Edukacja dla bezpieczeństwa w kontekście zmian programowych nauczania religii
Abstrakt
Edukacja dla bezpieczeństwa zajmuje ważne miejsce w holistycznej koncepcji nauczania i wychowania. Jej zakres merytoryczny wiąże się z jedną z podstawowych potrzeb człowieka: potrzebą bezpieczeństwa. Dobrze zatem, że edukacja dla bezpieczeństwa znalazła właściwe miejsce w systemie reformowanej szkoły, o czym świadczą ramowe plany nauczania oraz dokumenty programowe kształcenia ogólnego w ośmioletniej szkole podstawowej, w branżowej szkole I stopnia, w czteroletnim liceum i w pięcioletnim technikum. Sytuacja ta stawia nowe wyzwania przed nauczaniem religii.
Podejmując wyżej zasygnalizowaną problematykę, w niniejszym opracowaniu zwrócono uwagę na potrzebę integrowania w nauczaniu religii wiedzy i umiejętności z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa. Za istotne uznano uzupełnianie tej wiedzy o wymiar etyczny oraz udzielanie uczniom wsparcia w rozwijaniu umiejętności społecznych i kształtowaniu właściwych postaw, niezbędnych w przeciwdziałaniu różnym zagrożeniom w zakresie bezpieczeństwa. Wskazano na potrzebę zrewidowania tradycyjnego podejścia do korelacji w nauczaniu religii, wyrażającego się m.in. w kopiowaniu wszystkich treści z podstawy programowej kształcenia ogólnego. Postulowano zwrócenie większej uwagi na aksjologiczny wymiar edukacji dla bezpieczeństwa. Przedstawiono też innowacyjne sposoby realizacji korelacji nauczania religii z edukacją dla bezpieczeństwa.
Bibliografia
Biel E., Edukacja dla bezpieczeństwa w świetle teorii kształcenia wielostronnego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Securitate et Educatione Civili” 2012, t. 2, s. 3-15.
Fiałkowska A., Bezpieczeństwo człowieka wobec współczesnych zagrożeń. http://eib.edu.pl/bezpieczenstwo-czlowieka-wobec-wspolczesnych-zagrozen (dostęp: 10.05.2017), s. 2-7.
Klamut R., Bezpieczeństwo jako pojęcie psychologiczne, „Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Ekonomia i Nauki Humanistyczne” 2012, z. 19, s. 41-51.
Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium Katechetyczne Kościoła Katolickiego w Polsce, WAM, Kraków 2001.
Maslow A., Motywacja i osobowość, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1990.
Ministerstwo Edukacji Narodowej, Projekt podstawy programowej dla szkół ponadpodstawowych – prekonsultacje. Edukacja dla bezpieczeństwa liceum ogólnokształcące, technikum, branżowa szkoła I stopnia, https://men.gov.pl/wp-content/uploads/2017/04/edukacja-dla-bezpieczenstwa.pdf (dostęp: 2.06.2017), s. 1-15.
Pieczywok A., Edukacja dla bezpieczeństwa wobec zagrożeń i wyzwań współczesności, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2012.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. Załącznik nr 2. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, „Dziennik Ustaw RP” 2017, poz. 356.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. Załącznik nr 4. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, „Dziennik Ustaw RP” 2017, poz. 356.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół. Załącznik nr 1. Ramowy plan nauczania dla szkoły podstawowej, w tym szkoły podstawowej specjalnej, z wyjątkiem szkoły podstawowej specjalnej dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, „Dziennik Ustaw RP” 2017, poz. 703.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół. Załącznik nr 4. Ramowy plan nauczania dla liceum ogólnokształcącego, w tym liceum ogólnokształcącego specjalnego dla uczniów w normie intelektualnej: niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym, „Dziennik Ustaw RP” 2017, poz. 703.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół. Załącznik nr 5. Ramowy plan nauczania dla technikum, w tym technikum specjalnego dla uczniów w normie intelektualnej: niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym, „Dziennik Ustaw RP” 2017, poz. 703.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół. Załącznik nr 7. Ramowy plan nauczania dla branżowej szkoły I stopnia, w tym branżowej szkoły dla uczniów w normie intelektualnej: niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym, przeznaczony dla uczniów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum, „Dziennik Ustaw RP” 2017, poz. 703.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe. „Dziennik Ustaw RP” 2017, poz. 59.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. − Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe, „Dziennik Ustaw RP” 2017, poz. 60.
Wiktorowicz-Sosnowska M., Edukacja dla bezpieczeństwa i jej rola w przeciwdziałaniu niedostosowaniu społecznemu dzieci i młodzieży, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Socjologia” 64(2015), s. 267-272.
Wiszowaty E., Zellma A., Korelacja nauczania religii z edukacją dla bezpieczeństwa w gimnazjum i w szkołach ponadgimnazjalnych, „Studia Redemptorystowskie” 2012, nr 10, s. 362-378.
Copyright (c) 2017 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
