The Self-Declaration of Religiousness and this Variable Connections with the Indications of Psychoactive Substance Use: Data From Empirical Studies (N=2273)
Abstract
A steady increase in the indications of intoxicants' use is confirmed by empirical studies. One of the factors conducive to drug initiation is the rejection of moral norms associated with religious beliefs. The article presents the relations established between the religiousness declared by the youth and their positions on psychoactive drugs and their use. The data were collected through questionnaire surveys carried out on a randomly selected sample of high school students from the Podkarpacie Region (n = 2273). The research results suggest that the process of secularisation and relativisation observed among the youth, particularly in the sphere of morality, may weaken critical attitudes towards psychoactive substances, both those legally allowed and those prohibited. Moreover, the links between the declared religiousness and such variables as: the time spent on the Internet, the acquaintance with drug users, bringing up by a single parent or both parents as well as the frequency of conversations between respondents and their parents were established. The connections between these variables are statistically significant, so it can be concluded that these distinguished variables influence the diversity in religiousness' indications and consequently the liberalisation of the youth's attitudes towards drugs.
References
Bandura A., Self-efficacy. Toward a Unifying Theory of Behavioral Change, „Psychology Review” 1977, nr 2, s. 191-215.
Berger P.L., Pytanie o wiarę. Sceptyczna zachęta do chrześcijaństwa, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2007.
Boguszewski R., (Nie)religijna moralność katolików w Polsce, „Zeszyty Naukowe KUL” 2014, nr 1(57), s. 123-139.
Dalgalarrondo P., Soldera M.A., Filho H.R.C., Silva C.A.M., Religion and Drug Use by Adolescents, „Revista Brasileira de Psiquiatria” 26(2004), nr 2, s. 82-90. http://dx.doi.org/10.1590/S1516-44462004000200004.
Engs R.C., Mullen K., The Effect of Religion and Religiosity on Drug Use among a Selected Sample of Post Secondary Students in Scotland, „Addiction Research” 7(1999), nr 2, s. 149-170. https://doi.org/10.3109/16066359909004380.
European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction, European Drug Report 2017: Trends and Developments, Publications Office of the European Union, Luxembourg 2017.
Fernández M.P.L., El Concepto de Anomia de Durkheim y Las Aportaciones Teóricas Posteriores, „Revista de Ciencias Sociales de la Universidad Iberoamericana” 4(2009), nr 8, s. 130-147.
Giddens A., Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
Gościński G., Raport o narkotykach i narkomanii w Województwie Podkarpackim w 2016 roku, Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego Departament Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej, Rzeszów 2017, wydanie internetowe: https://www.podkarpackie.pl/index.php/zdrowie/raporty-analizy (13.06.2018).
GUS, Trwanie życia w 2015 r., Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2016.
Ismail A., Affandy H.B., Basir S.N., Ahmad N., The Internet: One of the Factors Influencing Substance Abuse, wydanie internetowe: https://www.researchgate.net/publication/269223304 (26.01.2018).
Jarmoch E., Religijność indywidualna Polaków, w: Kościół i religijność Polaków 1945-1999, red. W. Zdaniewicz, T. Zembrzuski, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Warszawa 2000, s. 385-405.
Jaroszyński P., Etyka i religia − opozycja czy dopełnienie?, w: U źródeł tożsamości kultury europejskiej, red. T. Rakowski, Lubelska Szkoła Filozofii Chrześcijańskiej KUL, Lublin 1994, s. 110-112.
Jedynak W., Wybrane aspekty przemian religijności i moralności młodzieży polskiej, w: Czy stracone pokolenie? Młodzież i jej dylematy na początku XXI wieku, red. P. Długosz, H. Kotarski, W. Jedynak, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2014, s. 13-24.
Jędrzejko M.Z., „Zawirowany” świat ponowoczesności, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Centrum Profilaktyki Społecznej, Warszawa−Milanówek 2015.
Jiloha R.C., Social and Cultural Aspects of Drug Abuse in Adolescents, „Delhi Psychiatry Journal” 12(2009), nr 2, s. 167-175.
Malczewski A., Młodzież a substancje psychoaktywne, w: Młodzież 2016. Raport z badania sfinansowanego przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Fundacja Badania Opinii Społecznej CBOS, Warszawa 2016, s. 200-225.
Mariański J., Kontrowersje wokół relacji religii i moralności − tożsamość czy rozdział, „Universitas Gedanensis” 2009, nr 1-2, s. 16-43.
Mariański J., Kościół w społeczeństwie przemysłowym, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1983.
Mariański J., Małżeństwo i rodzina w świadomości młodzieży maturalnej. Stabilność i zmiana, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012.
Mariański J., Młodzież między tradycją i ponowoczesnością. Wartości moralne w świadomości maturzystów, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1995.
Mariański J., Przemiany moralności polskich maturzystów w latach 1994-2000. Studium socjologiczne, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011.
Mariański J., Religia w społeczeństwie ponowoczesnym. Studium socjologiczne, Oficyna Naukowa, Warszawa 2010.
Marsiglia F.F., Kulis S., Nieri T., Parsai M., God Forbid! Substance Use Among Religious and Nonreligious Youth, „American Journal of Orthopsychiatry” 75(2005), nr 4, s. 585-598. DOI: 10.1037/0002-9432.75.4.585.
Mitek E., Sympatyzowanie młodzieży z osobami zażywającymi narkotyki, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 2004, nr 2, s. 174-176.
Motyka M., Marcinkowski J.T., Rola czasu spędzanego w Internecie w liberalizacji postaw wobec środków psychoaktywnych wśród uczniów przemyskich szkół gimnazjalnych, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2014, nr 3, s. 737-743.
Motyka M., Uwarunkowania narkomanii młodzieży: zagrożenia w środowisku rodzinnym i rówieśniczym, w: Zagrożenia ładu społecznego oraz bezpieczeństwa narodowego. Wybrane aspekty, red. M. Gitling, I. Wojaczek, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej, Przemyśl 2017, s. 35-55.
Osco B., Anomie or Alienation? A Self-Exploration of the Roots of Substance Ab/use, „Human Architecture: Journal of the Sociology of Self-Knowledge” 2(2003), nr 1, s. 105-108.
Ossowska M., O człowieku, moralności i nauce: miscellanea, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1983.
Pawlik W., Tożsamość religijna a etyka niezależna – społeczny wymiar dyskursu, w: Tożsamości religijne w społeczeństwie polskim. Socjologiczne studium przypadków, red. M. Libiszowska-Żółtkowska, Wydawnictwo Delfin, Warszawa 2009, s. 119-135.
Ponczek D., Olszowy I., Styl życia młodzieży i jego wpływ na zdrowie, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2012, nr 2, s. 260-268.
Possenti V., Religia i życie publiczne. Chrześcijaństwo w dobie ponowożytnej, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2005.
Sadowski A., Wschodnie województwa Rzeczypospolitej – uwarunkowania konstruowania kapitału pogranicza, „Konteksty Społeczne” 2013, nr 2, s. 8-17.
Siemienowicz J., Dusza pod narkozą, „Znak” 2013, nr 693, s. 6-10.
Sroka A., Teologia narkotyku, Wydawnictwo „Eneteia”, Warszawa 2008.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
The United Nations Office on Drugs and Crime, World Drug Report 2017, United Nations Publication, Vienna 2017.
Wanat W., Narkotyki i narkomania. Odlot donikąd, Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa 2006.
Zaręba S.H., Dynamika świadomości religijno-moralnej młodzieży w warunkach przemian ustrojowych w Polsce (1988-1998), Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2003.
Zaręba S.H., W kierunku jakiej religijności? Studia nad katolicyzmem polskiej młodzieży, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2008.
Zemło M., Socjologia moralności Marii Ossowskiej i Janusza Mariańskiego. Analiza porównawcza, „Roczniki Nauk Społecznych” 2015, nr 2, s. 133-159. DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rns.2015.7(43).2-12.
Zhao R., Cao L., Social Change and Anomie: A Cross-National Study, „Social Forces” 88(2010), nr 3, s. 1209-1229. DOI: 10.1353/sof.0.0312.
Zieliński M., Religia a moralność, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2000.
Copyright (c) 2018 Roczniki Teologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
