Sumienie jako fundament godności i wolności człowieka w kontekście jego społecznej odpowiedzialności
Abstrakt
Sumienie nie pełni tylko roli osobistego autorytetu moralnego, ale jest również filarem godności i wolności człowieka w przestrzeni życia społecznego. Umożliwia ono bowiem wspólne poszukiwanie prawdy i rozwiązywanie dylematów moralnych przez członków ludzkiej społeczności. Po przedstawieniu różnych interpretacji sumienia, autor omawia związek sumienia z godnością człowieka. Godność sumienia stoi u podstaw jego wolności. Jednocześnie godność człowieka jest afirmowana w poszanowaniu wolności jego sumienia. Praktycznym wyrazem tej wolności jest prawo do sprzeciwu sumienia. Problem ten występuje najczęściej w kontekście pełnienia obowiązków przez pracowników służby zdrowia. Poszanowanie ich osobowych praw domaga się uszanowania również ich prawa do klauzuli sumienia, kiedy właściwe im postępowanie implikuje ich odpowiedzialność moralną rodzącą konflikt sumienia.
Bibliografia
Conscientia, w: Słownik łacińsko-polski, red. M. Plezia, t. 1, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN 2007, s. 695.
Cicero Marcus Tullius, Ad Atticum epistolarum, Appleberg: Northwestern University 1916.
Dobrojer O., Janowski P., Konfederacja Warszawska, w: Encyklopedia Katolicka, t. IX, red. B. Migut, Lublin: TN KUL 2002, kol. 564-565.
Greniuk F., Dzieje kształtowania się koncepcji sumienia, w: Człowiek, sumienie, wartości, red. J. Nagórny, A. Derdziuk, Lublin: RW KUL 1997, s. 75-90.
Piszcz E., Cuius regio eius religio, w: Encyklopedia Katolicka, t. III, red. R. Łukaszyk, Lublin: TN KUL 1995, kol. 663-664.
Rogier L.J., De Bertier de Sauvigny G., Hajjar J., Historia Kościoła, t. IV: 1715-1848, Warszawa: PAX 1987.
Schockenhoff E., Gewissensfreiheit, w: Lexikon der christlichen Ethik, red. G.W. Hunold, J. Sautermeister, t. 1, Freiburg−Basel−Wien: Herder 2003, kol. 695-699.
Ślipko T., Zarys etyki ogólnej, Kraków: Wyd. WAM 20095.
Szostek A., Sprzeciw sumienia a prawo naturalne, „Teologia i Moralność” 2013, nr 2(14), s. 7-18.
Teichtweier G., Gewissen, w: Katholisches Soziallexikon, red. A. Klose, W. Mantl, V. Zsifkovits, Innsbruck−Wien−München: Verlag Tyrolia 19802, kol. 991-997.
Vidal M., Manuale di etica teologia, t. 1: Morale fondamentale, Assisi: Cittadella Editrice 1994.
Wanat Z., Profetyczny wymiar sprzeciwu sumienia, „Teologia i Moralność” 2013, nr 2(14), s. 19-33.
Wróbel J., Współczesne wyzwania moralne z perspektywy katolickiej, czyli o godności człowieka w kontekście problemów społecznych i biomedycznych, w: Ekumenia a współczesne wyzwania moralne, red. T. Kałużny SCJ, Z. Kijas OFMConv, Kraków: Wyd. Naukowe PAT 2009, s. 15-38.
Copyright (c) 2016 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
