Nowe media − nowe wyzwania wychowawcze dla katechezy
Abstrakt
Rozwój Internetu i nowoczesnych narzędzi komunikacyjnych jest przedmiotem badań różnych dyscyplin naukowych. Polscy badacze od wielu lat prowadzą zarówno ilościowe jak i jakościowe badania stopnia użytkowania Internetu oraz wpływu nowych technologii i ich narzędzi na współczesne młode pokolenie. Kościół katolicki w swoim nauczaniu wielokrotnie zwraca uwagę na ważną rolę mediów w komunikacji wiary oraz jest świadom wyzwań, które generują nowe media. W oparciu o przeprowadzoną analizę wyników wybranych badań polskiej młodzieży w artykule przedstawiono kilka cech „pokolenia Z”. Zostały one określone jako: 1. Zalogowani−mobilni−skomunikowani; 2. Aktywni odtwórcy; 3. Uzależnieni?; 4. Samotni; 5. Kreatorzy nowej tożsamości i wizerunku. Następnie, w powyższych obszarach tematycznych, podjęto próbę ukazania kilku zadań wychowawczo-formacyjnych dla współczesnej posługi katechetycznej w Polsce wobec tego pokolenia. Przepowiadanie słowa Bożego na katechezie przez i w nowych mediach jest ciągle aktualnym wyzwaniem dla katechetów i dla odpowiedzialnych za ich formację.
Bibliografia
Bednarczyk R., Nowe media a katechizacja ludzi młodych – wyzwania i zagrożenia, w: Nowe media a styl życia, red. K. Stępniak, Pułtusk 2016, s. 201-224.
Benedykt XVI – orędzia na Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, red. G. Umiński, I. Piątek-Belina, Lublin 2013.
Chmielewski M., Ewangelizacyjna misja Kościoła a social media, „Studia Leopoliensia” 10(2017), s. 191-205.
Chmielewski M., Kultura medialna jako wyzwanie dla komunikacji wiary w świetle orędzi Benedykta XVI na Światowe Dni Środków Społecznego Przekazu, „Biuletyn Edukacji Medialnej” 2016, nr 1, s. 156-178.
Dębski M., Nałogowe korzystanie z telefonów komórkowych. Szczegółowa charakterystyka zjawiska fonoholizmu w Polsce. Raport z badań, Gdynia 2016, http://dbamomojzasieg.com/publikacje-raporty/ (15.07.2018).
Digital in 2017: Global overview. A collection of Internet, social media, and mobile data from around the world, http://wearesocial.com/uk/blog/2017/01/digital-in-2017-global-overview (8.03.2017).
Drzewiecki P., Edukacja medialna a nauczanie religii w szkole, Warszawa 2013.
Flores S.E., Sfejsowani. Jak korzystać z mediów społecznościowych, żeby zyskać, a nie stracić, Warszawa 2017.
Franciszek, Orędzie na 48. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu „Przekaz w służbie autentycznej kultury spotkania”, https://w2.vatican.va/content/francesco/pl/messages/communications/documents/papa-francesco_20140124_messaggio-comunicazioni-sociali.html (10.04.2018).
Franciszek, Orędzie na 52. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu „Prawda was wyzwoli (J 8,32). Fake news a dziennikarstwo pokoju”, http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/messages/communications/documents/papa-francesco_20180124_messaggio-comunicazioni-sociali.html (15.03.2018).
Fundacja Orange, Kompetencje cyfrowe młodzieży w Polsce, Warszawa 2013, http://www.ceo.org.pl/sites/default/files/news-files/fci_kompetencje_cyfrowe_mlodziezy_w_polsce_podstawowe_wyniki_0.pdf (12.04.2018).
GIODO, Postrzeganie zagadnień związanych z ochroną danych i prywatności przez dzieci i młodzież. Raport z badań, http://www.giodo.gov.pl/plik/id_p/4969/j/pl/ (15.01.2017).
Fundacja Orange, Kompetencje cyfrowe młodzieży w Polsce, Warszawa 2013, http://www.ceo.org.pl/sites/default/files/news-files/fci_kompetencje_cyfrowe_mlodziezy_w_polsce_podstawowe_wyniki_0.pdf (16.01.2017).
Global digital report 2018. Essential insights into Internet, social media, mobile and ecommerce around the world, https://digitalreport.wearesocial.com/ (22.02.2018).
Goliszek P., Personalistyczny wymiar katechezy, Lublin 2016.
Hansen-Staszyński O., Staszyńska-Hansen B., Generation (F) fragmentation, „Biuletyn Edukacji Medialnej” 2016, nr 2, s. 36-43.
Instytut Badawczy NASK, Nastolatki 3.0. Wybrane wyniki ogólnopolskiego badania uczniów w szkołach, http://akademia.nask.pl/badania/RAPORT%20-%20Nastolatki%203.0%20-%20wybrane%20wyniki%20bada%C5%84%20og%C3%B3lnopolskich.pdf (15.01.2017).
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska o katechizacji w naszych czasach Catechesi Tradendae, Watykan 1979, wyd. polskie, Warszawa 1980.
JD., Coraz więcej treści w social media z YouTube i Instagrama, coraz mniej na blogach i forach internetowych, http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/ilosc-tresci-w-social-mediach-badanie-ircenter-sentione-spicymobile (1.04.2018).
Kirwil L., Polskie dzieci w Internecie. Zagrożenia i bezpieczeństwo – część 2. Częściowy raport z badań EU Kids Online II przeprowadzonych wśród dzieci w wieku 9-16 lat i ich rodziców, Warszawa: SWPS – EU Kids Online − PL, http://eprints.lse.ac.uk/46445/1/PolandReportPolish.pdf (9.05.2017).
Laskowska M., Marcyński K., Dziecko w cyfrowym świecie. Kompetencja komunikacyjna i etyczna w nauczaniu Benedykta XVI, w: Nowe media a styl życia, red. K. Stępniak, Pułtusk 2016, s. 225-240.
Nastolatki wobec Internetu. Ogólnopolskie badanie. Raport, opr. R. Lange, J. Osiecki, Warszawa 2014, http://akademia.nask.pl/badania/raport_z_badan_nastolatki_wobec_internetu.pdf (15.01.2017).
Nastolatki wobec Internetu, red. M. Tanaś, NASK, Warszawa 2016.
Nęcek R., Edukacja medialna w nauczaniu społecznym papieża Franciszka, Kraków 2016.
Pracownia Edukacyjnych Zastosowań Technologii Informacyjno-Komunikacyjnych NASK, Raport z badania „Nastolatki 3.0”, https://akademia.nask.pl/publikacje/Raport_z_badania_Nastolatki_3_0.pdf (25.07.2017).
Sowa A., Letnie obozy odwykowe dla uzależnionych od sieci. Na odwyku z fonoholikiem, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1759004,1,letnie-obozy-odwykowe-dla-uzaleznionych-od-sieci.read (12.08.2018).
Warzeszak J., Benedykt XVI o błędnych antropologiach współczesnych, „Warszawskie Studia Teologiczne” 27(2014), nr 2, s. 173-192.
Wasylewicz M., Komunikacja niewerbalna pokolenia sieci, „Edukacja−Technika−Informatyka” 21(2017), nr 3, s. 245-249.
Wyloguj się do życia zanim życie Cię ominie!, http://uzaleznienie.com.pl/siecioholizm/aktualnosci/kampanie/484-wyloguj-sie-do-zycia-zanim-zycie-cie-ominie.html (14.07.2018).
Wysokińska A., Wpływ Internetu na przemiany tożsamości we współczesnym świecie, w: Zaplątani w Sieci. Społeczeństwo wobec wyzwań nowych mediów, Toruń 2017, s. 265-281.
Copyright (c) 2018 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
