i obyczaje rodzinne [Polish Traditions and Family Customs]. Warsaw: Sport i Turystyka–MUZA SA.
Ogrodowska, Barbara (2008). Radość wszelkiego stworzenia. Rzecz o adwencie i Bożym Narodzeniu—historia, tradycja, obyczaj polski [The Joy of all Creation. About Advent and Christmas, Polish History, Traditions and Customs]. Warsaw: Verbinum.
Ogrodowska, Barbara (20094). Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne [Polish Rites and Annual Customs]. Warsaw: Sport i Turystyka–MUZA SA.
Perszon, Jan (1992). Na imię Bosczi. Zwyczaje i obrzędy agrarne na Ziemi Wejherowskiej [In the Name of Boschi. Customs and Agrarian Rites on the Wejherowo Land]. Luzino: Druk Pektor Lublin.
Perszon, Jan. (1994). Jastrë na helu. Wielki Post i okres Wielkanocy na Półwyspie Helskim [Jastre on Hel. The Lent and Easter Seasons on the Hel Peninsula]. Lublin–Jastarnia: Urząd Miasta i Gminy Jastarnia.
Perszon, Jan. (1999). Na brzegu życia i śmierci. Zwyczaje, obrzędy oraz wierzenia pogrzebowe i zaduszkowe na Kaszubach [On the Edge of Life and Death. Customs, Rituals, Funeral and Praying for the Dead in Kashubia]. Pelplin–Lublin: TN KUL.
Perszon, Jan (2010). “Pobożność ludowa—zmierzch czy transformacja?” [Popular Piety. Dusk or Transformation?] Ateneum Kapłańskie 155, 2/609: 228–46.
Pieter, Józef (1975). Zarys metodologii pracy naukowej [Outline of the Methodology of Academic Research Work]. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pieter, Józef (1967). Ogólna metodologia pracy naukowej [General Methodology of Academic Work]. Wrocław–Warsaw–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich–Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Plucińska, Aldona Jadwiga (2014). Polskie zwyczaje rodzinne [Polish Family Customs]. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy.
Sakowicz, Eugeniusz (2017). “Polska ludowa teologia i pobożność” [Polish Folk Theology and Piety]. In Chrześcijaństwo w religijności ludowej—1050 lat po chrzcie Polski [Christianity in Folk Religiosity. 1050 Years after the Baptism of Poland], edited by Zdzisław Kupisiński SVD, 227–233. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Smyk, Katarzyna (2009). “Bożonarodzeniowa choinka—domową osią świata” [The Christmas Tree. The World’s Axis at Home]. In O wyższości świąt Bożego Narodzenia [On the Superiority of Christmas Holidays], edited by Aleksandra Kędzierska, Irmina Wawrzyńczyk, 61–75. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Szyjewski, Andrzej (2004). “Religious Ethnology in Poland. The Issues of Folk Religion.” In Ethnology of Religion; Studies in Ethnology, edited by Gábor Barna, 222–48. Budapest-Szeged.
Tymochowicz, Mariola (2013). Lubelska obrzędowość rodzinna w kontekście współczesnych przemian [Lublin’s Family Rituals in the Context of Contemporary Transformations]. Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe.
Tymochowicz, Mariola (2017). “Posty religijne w kulturze ludowej” [“Religious Fasting in Folk Culture”]. Roczniki Teologiczne 64, 9: 137–146.
Węcławik, Józef (2010). “Tradycja i zmiana obrzędowości adwentowej w perspektywie pobożności ludowej” [“Tradition and Changes in Advents Rituals in the Perspective of Popular Piety”]. Ateneum Kapłańskie 155, 1/608: 13–25.
Zadrożyńska, Anna (2000). Światy, zaświaty. O tradycji świętowań w Polsce [Worlds and the Netherworld. On Holiday Traditions in Poland]. Warsaw: Wydawnictwo Książkowe Twój Styl.
Zdybicka, Zofia Józefa (1993). Człowiek i religia. Zarys filozofii religii [Man and Religion. An Outline of the Philosophy of Religion]. Lublin: TN KUL.
Zimoń, Henryk (1980). “Działalność Instytutu Anthropos” [“The Activity of the Anthropos Institute”]. In Działalność Instytutu Anthropos w dziedzinie lingwistyki, etnologii i religioznawstwa [The Anthropos Institute’s Work in Linguistics, Ethnology and Religious Studies], edited by Henryk Zimoń, 212–23. Pieniężno: Seminarium Duchowne Księży Werbistów.
Zimoń, Henryk (1985). “Religioznawstwo w szkołach średnich i wyższych” [„Religious Studies in Secondary and Higher Schools”]. Zeszyty Naukowe KUL 28, 3–4: 153–161.
Zimoń, Henryk (1989–1990). “Działalność dydaktyczna Katedry Historii i Etnologii Religii KUL” [Didactic Activity at the Department of History and Ethnology of Religions at KUL]. Lud 73, 251–255.
Zimoń, Henryk (2009). “Badania Katedry Historii i Etnologii Religii nad tradycyjnymi religiami Afryki Subsaharyjskiej” [“Studies of the Department of History and Ethnology of Religions on the Traditional Religions of Sub-Saharan Africa”]. In Badania nad religiami Afryki oraz religijnością ludową Polski i Ukrainy [Studies on African Religions and Folk Piety in Poland and Ukraine], edited by Henryk Zimoń SVD, Zdzisław Kupisiński SVD, Stanisław Grodź SVD, 11–37. Lublin: TN KUL.
Copyright (c) 2018 Roczniki Teologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
