Rebels and Authority: The Official, the Teacher and the Tender Anarchist – E. Ternest, A. Hans i L. P. Boon – about Jan de Lichte
Abstract
It cannot be denied that historical figures, when literarized, are also coloured by their respective authors and how they can be found in the literary field and also played a role outside their literary context. The Author would like to assume a literary sociological point of view, and in this contribution the tension between the authority and autonomy of the author is linked to the characters he has created.
In this research, the Author focuses on the Flemish hero Jan de Lichte and three authors who have written a work about Jan de Lichte’s gang. He starts with Ernest Ternest from Wetteren. It is interesting to consider for a moment the reputation and the life and work of popular writer Abraham Hans, who was born in (Sint-Maria-)Horebeke in a community now known as the Geuzenhoek, a small Protestant community in at that time predominantly Catholic Flanders. Finally, the Author looks at the role outside the literary field of Louis Paul Boon, who also called himself a tender anarchist, worked for a while as a journalist for the left-wing magazine De Roode Vaan and immediately after the Second World War sympathised with communist ideas.
References
“Auctoritas.” anoniem Algemeen Letterkundig Lexicon. DBNL, www.dbnl.org/tekst/ dela012 alge01_01/dela012alge01_01_00199.php. Geraadpleegd op 23.01.2021.
Bemong, Nele. “Schryver van’ of burgerman? Het afficheren van cultureel en sociaal kapitaal in Vlaamse negentiende-eeuwse romans.” Nederlandse Letterkunde, vol. 15, nr. 1, 2010, pp. 29-45.
Bert Cornelis: “Als je in Brussel rondloopt word je een believer.” Interview. Danny Vileyn. Bruzz. www.bruzz.be/samenleving/bert-cornelis-als-je-brussel-rondloopt-word-je-een-believer-2020-01-18. Geraadpleegd op 23.01.2021.
Boon, Louis Paul. De Bende van Jan de Lichte. Arbeiderspers, 1972.
Bossaert, Benjamin. “Histoire croisée als onderbouw bij onderzoek naar primitieve rebellen casus Jan de Lichte van Louis Paul Boon (Vlaanderen) en Juraj Jánošík van Andrej Melicherčík (Slowakije).” Acta Universitatis Carolinae – Philologica : Germanistica Pragensia, nr. 4, 2018, pp. 35-43.
Bruinsma, Ernst, en Kris Humbeeck. Louis Paul Boon. Het recht van hervormen. Manteau, 1999.
De Geest, Dirk. “De ene schrijver is de andere niet: Het beeld van de auteur in een functionalistisch perspectief.” Werkwinkel, vol. 8, nr. 1, 2013, pp. 45-63.
De Preter, Jeroen. Maar gij, Boontje, zijt nog geen Jan de Lichte : tekst- en ontstaansgeschiedenis van De bende van Jan de Lichte, een bandietenroman van Louis Paul Boon. Rijksuniversiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte (MA scriptie), 1995.
De Wispelaere, Paul. “De op- en neergang van Jan de Lichte.” Nieuw Vlaams tijdschrift, vol. 35, nr. 6, 1982, pp. 914-934.
Demeyer, Hans, (Ed.)., “Uitwegen.” nY, vol. 22, 2014, pp. 14-17.
Durnez, Gaston. “Boon, Louis Paul.” Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging. Tielt: Lannoo, 1988, pp. 549-550.
Durnez, Gaston. “Hans, Abraham.” Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging. Tielt: Lannoo, 1988, pp. 1404-1405.
Egmond, Florike. “De Edele en de onedele rover: veranderende voorstellingen van Westeuropese bandieten.” Sociologisch tijdschrift, vol. 12, nr. 3, 1985, pp. 641-679.
Gebuys, Dick. “Louis Paul Boon: mens of mythe? Een spelletje petanque op de baan van het Perpetuum Mobile.” Ons Erfdeel, vol. 26, nr. 1, 1983, pp. 9-18.
Goeman, Geert. “Levenslange verbanning naar een beeldenkerkhof.” Boelvaar Poef, vol. 1, 2001, pp. 44 -50.
Ham, Laurens. Door Prometheus geboeid. De autonomie en autoriteit van de moderne Nederlandse auteur. Universiteit Utrecht (dissertatie), 2015.
Hobsbawm, Eric J. Primitive Rebels. The Manchester University Press, 1959.
Hoorenbeek, Hans van. Jan de Lichte en zijn zwarte roversbende. Antwerpen, L. Opdebeek, 1970.
Humbeeck, Kris. “Klijster Licht en zoon. Nawoord.” Louis Paul Boon. De Bende/de Zoon van Jan de Lichte. Arbeiderspers, 2007, pp. 389-414.
Keersmaekers, A.A. “Jan-Baptist Broeckaert.” Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse taal- en letterkunde (nieuwe reeks), 1988, pp. 79-90.
Lamarcq, Danny, “Jan de Lichte.” Historische teksten. Stad Zottegem, www.zottegem.be/geschiedenis/jan-de-lichte.aspx. Geraadpleegd op 30.11.2020.
Lamarcq, Danny. “De bende en Jan de Lichte, volgens de processen van 1748.” Jaarboek van de Zottegemse Culturele Kring 1977-78, 1978, pp. 11-64.
Lamarcq, Danny. “De Bende van Jan de Lichte. Een typevoorbeeld van de invloed van het volksboek op de volksoverlevering.” Volkskunde in Vlaanderen. Huldeboek Renaat van der Linden, onder redactie van Willy P Dezutter, W. L Brackman, Oscar Bonnevalle, Roeland Van de Walle, Jozef Van Haver en RenaatVan der Linden, Brugge, Van de Wiele, 1984, n.p.
Lamarcq, Danny. “Jan de Lichte.” Historische teksten, stad Zottegem, www.zottegem.be/geschiedenis/ jan-de-lichte.aspx. Geraadpleegd 30.11.2020.
Lamarcq, Danny. “Vertelsels achter de Leuvense stoof. Hoe het volksboek de volksverhalen over De bende van Jan de Lichte kleurde.” Laureaten van de Frans De Potter-Jan Broeckaertprijs, onder redactie van Leo Pee, Oost-Vlaams Verbond van de Kringen voor geschiedenis. Reeks I – Laureaten, 2017, nr. 2. n.p.
Maes, Paul, en Stefaan Top. “De Bende van Jan de Lichte. Een vergelijking tussen historische en volksliteraire bronnen.” Volkskunde, vol. 83, nr. 1, 1982, pp. 9-27.
Mambrol, Nasrullah. “Intentional Fallacy.” Literary Theory and Criticism, literariness.org/2016/03/17/intentional-fallacy/. Geraadpleegd op 23.01.2021.
Marchau, Jan. “Abraham Hans. Ongetwijfeld de grootste Nederlandstalige jeugd- en volksschrijver.” Vivat Academia. Tweemaandelijks tijdschrift van het verbond der Vlaamse academici. nr. 32, 1980, pp. 9-13.
Marchau, Jan. “Abraham Hans.” Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, Bijdragen, Nieuwe Reeks, nr. 19, 1982, pp. 3-32 (= Gent: Oostvlaamse Literaire Monografieën, deel V, nr. 24).
Meizoz, Jerôme. “Modern posterities of Posture. Jean-Jacques Rousseau.” Authorship Revisited. Conceptions of Authorship Around 1900 and 2000, edited by Gillis J. Dorleijn, Ralf Grüttemeier en Liesbeth Korthals Altes, Peeters, 2010, pp. 81-93.
Roggeman, Willem M. “Een spannende schelmenroman.” Jan de Lichte, de Weg naar de Hel, onder redactie van Danny Cantaert, Utrecht, Isengrimus, 2007.
Roggeman, Willem M. “Jan de Lichte gesitueerd in het oeuvre van L. P. Boon.” Boelvaar poef, nr. 2-3 (september), 2008, pp. 93-97.
Ryssen, Marcel. “Een Reynaertverteller uit de marge: Abraham Hans.” Tiecelijn, vol. 16, 2003, pp. 149-167.
Scharpé, L. 1897. “Den 21 dezer is te Wetteren ontslapen de heer Ernest Ternest.” Het Belfort, vol. 12, nr. 1: 431.
Ternest, Ernest. Jan de Lichte en zijne bende, naar de echtste bronnen bewerkt. Gent, H. en I. Van der Poorten, 1873.
Van Bork, G.J., D. Delabastita, H. Van Gorp, P.J. Verkruijsse en G.J. Vis. “Institutie.” Algemeen Letterkundig Lexicon, www.dbnl.org/tekst/dela012alge01_01/colofon.php. Geraadpleegd 28.2.2020.
Van den Bergh, Willem & Piet Couttenier. Alles is Taal geworden. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1800-1900. Bert Bakker, 2016.
Verhaeghe, Paul. Autoriteit. De Bezige Bij, 2015.
Vermassen, Valerie. “Jan de Lichte: een 18de-eeuwse rabauw uit Zuid-Oost-Vlaanderen.” Dossier: misdaad. Speciaal nr. van: Vlaamse stam, vol. 53, nr. 3, 2017, pp. 265-268.
Votruba, Adam. Pravda u zbojníka. Zbojnictví a loupežnictví ve střední Evropě. Scriptorium, 2010.
Walraed, Daniël. Wie was toch die Abraham Hans? Protestants Historisch Museum Abraham Hans vzw., 1996.
Wauters, Marcel. “Welke Jan de Lichte bedoelde Boon?” Jaarboek van het Louis Paul Boongenootschap, vol. 1, 1983, pp. 112-114.
Weisgerber, Jean. “Louis Paul Boon. De Bende van Jan de Lichte.” Aspecten van de Vlaamse roman, 1927-1960. Athenaeum Polak en van Gennep, 1964, pp. 216-232.
Copyright (c) 2021 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
