Cztery dekady Katechizmu Kościoła Katolickiego i jego znaczenie dla polskiej katechezy

Słowa kluczowe: Katechizm Kościoła Katolickiego, katecheza, nauczanie

Abstrakt

Analiza poziomu recepcji Katechizmu Kościoła Katolickiego w ostatnim czterdziestoleciu w warunkach polskich wykazała bogactwo zdarzeń związanych z tą tematyką. Poszczególne wskazania prezentowanego dokumentu różniły się między sobą częstotliwością występowania, sposobami cytowania i rangą miejsc ich prezentacji. Przywoływane fragmenty Katechizmu certyfikowały zarówno kwestie zasadnicze, jak również sprawy mniej ważne dla wiary i moralności chrześcijan. Najczęściej dokument był przywoływany w celu obrony kwestii moralnych w nauczaniu Kościoła oraz w promowaniu zagadnienia hierarchizacji prawd wiary katolickiej. Dla nauczania katechetycznego w minionym czterdziestoleciu wartość tego dokumentu miała charakter normatywny. Głębsze powiązanie katechezy z treściami przekazanymi przez Katechizm Kościoła Katolickiego w praktyce oznaczało, że dokumenty katechetyczne, takie jak dyrektoria, podstawy programowe i programy nauczania, liczne serie podręczników do nauczania religii oraz sama katecheza, były przeniknięte treścią i duchem tego dokumentu. W praktyce wyraziło się to w eksponowaniu zasady chrystocentryzmu, „wierności Bogu i człowiekowi”, jak również w strategii poszukiwania nowych sposobów prezentacji orędzia ewangelicznego w czasach rewolucji informatycznej. Przesłanie Katechizmu Kościoła Katolickiego było w minionych czterech dekadach w katechezie polskiej nieustannie głoszone, słuchane, celebrowane, przeżywane i komentowane.

Bibliografia

Bajerowa, Irena. „Od Trydentu do Vaticanum Secundum. Porównanie języka dwóch katechizmów”. W Język katechezy, red. Renata Przybylska, Wiesław Przyczyna), 136–151. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, 2008.

Bartnik, Czesław. „Wartości chrześcijaństwa”. W Katechizm Kościoła Katolickiego. Wprowadzenie, red. Marian Rusecki, Edward Pudełko, 278. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1995.

Benedykt XVI. List apostolski w formie motu proprio „Porta fidei” ogłaszający Rok Wiary. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2011.

Benedykt XVI. „Motu proprio Benedykta XVI w sprawie zatwierdzenia i publikacji Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego”. L’Osservatore Romano 9 (2005): 11–12.

Benedykt XVI. „Św. Tomasz z Akwinu (III). Katecheza podczas audiencji generalnej 23.06. 2010”. L'Osservatore Romano 8–9 (2010): 54.

Benedykt XVI. „W trosce o wiarę i kult Eucharystii. 19 IX – Do nowo mianowanych biskupów”. L'Osservatore Romano 11–12 (2005): 26.

Charytański, Jan i Andrzej Spławski, red. Katechizm dla dorosłych. Polska adaptacja Katechizmu Kościoła Katolickiego opracowana na zlecenie Komisji Episkopatu Polski ds. Wychowania Katolickiego. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1999.

Czarnecka, Katarzyna. „Odpowiedzi katechizmowe jako sposób popularyzacji nauczania Kościoła. Uwagi o języku katechizmu «Youcat»”. Poznańskie Zeszyty Humanistyczne 20 (2013): 103–118.

Falkowski, Marcin. „Przewodnie myśli Podstawy programowej katechezy z 2010 roku”. W Programy nauczania religii i katechetyczne (1920-2020), red. Roman Ceglarek, Kazimierz Misiaszek, Albert Wołkiewicz, 345–364. Częstochowa: Częstochowskie Wydawnictwo Archidiecezjalne, 2021.

Goliszek, Piotr. „Katechizm”. W Leksykon katechetyczny, red. Jan Kochel, Jerzy Kostorz, 352. Kielce: Jedność, 2022.

Jan Paweł II. „Konstytucja apostolska «Fidei depositum» ogłoszona z okazji publikacji Katechizmu Kościoła Katolickiego”. L'Osservatore Romano 14 (1993): 2.

Jan Paweł II. „Nowy katechizm darem dla wszystkich”. L'Osservatore Romano 14 (1993): 7.

Jarmoch, Edward. „Religijność indywidualna Polaków”. W Kościół i religijność Polaków 1945-1999, red. Witold Zdaniewicz, Tomasz Zembrzuski, 394. Warszawa: Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, 2000.

Jędrzejski, Michał. Nowa ewangelizacja w nauczaniu Josepha Ratzingera – Benedykta XVI. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2021.

„Katechizm Kościoła Katolickiego”. Poznań: Pallottinum. Dostęp 29.05.2022. https://praweksiaz ki.pl/wiara-ojcow/8187-katechizm-kosciola-katolickiego-wydanie-kieszonkowe-twarda-oprawa-9788370146979.html.

Kiciński, Andrzej. Rola katechizmów w rozwoju nauczania katechetycznego. Kraków: Wydawnictwo Scriptum, 2020.

Kiciński, Andrzej. „Rozwój dyrektoriów katechetycznych po Soborze Watykańskim II (1971-1997-2020)”. Roczniki Teologiczne 67 (2020): 11–27.

Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski. „Programy i podręczniki do nauczania religii”. Dostęp 29.05.2022. https://katecheza.episkopat.pl/kwk/programy-ipodreczniki.

Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski. Program nauczania religii. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2001.

Konferencja Episkopatu Polski. Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2001.

Konferencja Episkopatu Polski. Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2001.

Kongregacja ds. Duchowieństwa. Dyrektorium ogólne o katechizacji. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 1997.

Korgul, Marek. „Prace nad nowa podstawą programową katechezy Kościoła katolickiego w Polsce”. W Programy nauczania religii i katechetyczne (1920-2020), red. Roman Ceglarek, Kazimierz Misiaszek, Albert Wołkiewicz, 383–418. Częstochowa: Częstochowskie Wydawnictwo Archidiecezjalne, 2021.

Korgul, Marek i Jarosław Kowalczyk. Działalność Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski w latach 2010-2020. Wrocław: Wydawnictwo Drukarnia Kokociński, 2021.

Kostorz, Jerzy. „Wprowadzenie”. W Katechizm dla średnio zaawansowanych, red. Jerzy Kostorz, Zdzisław Pytka, Piotr Bechta, 8. Opole: Wydawnictwo i Drukarnia Świętego Krzyża, 2021.

Królikowski, Janusz. Mały przewodnik po Katechizmie Kościoła Katolickiego. Poznań: Pallottinum, 1996.

Łabendowicz, Stanisław. Wyznawać wiarę dzisiaj. Katecheza dorosłych na podstawie Katechizmu Kościoła Katolickiego. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne, 1999.

Milerski, Bogusław. „Odnowienie umysłu, czyli o refleksyjnym charakterze kształcenia religijnego”. W Świat idei edukacyjnych, red. Władysława Szulakiewicz, 179–193. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2008.

Murawski, Roman. „Katechizm a katechizacja w Polsce”. Ateneum Kapłańskie 87 (1995), 1 (515): 23–32.

Napieralski, Maciej. O nowym katechizmie. Poznań: Pallottinum, 1994.

Noworolnik, Czesław i Marian Zając, red. W duchu i prawdzie. Katechizm Kościoła Katolickiego w refleksji i w życiu. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, 1997.

Offmański, Andrzej. W kierunku katechezy ewangelizacyjnej. Szczecin: Szczecińskie Wydawnictwo Archidiecezjalne „Ottonianum”, 2000.

Panuś, Tadeusz. Główne kierunki katechetyczne XX wieku. Kraków: Wydawnictwo „M”, 2001.

Papieska Rada ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji. Dyrektorium o katechizacji. Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2020.

Ratzinger, Joseph. „Aktualność doktrynalna Katechizmu Kościoła Katolickiego”. L'Osservatore Romano 3 (2003): 48–54.

Ratzinger, Joseph. „Wprowadzenie”. W Kompendium Katechizmu Kościoła Katolickiego, tłum. z wł. Roman Murawski, 9–11. Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2005.

Rzeszowski, Wojciech. Odnowa katechezy. Warszawa: Missio-Polonia, 2001.

Sujka, Andrzej, red. Wprowadzenie do Katechizmu Kościoła Katolickiego. Warszawa: Verbinum, 1994.

Szpet, Jan. „Powstanie i główne założenia podstawy programowej katechezy z 2001 roku”. W Programy nauczania religii i katechetyczne (1920-2020), red. Roman Ceglarek, Kazimierz Misiaszek, Albert Wołkiewicz, 277–314. Częstochowa: Częstochowskie Wydawnictwo Archidiecezjalne, 2021.

Tomasik, Piotr. „Katechetyka fundamentalna”. W Historia katechezy i katechetyka fundamentalna, red. Józef Stala, 199–326. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, 2003.

Youcat. Jugendkatechismus der Katholischen Kirche. Monachium: Pattloch Verlag, 2011.

Youcat. Katechizm Kościoła Katolickiego dla młodych. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2011.

Opublikowane
2022-12-21
Dział
Artykuły