Warunki, poziom i jakość życia w badaniu rozwoju społeczno-gospodarczego. Próba rozstrzygnięcia problemów definicyjnych

  • Adam Zadroga Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: warunki życia; poziom życia; jakość życia; rozwój społeczno-gospodarczy; badania społeczne

Abstrakt

W ostatnich 30-40 latach nastąpiło wzmożone zainteresowanie badaniami nad zmianami społeczno-gospodarczymi. Tym samym nastąpiło odejście od mierzenia jedynie materialnego wymiaru rozwoju. Zaczęto używać takich kategorii badawczych, jak: konsumpcja, poziom życia, stopa życia, standard życia, dobrobyt ekonomiczny, zamożność, warunki życia, jakość życia, sposób życia, styl życia itp. Problemem, który napotyka się w dość bogatej literaturze przedmiotu, jest brak stosowania jednolitej terminologii. Podejmowane próby definiowania wymienionych wyżej pojęć należy uznać za nie w pełni satysfakcjonujące, ponieważ nie pozwalają one na przyjęcie jednoznacznych rozwiązań. Można jedynie wskazać pewne propozycje, które zawierają wiele istotnych cech sprzyjających badaniu społecznego wymiaru przemian gospodarczych. Celem artykułu jest próba rozstrzygnięcia problemów definicyjnych trzech podstawowych kategorii związanych z badaniem zmian społeczno-ekonomicznych, którymi są: warunki życia, poziom życia i jakość życia.

Bibliografia

Adamiec M., Popiołek K., Jakość życia − między wolnością a mistyfikacją, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1993, z. 2, s. 92-117.

Bąkiewicz A., Zróżnicowanie poziomu rozwoju gospodarczego na świecie, w: Rozwój w dobie globalizacji, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 2010, s. 102-105.

Bywalec Cz., Konsumpcja a rozwój gospodarczy i społeczny, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2010.

Bywalec Cz., Wzrost gospodarczy a poziom życia społeczeństwa polskiego, Warszawa: Instytut Rynku Wewnętrznego i Konsumpcji 1991.

Czermińska M., Rozwój gospodarczy a rozwój społeczny krajów Unii Europejskiej. Analiza taksonometryczna, Akademia Ekonomiczna, Kraków 1997 [niepublikowana rozprawa doktorska].

Diagnoza Społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków, raport, oprac. J. Czapiński, T. Panek, Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania, s. 45-159, http://www. diagnoza.com/pliki/raporty/Diagnoza_raport_2011.pdf [dostęp: 11.10.2015].

Główny Urząd Statystyczny, Jakość życia, kapitał społeczny, ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Warszawa 2013, http://stat.gov.pl/cps /rde/ xbcr/gus/WZ_jakosc_zycia_2013.pdf, s. 7 [dostęp: 26.10.2015].

Hodoly A., Spożycie i formy jego realizacji w rozwoju gospodarki społeczeństwa socjalistycznego, Warszawa: Dział Wydawnictw i Upowszechniania IHW 1975.

Pawełek B., Poziom życia, jakość życia i warunki życia ludności, w: A. Zeliaś (red.), Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym, Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej 2000, s. 12-23.

Słaby T., Poziom życia, jakość życia, „Wiadomości Statystyczne” 1990, nr 6.

Telep J., Elementy ekonomii rozwoju, Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Cła i Logistyki 2010.

United Nations Development Programme, Krajowy Raport o Rozwoju Społecznym Polska 2012. Rozwój regionalny i lokalny, Warszawa: Biuro Projektowe UNDP 2012.

Wich U., Jakość życia w środowisku miejskim. „Annales UMCS”, Sectio H, t. 25 (1991), s. 285-294.

Żekoński Z., Z problemów metodologicznych sformułowania społeczno-bytowych celów rozwoju, „Gospodarka Planowa” 1974, nr 6.

Opublikowane
2019-12-06
Dział
Artykuły