Challenges in ‘Exotic’ Language Teaching—The Case of Polish Language Phonodidactics
Abstract
This article focuses on the problems of the teaching of phonetics of a foreign language. The author, by combining glottodidactic and logopedic perspectives, draws attention to the challenges the teacher faces in connection with the organisation of the educational process based on the example of teaching Chinese speakers, for whom Polish is a typologically and geographically distant language. The author distinguishes two aspects of phonetics teaching—prognostic and diagnostic. As far as the former is concerned, taking into account two sources of pronunciation difficulties—biological, and that connected with a previously acquired phonetic-phonological system—she proves that, in phonodidactics, prognostic knowledge is indispensable as a basis for diagnosing possible problems in the phonological processing and articulation in students. With regard to the second, she analyses the determinants of difficulties in reaching the phonological competence of the Chinese by referring to the results of observations and a test conducted in a 26-person group of Chinese students. On this basis, she postulates that phonodidactic research, in its practical and theoretical dimensions, should combine glottodidactic and logopedic perspectives.
References
Arabski, Janusz. Przyswajanie języka obcego i pamięć werbalna. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1996.
Bańko, Mirosław, redaktor. Inny słownik języka polskiego. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2001.
Czaplewska, Ewa. „Diagnoza zaburzeń rozwoju artykulacji”. Diagnoza logopedyczna, red. Ewa Czaplewska, Stanisław Milewski, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2015, ss. 65-120.
Czempka-Wewióra, Maria, i Karolina Graboń. „Diagnoza i postępowanie logopedyczne w nauczaniu języka polskiego jako obcego”. Postscriptum Polonistyczne, nr 1 (19), 2017, ss. 147-61.
Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Przeł. W. Martyniuk, Rada Europy, Wydawnictwo CODN, 2003.
Gang, Zhao. „60 lat pekińskiej polonistyki”. Azja-Pacyfik, nr 17, 2014, ss. 103-13.
Grabias, Stanisław. „Język w procesie interakcji. Biologiczne i społeczne uwarunkowania zachowań językowych”. Język w biegu życia, red. Maria Kielar-Turska, Stanisław Milewski, Wydawnictwo Harmonia Universalis, 2019, ss. 60-99.
Grabias, Stanisław. „O ostrość refleksji naukowej. Przedmiot badań logopedii i procedury logopedycznego postępowania”. Logopedia. Wybrane problemy teorii i praktyki, red. Stanisław Milewski, Katarzyna Kaczorowska-Bray, Wydawnictwo Harmonia Universalis, 2012, ss. 56-69.
Grucza, Franciszek. „Lingwistyczne uwarunkowania i implikacje glottodydaktyki”. Rola językoznawstwa w metodyce nauczania języka obcego, red. Henryk Kardela, Tomasz Zygmunt, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, 2007, ss. 12-24.
Instytut Polski. „Nauka polskiego w Chinach”. instytutpolski.pl/beijing/pl/nauka-polskiego-w-chinach/. Dostęp 20.07.2021.
Kaleta, Radosław. „Błędy fonetyczne Białorusinów uczących się języka polskiego”. Lingwistyka Stosowana, t. 2, 2010, ss. 121-32.
Kijewska, Anna. „Bułgarskie interferencje fonetyczne w języku polskim a błąd glottodydaktyczny (na materiale prac pisemnych studentów bułgarskich)”. Inne optyki. Nowe programy, nowe metody, nowe technologie w nauczaniu kultury polskiej i języka polskiego jako obcego, red. Romuald Cudak, Jolanta Tambor, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2001, ss. 263-74.
Kaproń-Charzyńska, Iwona. „Nauczanie fonetyki języka polskiego z perspektywy logopedycznej: studium przypadku studentów z Chin”. Postscriptum Polonistyczne, nr 2, 2020, ss. 65-75.
Komorowska, Hanna. Metodyka nauczania języków obcych. Fraszka Edukacyjna, 2005.
Krashen, Stephen D. Principles and Practises in Second Language Aquisition. Pergamon, 1982.
Kurcz, Ida. „Jakie problemy psychiczne może rodzić dwujęzyczność?”, Psychologiczne aspekty dwujęzyczności, red. Ida Kurcz, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2007, ss. 9-39.
Künstler, Mieczysław J. Języki chińskie. Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2000.
Li, Yinan. „Po polsku nie tylko się mówi! Metodyka nauczania kultury w dydaktyce polonistycznej w Chinach”. Postscriptum Polonistyczne, nr 2, 2012, ss. 263-73.
Lipińska, Ewa, i Anna Seretny. Integracja kompetencji lingwistycznych w glottodydaktyce na przykładzie języka polskiego jako obcego/drugiego. Księgarnia Akademicka, 2013.
Majewska-Tworek, Anna. „Fonetyczne interferencje i asymilacje w analizie wymowy polskiej u niemieckojęzycznych studentów”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Studia Linguistica, t. 25, 2006, ss. 103-10.
Malejka, Jagna. „Baranek wśród smoków, czyli o mojej pracy na lektoracie języka polskiego w Pekinie”. Chiny w oczach Polaków, red. Józef Włodarski, Kamil Zeidler, Marceli Burdelski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2010, ss. 329-38.
Malejka, Jagna. „Jak uczyć Chińczyków wymowy polskiej”. Studia polonistyczne w Azji. Department of Polish Studies East European and Balkan Institute Hankuk University of Foreign Studies, Korea. Embassy of the Republic of Poland in Korea, red. Byung Kwon Cheong, 2007, ss. 159-67.
Miodunka, Władysław. „Miejsce glottodydaktyki w językoznawstwie polonistycznym”. Język Polski, z. 2, 2018, ss. 7-21.
Młynarczyk, Monika. „Artykulacja polskich głosek u chińskich studentów uczących się języka polskiego”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Studia Linguistica, t. 32, 2013, ss. 133-45.
Najwyższa Izba Kontroli, „Informacja o wynikach kontroli. Kształcenie cudzoziemców na polskich uczelniach”, KNO.430.003.2020, Nr ewid. 183/2020/P/20/023/KNO, 2020, www.nik.gov.pl/ plik/id,23533,vp,26267.pdf. Dostęp 12.07.2021.
Obrębowski, Andrzej. „Biologiczne podstawy mowy”. Biomedyczne podstawy logopedii, red. Stanisław Milewski, Jerzy Kuczkowski, Katarzyna Kaczorowska-Bray, Wydawnictwo Harmonia Universitas, 2014, ss. 23-35.
Ostaszewska, Danuta, i Jolanta Tambor. Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
Pluta-Wojciechowska, Danuta. „Wymowa cudzoziemców uczących się języka polskiego jako L2 w oczach logopedy. Rekonesans zagadnień”. Forum Logopedyczne , nr 23, 2015, ss. 26-32.
Rocławski, Bronisław. Słuch fonemowy i fonetyczny. Teoria i praktyka. Uniwersytet Gdański. Zakład Logopedii, 2001.
San, Duan-mu, The Phonology of Standard Chinese. Oxford University Press, 2007.
Seretny, Anna. Kompetencja leksykalna uczących się języka polskiego jako obcego w świetle badań ilościowych. Wydawnictwo UJ, 2010.
Siebert, Beata, i Barbara Kamińska. „Wybrane zagadnienia z anatomii i fizjologii układu stomatognatycznego. Układ stomatologiczny a artykulacja”. Biomedyczne podstawy logopedii, red. Stanisław Milewski, Jerzy Kuczkowski, Katarzyna Kaczorowska-Bray, Wydawnictwo Harmonia Universitas, 2014, ss. 141-65.
Sieradzka-Baziur, Bożena, i Tomasz Majtczak. „Interferencja w procesie przyswajania języka polskiego przez Japończyków”. W poszukiwaniu nowych rozwiązań: dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku, red. Władysław Miodunka, Anna Seretny, Wydawnictwo UJ, 2008, ss. 169-84.
Szmidt, Dorota T., i Juan Castellví. „Cechy charakterystyczne fonetyki polskiej w nauczaniu Katalończyków”. Polonistyka bez granic, red. Ryszard Nycz, Władysław Miodunka, Tomasz Kunz, Wydawnictwo Universistas, 2010, ss. 197-208.
Tambor, Jolanta. „Poprawna wymowa polska. Przewodnik dla cudzoziemców i ich nauczycieli” Marcin Maciołek, Jolanta Tambor. Głoski polskie. Przewodnik fonetyczny dla cudzoziemców i nauczycieli uczących języka polskiego jako obcego. Uniwersytet Śląski, Wydawnictwo Gnome, 2018, ss. 17-50.
Tambor, Jolanta. „Nauczanie wymowy polskiej. Trudności rożnych grup cudzoziemców”. Sztuka i rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego 2, red. Aleksandra Achtelik, Małgorzata Kita, Jolanta Tambor, Wydawnictwo Gnome, 2010, ss. 30-51.
Wardęga, Joanna. „Chińczycy w Polsce – niewidoczna mniejszość”. Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, z. 2 (164), 2017, ss. 121-41.
Weinreich, Uriel. „Języki w kontakcie”. Tłum. Jacek Suchecki, Psychologiczne aspekty dwujęzyczności, red. Ida Kurcz, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2007, ss. 43-56.
Wiśniewski, Marek. Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1998.
Zajdler, Ewa. „Identifying the Acoustic Features in tonal Phonemes in Chinese”. Glottodidactica, t.42, nr 2, 2015, ss. 23-30.
Zajdler, Ewa, i in. Współczesny język chiński. Mówić i pisać po chińsku. Cz. 1. Wydawnictwo Dialog, 2008.
Zajdler, Ewa, i Aneta Stal. „Ekspozycja na język tonalny a wrażliwość słuchowa”. Lingwistyka Stosowana, nr 16/1, 2016, ss. 125-34.
Copyright (c) 2022 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
