Duszpasterz sługą miłosierdzia według nauczania papieża Franciszka

  • Wiesław Przygoda Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: duszpasterstwo; kapłan; miłosierdzie; papież Franciszek

Abstrakt

Papież Franciszek często apeluje do kapłanów, by w ich życiu i posłudze duszpasterskiej był widoczny przede wszystkim prymat miłosierdzia. Jego zdaniem, począwszy od Soboru Jerozolimskiego, drogą Kościoła jest droga miłosierdzia. Temat miłosierdzia pojawiał się regularnie w nauczaniu papieskim w Roku Miłosierdzia i pojawia się nadal, chociaż może z nieco mniejszą częstotliwością. Z orędziem miłosierdzia Franciszek zwraca się m.in. do kapłanów. Analiza zawartości jego przemówień do księży wskazuje, że chodzi mu nie tyle o dowartościowanie akcji charytatywnych w duszpasterstwie, co raczej o pokazanie nowego stylu posługi duszpasterskiej w Kościele. Styl ten polega w istocie na uznaniu przez księży prymatu miłosierdzia w swoim życiu i posługiwaniu. Według Franciszka, bycie miłosiernym to nie tylko jeden ze sposobów bycia, ale jedyny sposób bycia. Nie ma innej możliwości bycia księdzem. Autor artykuł na podstawie analizy treści nauczania papieża Franciszka odpowiada na następujące pytania: czym w istocie jest ów przeniknięty miłosierdziem styl posługi duszpasterskiej, jakie są jego teologiczne podstawy oraz w jaki sposób kapłani – słudzy miłosierdzia powinni realizować duszpasterstwo w duchu miłosierdzia? Artykuł ma charakter przeglądowy, a jego podstawowym źródłem jest dotychczasowe nauczanie papieża Franciszka.

Bibliografia

Benedykt XVI, Bądźcie wiernymi przyjaciółmi Jezusa jak Ojciec Pio. Spotkanie z duchowieństwem i młodzieżą, San Giovanni Rotondo, 21.06.2009, OsRomPol 30(2009), nr 10, s. 14-16.

Fares Diego, Pasterze, a nie postrzygacze owiec. Sylwetka biskupa według Bergoglia, OsRomPol 37(2016), nr 1, s. 56-57.

Franciszek, Niestrudzenie bądźcie miłosierni. Homilia podczas Mszy św. połączonej z udzieleniem święceń kapłańskich 10 diakonom diecezji rzymskiej, 21.04.2013, OsRomPol 34(2013), nr 6, s. 25-26.

Franciszek, Wielkoduszność w pokorze. Homilia podczas Mszy św. w Domu św. Marty, 25.04.2013, OsRomPol 34(2013), nr 6, s. 29-30.

Franciszek, Konferencja prasowa podczas lotu do Rzymu, 28.07.2013, OsRomPol 34(2013,) nr 10, s. 29-39.

Franciszek, Pasterze słuchający ludu. Audiencja dla biskupów wyświęconych w ciągu ostatniego roku, 19.09.2013, OsRomPol 34(2013), nr 11, s. 35-37.

Franciszek, Posynodalna adhortacja apostolska o głoszeniu Ewangelii we współczesnym świecie Evangelii gaudium, 24.11.2013, Częstochowa: Wydawnictwo Świętego Pawła 2013.

Franciszek, Boże miłosierdzie nikogo nie wyklucza. Audiencja dla polskich biskupów przybyłych do Watykanu z wizytą ad limina Apostolorum, 7.02.2014, OsRomPol 35(2014), nr 2, s. 27-29.

Franciszek, Unikajmy dworskich nawyków i przyzwyczajeń. Homilia podczas Mszy św. koncelebrowanej z nowymi kardynałami, 23.02.2014, OsRomPol 35(2014), nr 3-4, s. 8-9.

Franciszek, Żyjemy w epoce miłosierdzia. Przemówienie podczas spotkania z kapłanami diecezji rzymskiej, 6.03.2014, OsRomPol 35(2014), nr 3-4, s. 29-32.

Franciszek, Nigdy nie przestańcie być miłosierni. Homilia podczas Mszy św. w Bazylice Watykańskiej ze święceniami kapłańskimi, 11.05.2014, OsRomPol 35(2014,) nr 6, s. 45-46.

Franciszek, Trzeba okazywać serce ubogim. Przemówienie do członków „Misericordie d’Italia” i grup „Fratres”, 14.06.2014, OsRomPol 35(2014), nr 7, s. 20-21.

Franciszek, Prawdziwą rewolucją jest współczucie. Przemówienie do Wspólnoty św. Idziego, 15.06.2014, OsRomPol 35(2014), nr 7, s. 18-20.

Franciszek, Potrzeby ludzi ubogich. Przemówienie na Anioł Pański, 3.08.2014, OsRomPol 35(2014), nr 8-9, s. 56-57.

Franciszek, Kościół ma być znakiem miłosierdzia Pana. Przemówienie do uczestników międzynarodowego spotkania nt. Evangelii gaudium, 19.09.2014, OsRomPol 35(2014), nr 10, s. 32-33.

Franciszek, Drogą Kościoła jest miłosierdzie i integracja. Homilia podczas Mszy św. z nowymi kardynałami, 15.02.2015, OsRomPol 36(2015), nr 2, s. 34-36.

Franciszek, Święte zmęczenie kapłanów. Homilia podczas Mszy św. Krzyżma. 2.04.2015, OsRomPol 36(2015), nr 5, s. 21-23.

Franciszek, Bulla o Nadzwyczajnym Jubileuszu Miłosierdzia Misericordiae vultus, 11.04.2015, Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Drukarni Archidiecezjalnej 2015.

Franciszek, Niech wasze homilie trafiają do serca ludzi. Homilia podczas Mszy św. ze święceniami kapłańskimi, 26.04.2015, OsRomPol 36(2015), nr 5, s. 37-38.

Franciszek, Zadaniem Kościoła jest głoszenie daru miłosierdzia. Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Papieskiej Rady ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji, 29.05.2015, OsRomPol 36(2015), nr 6, s. 36-37.

Franciszek, Rózgę trzeba zostawić w zakrystii. Homilia podczas Mszy św. dla uczestników III Światowych Rekolekcji Kapłańskich, 12.06.2015, OsRomPol 36(2015), nr 7-8, s. 37-38.

Franciszek, Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie. Przemówienie na spotkaniu z duchowieństwem, zakonnikami, zakonnicami i seminarzystami w sanktuarium w El Quinche, 8.07.2015, OsRomPol 36(2015), nr 7-8, s. 17-22.

Franciszek, Katalog koniecznych cnót. Przemówienie do Kurii Rzymskiej, 21.12.2015, OsRomPol 37(2016), nr 1, s. 31-35.

Franciszek, Okrywajcie grzesznika płaszczem miłosierdzia. Przemówienie do misjonarzy miłosierdzia, 9.02.2016, OsRomPol 37(2016), nr 3-4, s. 38-39.

Franciszek, Jezus żywym wyrazem miłosierdzia Ojca. Katecheza wygłoszona podczas audiencji jubileuszowej, 20.02.2016, OsRomPol 37(2016), nr 3-4, s. 40.

Franciszek, Codziennie jeden krok. Homilia podczas Mszy św. Krzyżma, 24.03.2016, OsRomPol 37(2016), nr 3-4, s. 6-8.

Franciszek, Łatwo mówić o miłosierdziu, trudniej być jego świadkami. Przemówienie podczas czuwania modlitewnego z czcicielami Bożego miłosierdzia, 2.04.2016, OsRomPol 37(2016), nr 5, s. 18-19.

Franciszek, Zapisujmy osobiście te strony Ewangelii, których nie napisał apostoł Jan. Homilia podczas Mszy św. w Niedzielę Miłosierdzia Bożego, 3.04.2016, OsRomPol 37(2016), nr 5, s. 20-21.

Franciszek, Umieć patrzeć w oczy. Katecheza wygłoszona podczas audiencji jubileuszowej, 9.04.2016, OsRomPol 37(2016), nr 5, s. 21-22.

Franciszek, Nie utrudniajcie pojednania z Bogiem. Katecheza wygłoszona podczas audiencji jubileuszowej, 30.04.2016, OsRomPol 37(2016), nr 5, s. 25-26.

Franciszek, Na drodze prostoty ewangelicznej. Nauka rekolekcyjna w bazylice św. Jana na Lateranie, 2.06.2016, OsRomPol 37(2016), nr 6, s. 16-21.

Franciszek, Rezerwuar miłosierdzia. Nauka rekolekcyjna w bazylice Matki Bożej Większej, 2.06.2016, OsRomPol 37(2016), nr 6, s. 22-26.

Franciszek, Dobra woń Chrystusa i światło Jego miłosierdzia. Nauka rekolekcyjna w bazylice św. Pawła za Murami, 2.06.2016, OsRomPol 37(2016), nr 6, s. 27-33.

Franciszek, Niestrudzona pracownica miłosierdzia. Homilia wygłoszona podczas Mszy św. kanonizacyjnej, 4.09.2016, OsRomPol 37(2016), nr 9, s. 9-11.

Franciszek, Nie należy się zniechęcać w obliczu skandalu ubóstwa. Orędzie na I Światowy Dzień Ubogich, 13.06.2017, OsRomPol 38(2017), nr 8, s. 7-10.

Franciszek, Kościół jest narzędziem miłosierdzia. Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Papieskiej Rady ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji, 29.09.2017, OsRomPol 38(2017), nr 10, s. 46-47.

Kasper Walter, Trzeba szerzyć w Kościele kulturę miłosierdzia, OsRomPol 34(2013), nr 5, s. 54-56.

Polak Mieczysław, Prezbiterologia pastoralna. Pastoralna tożsamość współczesnego prezbitera, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań: Wydział Teologiczny 2016.

Przygoda Wiesław, Rola świadectwa w życiu i posłudze duszpasterzy w świetle nauczania Benedykta XVI, „Verbum Vitae” 27(2015), s. 251-274.

Przygoda Wiesław, Uwierzyć miłości, by stać się świadkiem miłości, w: Perspektywy wiary, red. M. Jagodziński, Radom: Wydawnictwo Diecezji Radomskiej AVE 2015, s. 69-91.

Zulehner Paul Michael, Neue Schläuche für jungen Wein. Unterwegs in eine neue Ära der Kirche, Ostfildern: Patmos Verlag 2017.

Zulehner Paul Michael, Ich träume von einer Kirche als Mutter und Hirtin. Die neue Pastoralkultur von Papst Franziskus, Ostfldern: Patmos Verlag 2018.

Opublikowane
2020-01-29
Dział
Artykuły