Zastosowanie teorii schematów w wyjaśnianiu i rozumieniu jednostkowej wiedzy o wychowaniu
Article Sidebar
Opublikowane:
cze 18, 2019
Słowa kluczowe:
teorie schematów; schematy społeczne; schematy narracyjne; jednostkowa wiedza o wychowaniu; zasada prototypowości; zasad hierarchiczności; schematyczna organizacja wiedzy
Main Article Content
Abstrakt
Knowledge of education may be understood in terms of academic and popular knowledge, and especially taking into consideration the cognitive paradigm it may also be referred to the individual (personal) dimension. The aim of the article is to show how individual knowledge of education may be explained and understood, as it de facto particularly unites popular and personal motifs. In the article the possibility is presented of applying the social patterns theory to explaining and understanding individual knowledge of education. The theory, although it has been formed on the basis of social psychology that clearly respects the cognitive perspective, may serve well expanding the individual's knowledge about the fragment of the social environment that is constituted by education. It is also worth stressing that the need to define the individual knowledge about education as a theoretical-research category in pedagogy and to make it operational, results from the fact of its close connection with such key concepts as educational consciousness and pedagogical culture.
Article Details
Numer
Dział
Artykuły
Bibliografia
Anderson J. R. (1998): Uczenie się i pamięć. Integracja zagadnień, przeł. E.Czerniawska, Warszawa: WSiP.
Bartlett F. (1932): Remembering. A study In experimental and social psychology, Cambridge: Cambridge University Press.
Chartrand T. L., Cheng C. M., Jefferis V. E. (2002): Jesteś kameleonem: Automatyczna natura i społeczne znaczenie mimikry, przeł. R. Bałas, A. Słabosz, w: M. Jarymowicz, R. K. Ohme (red.), Natura automatyzmów. Dyskusje interdyscyplinarne (s.19-25), Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN. SWPS.
Chlewiński Z. (1991): Kształtowanie się umiejętności poznawczych, Identyfikacja pojęć, Warszawa: PWN.
Chlewiński Z. (1999): Umysł. Dynamiczna organizacja pojęć, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Cudak H. (1997): Rola ośrodków nieszkolnych w kształtowaniu kultury pedagogicznej rodziców, Kielce: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Kochanowskiego.
Ferenz K. (2003): Świadomość wychowawcza młodych rodziców w małych społecznościach lokalnych, w: J. Wilk (red.), Dziecko w XX wieku. Rozrachunek ze stuleciem dziecka (s.451-461), Lublin: Wydawnictwo Poligrafia Salezjańska.
Grochociński M. (1980): Z zagadnień wychowania w rodzinie, w: M.Ziemska (red.), Rodzina i dziecko (s.299-349), Warszawa: PWN.
Hejnicka-Bezwińska T. (2008): Pedagogika ogólna, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Izdebska J. (2007): Kultura pedagogiczna rodziców a rodzinna edukacja medialna, w: D. Opozda (red.), Rodzicielstwo. Wybrane zagadnienia kontekstów edukacyjnych (s.111-122), Lublin: Wydawnictwo KUL.
Jarymowicz M. (2001): Czy jesteśmy egoistami?, w: M. Kofta, T. Szutrowa (red.), Złudzenia, które pozwalają żyć (s. 91-117), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jundziłł I. (1983): Opieka nad rodziną w miejscu zamieszkania, Warszawa: Wydawnictwo Spółdzielcze.
Kawula S. (1975): Świadomość wychowawcza rodziców. Stan aktualny, niektóre uwarunkowania i skutki oraz perspektywy, Toruń: Wydawnictwo UMK.
Kawula S., Brągiel J., Janke A. (1998): Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Maciaszkowa J. (1991): Z teorii i praktyki pedagogiki opiekuńczej. Opieka rodzinna nad dzieckiem i kompensacja jej niedostatków, Warszawa: WSiP.
Maruszewski T. (2002): Psychologia poznania. Sposoby rozumienia siebie i świata, Gdańsk: GWP.
Maruszewski T. (2003): Pamięć autobiograficzna jako podstawa tworzenia doświadczenia indywidualnego, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. II (s.165-183), Gdańsk: GWP.
Mudyń K. (1995): O granicach poznania. Między wiedzą, niewiedzą i antywiedzą, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Neisser U. (1976): Cognittion and reality: Principles and implications of cognitive psychology, New York: W. H. Freeman.
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (2006): Psychologia poznawcza, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Opozda D. (2001): Integracja rodziny a wiedza o małżeństwie u młodzieży, Lublin: RW KUL.
Opozda D. (2003): Świadomość wychowawcza rodziców, w: R. Piwowarski (red.), Dziecko – nauczyciel – rodzice. Konteksty edukacyjne (s.155-163), Białystok–Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Opozda D. (2007): Wiedza rodziców o wychowaniu podstawą planowania edukacji, w: Opozda D. (red.), Rodzicielstwo. Wybrane zagadnienia kontekstów edukacyjnych (s.47-57), Lublin: Wydawnictwo KUL.
Piber-Dąbrowska K. (2001): O związkach między refleksyjnym iautomatycznym przetwarzaniem informacji dotyczących kategorii społecznej, w:M.Jarymowicz (red.), Pomiędzy afektem i intelektem. Poszukiwania empiryczne (s.155-177), Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Płukis A. (1985): Społeczno-pedagogiczne funkcje kultury pedagogicznej rodziców, Toruń: b.r.w.
Rumelhart D. E., Norman D. A. (1981): Analogical processes in learning, w: J. R. Anderson (red.), Cognitive skills and their acquisition, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Inc.
Słownik języka polskiego (1996). T. III. Warszawa.
Stemplewska-Żakowicz K. (2002): Koncepcje narracyjnej rzeczywistości. Od historii życia do dialogowego „ja”, w: J. Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (s.81-115), Gdańsk: GWP.
Trzebiński J. (1981): Twórczość a struktura pojęć, Warszawa: PWN.
Trzebiński J. (2002): Narracyjne konstruowanie rzeczywistości, w: J.Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (s.17-43), Gdańsk: GWP.
Winiarski M. (2003): Kultura pedagogiczna, w: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. II (s.973-977), Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Wojciszke B. (1986): Teoria schematów społecznych. Struktura i funkcjonowanie jednostkowej wiedzy o otoczeniu społecznym, Wrocław: Ossolineum.
Wojciszke B. (2002): Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Wojciszke B. (2003): Struktury wiedzy i rozumienie świata społecznego, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t.III (s.27-45), Gdańsk: GWP.
Wilk J. (2002): Pedagogika rodziny. Zagadnienia wybrane, Lublin: Wydawnictwo Poligrafia Salezjańska.
Bartlett F. (1932): Remembering. A study In experimental and social psychology, Cambridge: Cambridge University Press.
Chartrand T. L., Cheng C. M., Jefferis V. E. (2002): Jesteś kameleonem: Automatyczna natura i społeczne znaczenie mimikry, przeł. R. Bałas, A. Słabosz, w: M. Jarymowicz, R. K. Ohme (red.), Natura automatyzmów. Dyskusje interdyscyplinarne (s.19-25), Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN. SWPS.
Chlewiński Z. (1991): Kształtowanie się umiejętności poznawczych, Identyfikacja pojęć, Warszawa: PWN.
Chlewiński Z. (1999): Umysł. Dynamiczna organizacja pojęć, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Cudak H. (1997): Rola ośrodków nieszkolnych w kształtowaniu kultury pedagogicznej rodziców, Kielce: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Kochanowskiego.
Ferenz K. (2003): Świadomość wychowawcza młodych rodziców w małych społecznościach lokalnych, w: J. Wilk (red.), Dziecko w XX wieku. Rozrachunek ze stuleciem dziecka (s.451-461), Lublin: Wydawnictwo Poligrafia Salezjańska.
Grochociński M. (1980): Z zagadnień wychowania w rodzinie, w: M.Ziemska (red.), Rodzina i dziecko (s.299-349), Warszawa: PWN.
Hejnicka-Bezwińska T. (2008): Pedagogika ogólna, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Izdebska J. (2007): Kultura pedagogiczna rodziców a rodzinna edukacja medialna, w: D. Opozda (red.), Rodzicielstwo. Wybrane zagadnienia kontekstów edukacyjnych (s.111-122), Lublin: Wydawnictwo KUL.
Jarymowicz M. (2001): Czy jesteśmy egoistami?, w: M. Kofta, T. Szutrowa (red.), Złudzenia, które pozwalają żyć (s. 91-117), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jundziłł I. (1983): Opieka nad rodziną w miejscu zamieszkania, Warszawa: Wydawnictwo Spółdzielcze.
Kawula S. (1975): Świadomość wychowawcza rodziców. Stan aktualny, niektóre uwarunkowania i skutki oraz perspektywy, Toruń: Wydawnictwo UMK.
Kawula S., Brągiel J., Janke A. (1998): Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Maciaszkowa J. (1991): Z teorii i praktyki pedagogiki opiekuńczej. Opieka rodzinna nad dzieckiem i kompensacja jej niedostatków, Warszawa: WSiP.
Maruszewski T. (2002): Psychologia poznania. Sposoby rozumienia siebie i świata, Gdańsk: GWP.
Maruszewski T. (2003): Pamięć autobiograficzna jako podstawa tworzenia doświadczenia indywidualnego, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. II (s.165-183), Gdańsk: GWP.
Mudyń K. (1995): O granicach poznania. Między wiedzą, niewiedzą i antywiedzą, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Neisser U. (1976): Cognittion and reality: Principles and implications of cognitive psychology, New York: W. H. Freeman.
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (2006): Psychologia poznawcza, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Opozda D. (2001): Integracja rodziny a wiedza o małżeństwie u młodzieży, Lublin: RW KUL.
Opozda D. (2003): Świadomość wychowawcza rodziców, w: R. Piwowarski (red.), Dziecko – nauczyciel – rodzice. Konteksty edukacyjne (s.155-163), Białystok–Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Opozda D. (2007): Wiedza rodziców o wychowaniu podstawą planowania edukacji, w: Opozda D. (red.), Rodzicielstwo. Wybrane zagadnienia kontekstów edukacyjnych (s.47-57), Lublin: Wydawnictwo KUL.
Piber-Dąbrowska K. (2001): O związkach między refleksyjnym iautomatycznym przetwarzaniem informacji dotyczących kategorii społecznej, w:M.Jarymowicz (red.), Pomiędzy afektem i intelektem. Poszukiwania empiryczne (s.155-177), Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Płukis A. (1985): Społeczno-pedagogiczne funkcje kultury pedagogicznej rodziców, Toruń: b.r.w.
Rumelhart D. E., Norman D. A. (1981): Analogical processes in learning, w: J. R. Anderson (red.), Cognitive skills and their acquisition, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Inc.
Słownik języka polskiego (1996). T. III. Warszawa.
Stemplewska-Żakowicz K. (2002): Koncepcje narracyjnej rzeczywistości. Od historii życia do dialogowego „ja”, w: J. Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (s.81-115), Gdańsk: GWP.
Trzebiński J. (1981): Twórczość a struktura pojęć, Warszawa: PWN.
Trzebiński J. (2002): Narracyjne konstruowanie rzeczywistości, w: J.Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (s.17-43), Gdańsk: GWP.
Winiarski M. (2003): Kultura pedagogiczna, w: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. II (s.973-977), Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Wojciszke B. (1986): Teoria schematów społecznych. Struktura i funkcjonowanie jednostkowej wiedzy o otoczeniu społecznym, Wrocław: Ossolineum.
Wojciszke B. (2002): Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Wojciszke B. (2003): Struktury wiedzy i rozumienie świata społecznego, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t.III (s.27-45), Gdańsk: GWP.
Wilk J. (2002): Pedagogika rodziny. Zagadnienia wybrane, Lublin: Wydawnictwo Poligrafia Salezjańska.