Podmiotowość i autonomia – nauczyciel w polskim systemie edukacji

Main Article Content

Adam Maj

Abstrakt

Polski system edukacji eksponuje znaczącą rolę nauczyciela w procesie kształcenia wychowania dzieci i młodzieży. Jego podmiotowość i autonomia ma swoje źródło w osobowej naturze nauczyciela i zarazem w normach prawa oświatowego. Podmiotowość określa obowiązki i prawa nauczyciela, natomiast autonomia zobowiązuje do twórczego rozwoju siebie i własnych kompetencji. Podmiotowość i autonomię nauczyciela charakteryzuje dynamika, ich progresję warunkuje doskonalenie osobowe i wzrost profesjonalizmu pedagogicznego.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Bielski, J. (2017). Nauczyciel doskonały. Kształtowanie się nauczycielskiego zawodu, warunki, kryteria i mierniki efektywności pracy nauczyciela. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Chałas, K. (2002). Granice autonomii praktyki edukacyjnej – implikacje i ich przekraczania. (s. 135-143) W: H. Gajdamowicz, D. Bielski, K. J. Szmidt, Granice autonomii i praktyki edukacyjnej. T. 2. Łódź: Wydawnictwo WSHE.
Dziaczkowska, L. (2016). Podmiotowość. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 781-785). Radom: Polwen – Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997, Nr 78, poz. 483).
Maj, A. (2020). Innowacje i eksperymenty edukacyjne – podstawy pedagogiczne, prawne i metodologiczne. Roczniki Pedagogiczne, 12(2), 9-20.
Milerski, B., Śliwerski, B. (2000). Leksykon PWN. Pedagogika. Warszawa: PWN.
Nowak, M. (1999). Podstawy pedagogiki otwartej. Ujęcie dynamiczne w inspiracji chrześcijańskiej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Okoń, W. (2004). Nowy słownik pedagogiczny. Wyd. 4. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Okoń, W. (oprac. i wstęp) (1959). Osobowość nauczyciela. Rozprawy J. Wł. Dawida, Z. Mysłakowskiego, St. Szumana, M. Kreutza, St. Baleya. Warszawa: PZWS.
Palka, S. (1999). Pedagogika w stanie tworzenia, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Śliwerski, B. (2016). Autonomia. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 126-132). Radom: Polwen – Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
Tarnowski, J. (1981). Wychowanie do pokoju z Bogiem i ludźmi. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
Tarnowski, J. (red.) (1989). Trudne sprawy młodych. Warszawa: ATK.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. 2021 r., poz. 1082).
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. 2021 r. poz. 1915).
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. 2021, poz. 1762).
Wajsprych, D. (2016). Norma personalistyczna. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 649-654). Radom: Polwen – Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
Wojtyła, K. (1986). Miłość i odpowiedzialność. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Ziółkowski, P. (2016). Pedeutologia. Zarys problematyki, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSG.
Zubrzycka-Maciąg T. (2019). Rola nauczyciela w rozwijaniu podmiotowości uczniów. Edukacja – Technika – Informatyka, 3(29), 146-151.