Znaczenie katechetyczne polskiej drogi maryjnej w kontekście błędnych współczesnych antropologii

  • Marian Zając Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: katecheza, droga maryjna, błędna antropologia

Abstrakt

Współczesne przemiany dotykają także obszaru antropologii i religijności. Często wynika to z faktu, że społeczeństwo nie chce zaakceptować istnienia Boga oraz zasad, które On ustanowił. Jednak człowiek potrzebuje stabilizacji i punktu orientacyjnego, szczególnie w obszarze religijnym. Taką przestrzenią, choć okazjonalnie oprotestowaną przez zwolenników laickiego stylu życia, pozostaje wciąż obszar mariologii i związana z nią pedagogizacja maryjna. Jest to swoisty fenomen, jak prosty wzór życia zwyczajnej kobiety, nakierowany na służbę Bogu oraz bliźnim, opiera się nieustannie próbie czasu i atakom ideowych przeciwników. Maryjny wzór osobowy pokazuje, jak ocalić niezmienną zależność, jaka istnieje pomiędzy stworzeniem a Stwórcą, z zachowaniem pełnej wolności człowieka. Wdrożenie do nauczania katechetycznego zasady obserwowania Maryi, aby znaleźć w Niej inspirację w realizacji chrześcijańskiego powołania, jest dla wielu katechetyków szansą przeciwstawienia się współczesnym ideologiom, które przyjmują niepełny obraz człowieka i przez to głoszą fałszywe antropologie. W celu ratowania polskiej tożsamości religijnej preferowana jest w katechezie tzw. polska droga maryjna. W jej realizacji chodzi o przygotowanie katechizowanych do rozumienia tytułów maryjnych, które odsłaniają maryjny fenomen pięknego życia. Katecheza maryjna przez pośrednictwo między tym, co w wierze instytucjonalne a tym, co spontaniczne, stanowi punkt odniesienia dla zwyczajnego życia. Strategia pedagogizacji maryjnej zakłada pełną prawdę o człowieku, ponieważ akcentuje nie tylko jego potrzeby cielesne i materialne, ale także format duchowy, osobowy, transcendentny oraz religijny, eksponuje również zasadę, że sprawa grzechu jest integralną częścią prawdy o człowieku. Religijna pedagogizacja musi być ściśle związana ze słuchaniem współczesnego katechizowanego oraz powinna korzystać z nowych języków i metod komunikacji, co jest współcześnie traktowane jako zwycięska strategia. W nauczaniu katechetycznym Maryja musi być przedstawiona jako ta, która wskazuje na Jezusa, zachęca do szukania Go oraz do zjednoczenia się z Nim. Tak powinny być formułowane perspektywy katechezy maryjnej w warunkach polskich.

Bibliografia

Bartnik Cz., Matka Boża, Lublin 2003.

Benedykt XVI, «Tak» dla życia, «tak» dla miłości i «tak» dla pragnień obecnych w sercu nas wszystkich. 16 kwietnia – Waszyngton. Spotkanie z biskupami, „L'Osservatore Romano” (wyd. polskie) 5(2008), s. 41.

Benedykt XVI, Bądźmy świadkami tej wiary, nadziei i miłości, których uczył nas św. Jan Paweł II. 29 III – Homilia podczas Mszy św. w 5. rocznicę śmierci Jana Pawła II, „L'Osservatore Romano” (wyd. polskie) 6(2010), s. 37-38.

Benedykt XVI, Bóg ratuje nas podczas życiowych burz. 7 sierpnia – Castel Gandolfo, „L'Osservatore Romano” (wyd. polskie) 10-11(2011), s. 51-52.

Benedykt XVI, Eucharystia szkołą miłości i solidarności, 25 maja, „L'Osservatore Romano” (wyd. polskie) 7-8(2008), s. 42.

Benedykt XVI, List o przyczynach kryzysu Kościoła, Kraków 2019.

Benedykt XVI, Nowe i kreatywne języki, pozwalające prowadzić dialog ze wszystkimi. 13 XI – Przemówienie do uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskiej Rady Kultury, „L'Osservatore Romano” (wyd. polskie) 1(2011), s. 27.

Benedykt XVI, Raban Maur. 3 czerwca, „L'Osservatore Romano” (wyd. polskie) 9(2009), s. 44.

Benedykt XVI, Ten, kto zna Boga, miłuje bliźniego. 13 września – Castel Gandolfo, „L'Osservatore Romano” (wyd. polskie) 11-12(2009), s. 46.

Benedykt XVI, Zachowujcie i pogłębiajcie waszą wiarę. 26 maja – Warszawa. Homilia podczas Mszy św. na placu Piłsudskiego, „L'Osservatore Romano” (wyd. polskie) 6-7(2006), s. 22-24.

Bissoli C., Katecheza i Biblia, tłum. S. Jaśkiewicz, S. Wieczorek, „Zeszyty Formacji Katechetów” 2002, nr 1, s. 23-41.

Congregazione per il Culto Divino e la Disciplina dei Sacramenti, Direttorio sui pietà popolare e liturgia. Principi e orientamenti, Città del Vaticano 9 kwietnia 2002. Wyd. polskie: Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii, tłum. J. Sroka, Poznań 2003.

II Polski Synod Plenarny, Maryja w tajemnicy Chrystusa i Kościoła, nr 51, s. 274.

Dulles A., Blask wiary. Wizja teologiczna Jana Pawła II, tłum. A. Nowak, Kraków 2003.

Franciszek, Posynodalna adhortacja apostolska Christus vivit do młodych i całego Ludu Bożego, wyd. polskie, Kraków 2019.

Guerriero E., Świadek prawdy, Kraków 2018.

Hienzenberger G., Nedomansky O., Księga objawień maryjnych od I do XX wieku, tłum. K. Górski, B. Kujawa, Warszawa 2003.

Jan Paweł II, Homilia na zamknięcie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000. Serce Chrystusa zawsze otwarte dla wszystkich (6 stycznia 2001 r.), w: Jan Paweł II, Wskazania na trzecie tysiąclecie, red. C. Drążek, Kraków 2005, s. 378-383.

Jan Paweł II, Tertio millennio adveniente. Komentarz teologiczno-pastoralny w opracowaniu Rady Prezydium Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, tłum. przygotowane staraniem Rady Prezydium Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, Sandomierz 1995.

Kinsky R., In der Nacht sind alle Katzen grau, w: Kirche und Sex. Mein Körper gehört mir, red. M. Müller, Aachen 1994, s. 38-52.

Masłowski T. (red.), Modlitwy i pieśni do Matki Bożej, Kraków 2005.

McManus J., Błogosławioną zwać mnie będą…, tłum. B. Widła, Warszawa 2004.

Napiórkowski S.C., Maryja w dziejach zbawienia, w: Katechizm Kościoła Katolickiego, red. M. Rusecki, E. Pudełko, Lublin 1995, s. 125-135.

Napiórkowski S.C., Służebnica Pana, Lublin 2004.

Paweł VI, Adhortacja apostolska Marialis cultus do wszystkich biskupów utrzymujących pokój i jedność ze Stolicą Apostolską o należytym kształtowaniu i rozwijaniu kultu Najświętszej Maryi Panny, 2 lutego 1974, AAS 66(1974), s. 113-168.

Peters M.A., Globalizacja zachodniej rewolucji kulturowej, tłum G. Grygiel, Warszawa 2010.

Potocki P., Katecheza wobec wyzwań współczesności, „Horyzonty Wiary” 11(2000), nr 2, s. 73-91.

Ryszka C., Zwyciężyłaś, zwyciężaj, Częstochowa 2003.

Tomasz z Akwinu, Jak uzasadniać wiarę, w: Dzieła wybrane, tłum. J. Salij, Poznań 1984, s. 195-196.

Warzeszak J., Antropologia Benedykta XVI na tle błędnych antropologii współczesnych, „Studia Teologii Dogmatycznej” 1(2015), s. 257-290.

Valli A.M., Benedykt XVI. Strażnik wśród nocy, tłum. M. Masny, Kraków 2019.

Opublikowane
2020-02-17
Dział
Artykuły