Criterions for describing educational orientations with individualism and collectivism in the background

Main Article Content

Danuta Opozda

Abstract

The article focuses on the theoretical analysis of the individual and collective mental assumptions of the pedagogic. The dimension between the individualism and the collectivism which is descendent from cultural models play the role in the process of shaping and polarizing the educational orientation. The description of the orientation is presented by illustrating chosen aspects. The radical statement of this dimension implies abject characteristics in the process of up bringing. In the sphere of the theory and the pedagogical practice there are certain dilemmas such as: the exception- the ubiquitous, the emancipation — the adaptation, the autonomy - the control, the individual - the identification, the idiosyncratic - the category, the self-identity - the social-identity. Facing all aspects which are named here there is a submission of temperance which does not dichotomizes that dimension but integrates its attributes.

Article Details

Section
Articles

References

Braun-Gałkowska M.: Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa, Lublin: TN KUL 1992.
Brzezińska A.: Psychologia wychowania, w: Psychologia. Podręcznik akademicki, red. J. Strelau, t. III, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2003.
Czapiński J.: Szczęście - złudzenie czy konieczność? Cebulowa teoria szczęścia w świetle nowych danych empirycznych, w: Złudzenia, które pozwalają żyć. Szkice ze społecznej psychologii osobowości, red. M. Kofta, T. Szustrowa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2001.
Daab W.: Indywidualizm i kolektywizm jako orientacje społeczno-polityczne, w: Orientacje społeczne jako element mentalności, red. J. Reykowski, K. Skarżyńska, M. Ziółkowski, Poznam Wydawnictwo Nakom 19Q0.
Field D.: Osobowości rodzinne: zrozumienie korzeni swojej osobowości kluczem do zrozumienia siebie i innych, Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Logos” 1999.
Gałdowa A.: Powszechność i wyjątek: rozwój osobowości człowieka dorosłego, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2000.
Gerrig R. J., Zimbardo P. G.: Psychologia i życie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2009.
Gurba E.: Wczesna dorosłość, w: Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, t. II, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2000.
Harwas-Napierała B.: Zmiany w funkcjonowaniu rodziny i ich konsekwencje dla rozwoju rodziców, w: Rodzina a rozwój człowieka dorosłego, red. B. Harwas-Napierała, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2003.
Hejnicka-Bezwińska T.: Pedagogika ogólna, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne 2008.
Kagitcibasi C.: Family and Human Development Across Cultures, Mahwah, New Jersey: Lawrance Erlbaum Associates 1996.
Klus-Stańska D.: Konstruowanie wiedzy w szkole, Olsztyn: Wydawnictwo UWM 2000.
Kwaśnica R.: Dwie racjonalności. Od filozofii sensu ku pedagogice ogólnej, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP 2007.
Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, red. D. Kubinowski, M. Nowak, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2006.
Miluska J.: Tożsamość kobiet i mężczyzn w cyklu życia, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 1996.
Myers D. G.: Bliskie związki a jakość życia, w: Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, red. J. Czapiński, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004.
Nowak M.: Metodologia pedagogiki miedzy „naukowością/teoretycznością” a „praktycznością”, w: Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, red. D. Kubinowski, M. Nowak, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2006.
Nowak M.: Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne 2008.
Olejnik M.: Średnia dorosłość. Wiek średni, w: Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, t. II, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2000.
Opozda D.: Rodzicielstwo w pułapce partnerstwa (?): zmiany w rozwoju jako predyktor relacji rodzic-dziecko, w: Partnerstwo w rodzinie. Istota i uwarunkowania relacji między rodzicami i dziećmi, red. J. Truskolaska, Lublin: Wydawnictwo KUL 2009.
Obuchowski K.: Kolektywizm - Indywidualizm - Ideologizm, w: Orientacje społeczne jako element mentalności, red. J. Reykowski, K. Skarżyńska, M. Ziółkowski, Poznań: Wydawnictwo Nakom 1990.
Orientacje w metodologii badań pedagogicznych, red. S. Palka, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 1998.
Reykowski J.: Ukryte założenia normatywne jako osiowy składnik mentalności, w: Orientacje społeczne jako element mentalności, red. J. Reykowski, K. Skarżyńska, M. Ziółkowski, Poznań: Wydawnictwo Nakom 1990.
Reykowski J.: Kolektywizm i indywidualizm jako kategorie opisu zmian społecznych i mentalności, „Przegląd Psychologiczny” 1992, nr 35, s. 147-171.
Reykowski J.: Psychologia polityczna, w: Psychologia. Podręcznik akademicki, red. J. Strelau, t. III, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2003.
Ryś M.: Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej, Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej 2001.
Smidtchenn G.: Ethik und Protest. Molerbilder und Wortkonflikte junger Menschen, Opladen 1992.
Skarżyńska K.: Orientacja egalitarna i nieegalitarna, w: Orientacje społeczne jako element mentalności, red. J. Reykowski, K. Skarżyńska, M. Ziółkowski, Poznań: Wydawnictwo Nakom 1990.
Słownik języka polskiego, t. III, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1996.
Szacka B.: Wprowadzenie do socjologii, Warszawa: Oficyna Naukowa 2003.
Śliwerski B.: Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2001.
Wilk J.: Pedagogika rodziny. Zagadnienia wybrane, Lublin: Wydawnictwo Poligrafia Salezjańska 2002.
Wojciszke B.: Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar” 2002.
Ziemska M.: Postawy rodzicielskie, Warszawa: Wiedza Powszechna 2009.
Ziółkowski M.: Orientacje indywidualne a system społeczny, w: Orientacje społeczne jako element mentalności, red. J. Reykowski, K. Skarżyńska, M. Ziółkowski, Poznań: Wydawnictwo Nakom 1990.