Paschalne ukierunkowanie homilii
Abstrakt
Dyrektorium homiletyczne, przedstawiając dynamikę właściwą dla treści homilii, wskazuje na jej trzy elementy: wyjaśnienie tekstów świętych przez pryzmat śmierci i zmartwychwstania Chrystusa; uobecnienie misterium paschalnego w liturgii; przedłużenie owego misterium w życiu wiernych. Takie ujęcie homilii jest przejawem wyraźnego wpływu teologii liturgicznej, według której liturgia łączy w sobie trzy elementy: misterium (misterium Chrystusa), actio (celebrację liturgiczną) i vita (życie chrześcijańskie). Zgodnie z tym podejściem liturgia, a w niej i homilia, jest celebracją (aktualizacją) zbawczego misterium po to, aby ogarnęło ono życie chrześcijan, i zarazem celebracją życia chrześcijan w celu włączenia go w zbawcze misterium. Homilia, która pozostaje zawsze na służbie misterium Chrystusa, jawi się jako szczególne miejsce spotkania teologii, liturgii i chrześcijańskiego życia. W takiej perspektywie podstawowym zadaniem homilisty jest stopniowe odsłanianie i uobecnianie całego misterium Chrystusa z ciągłym odniesieniem do Paschy.
Bibliografia
Augé M.: Teologia dell’anno liturgico. W: Anàmnesis. T. 6: L’anno liturgico: storia, teologia e celebrazione. A cura di A.J. Chupungo. Genova: Casa Editrice Marietti 1988.
Benedykt XVI: Adhortacja apostolska o Eucharystii, źródle i szczycie życia i misji Kościoła „Sacramentum Caritatis”. Kraków: Wydawnictwo „M” 2007.
Bergamini A.: Chrystus – Świętem Kościoła. Rok liturgiczny. Historia, celebracja, teologia, duchowość, duszpasterstwo. Kraków: Wydawnictwo oo. Franciszkanów „Bratni Zew” 2004.
Broński W.: Homilia w dokumentach Kościoła współczesnego. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej „Biblos” 1999.
Casel O.: Chrześcijańskie misterium kultyczne. Oleśnica: Oficyna Wydawnicza „Signum” 1992.
Corbon J.: Liturgia – źródło wody życia. Poznań: Wydawnictwo „W drodze” 2005.
Czerwik S.: Duchowość liturgiczna i eucharystyczna – tajemnica wiary w liturgii i życiu chrześcijańskim: Chrystus pośród nas (Kol 1, 27). W: Wiara, liturgia, ewangelizacja. Red. S. Klimas, K. Walkowiak. Kielce: Wydawnictwo „Jedność” 2013.
Czerwik S.: Homilia o misterium (misteriach) Chrystusa w cyklu roku liturgicznego. „Przegląd Homiletyczny” 8:2004 s. 45-57.
Czerwik S.: Paschalne misterium. W: Leksykon Teologii Fundamentalnej. Red. M. Rusecki, Ledwoń S., Kaucha K.: Kraków: Wydawnictwo „M” 2002 s. 900.
de Zan R.: Leggere la Bibbia nella liturgia. „Rivista Liturgica” 88:2001 nr 6 s. 878.
de Zan R.: Testo biblico-liturgico e testo omiletico. W: L’omelia: un messaggio a rischio. A cura di A. Catella. Padova: Messaggero di s. Antonio 1996 s. 100.
Dyk S.: „Co głosić, aby wierzyli?”. Studium homiletyczne Lekcjonarza mszalnego. Lublin: Wydawnictwo KUL 2013.
Dyk S.: Współczesne przepowiadanie misteriów publicznego życia Jezusa. Lublin: Wydawnictwo KUL 2008.
Dyk S.: Zbawcza moc homilii. W: Moc słowa Pańskiego. Adhortacja apostolska „Verbum Domini” w refleksji biblijno-teologicznej. Red. B. Migut, M. Piwowar. Lublin: Wydawnictwo KUL 2012 s. 215-226.
Dyk S.: Znaczenie terminu „misterium” w refleksji teologiczno-liturgicznej. „Roczniki Liturgiczne” 56:2009 t. 1 s. 69-85.
Ferdek B.: Chrystologia paschalna Josepha Ratzingera/Benedykta XVI. W: Współczesny dyskurs o Jezusie Chrystusie. Wrocław: „Drukarnia Tumska” 2012 s. 175-187.
Franciszek: Adhortacja apostolska o głoszeniu Ewangelii we współczesnym świecie „Evangelii gaudium”. Kraków” Wydawnictwo „M” 2013 nr 154.
Grillmeier A.: Geschichtlicher Überblick über die Mysterien Jesu im allgemeinen. W: Mysterium Salutis. Grundriss Heilsgeschichtlicher Dogmatik. Herausg. von J. Feiner, M. Löhrer. Band III/2: Das Christusereignis. Einsiedeln–Zürich–Köln: Benzinger Verlag 1969 s. 3-22.
Guardini R.: Bóg. Nasz Pan Jezus Chrystus. Osoba i życie. Warszawa: Stowarzyszenie Kulturalne Fronda 1999.
Guardini R.: Wurzeln eines großen Lebenswerkes. Aufsätze und kleine Schriften. Bd 1. Mainz–Paderborn 2000.
Guzowski K.: Chrystologia jako historia według Brunona Fortego. W: Współczesny dyskurs o Jezusie Chrystusie. Wrocław: „Drukarnia Tumska” 2012.
Hryniewicz W.: Zarys chrześcijańskiej teologii paschalnej. T. 3. Pascha Chrystusa w dziejach człowieka i wszechświata. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1991.
Kacała A.D., Fober A.: Teologia Krzyża J. Ratzingera/Benedykta XVI i J. Ringlebena. W: Współczesny dyskurs o Jezusie Chrystusie. Wrocław: „Drukarnia Tumska” 2012.
Lasek A.: Chrystologia rezurekcyjna Josepha Ratzingera/Benedykta XVI. W: Współczesny dyskurs o Jezusie Chrystusie. Wrocław: „Drukarnia Tumska” 2012.
Migut B.: Teologia liturgiczna szkoły rzymskiej. Lublin: Wydawnictwo KUL 2007.
Ostrowski D.: Lekcjonarz – eklezjalna interpretacja słowa Bożego. W: Moc słowa Pańskiego s. 183-185.
Petrà B.: Divinizzazione. W: Dizionario di Omiletica. A cura di M. Sodi, A.M. Triacca. Torino–Bergamo: Editrice Elle Di Ci–Editrice Velar 1998 s. 382.
Przyczyna W.: Homilia pięćdziesiąt lat po Soborze Watykańskim II. Pytania. Problemy. Wyzwania. Kraków: Wydawnictwo „M” 2013.
Ratzinger J./Benedykt XVI: Jezus z Nazaretu. Część II: Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania. Kraków: Wydawnictwo „Znak” 2011.
Rossa P.: Chrystologia Salvadora Pie y Ninota. W: Współczesny dyskurs o Jezusie Chrystusie. Wrocław: „Drukarnia Tumska” 2012.
Scheffczyk L. (Red.): Die Mysterien des Lebens Jesu und die christliche Existenz. Aschaffenburg 1984.
Schönborn Ch.: Bóg zesłał Syna swego. Chrystologia. Poznań: Pallottinum 2002.
Schütz Ch.: Die Mysterien des öffentlicheen Lebens und Wirkens Jesu. W: Mysterium Salutis. Grundriss Heilsgeschichtlicher Dogmatik. Hrsg. von J. Feiner, M. Löhrer. Band III/2. Das Christusereignis. Einsiedeln–Zürich–Köln: Benzinger Verlag 1969 s. 80.
Sideł Z.: Pareneza homilijna w polskim przepowiadaniu posoborowym. Studium homiletyczne w świetle „Kazań Świętokrzyskich” okresu Wielkiego Postu. Mps Arch. KUL, Lublin (2013) s. 142.
Siwek G.: Zbawcza skuteczność liturgicznego przepowiadania. W: Liturgia i przepowiadanie. Red. W. Przyczyna. Kraków: Wydawnictwo „M” 210 s. 247-268.
Sorci P.: Nella proclamazione delle scritture l`annuncio del mistero pasquale. „Rivista Liturgica” 88:2001 nr 6 s. 845-868.
Szafrański A.L.: Teologia liturgii eucharystycznej. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski 1974.
Świerzawski W.: Obecność Chrystusa w liturgii: jedno Misterium i misteria życia Jezusa. W: Misterium Christi. T. 1. Fundamentalne rzeczywistości liturgii. Red. W. Świerzawski. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne w Sandomierzu 2012.
Twardy J.: Chrystocentryzm w kaznodziejskiej parenezie. W: Media na przełomie. Red. K. Marcyński, J. Szaniawski, J. Twardy. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Stefana Wyszyńskiego 2011 s. 511-575.
Copyright (c) 2015 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
