Katecheza młodzieży niedostosowanej społecznie

  • Stanisław Łabendowicz Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: katecheza; młodzież; niedostosowanie społeczne

Abstrakt

Niedostosowanie społeczne jest zjawiskiem, które występuje zarówno w rodzinie, jak i w szkole, zakładzie pracy oraz środowisku społecznym. Dotyczy wszystkich osób, które zachowują się odmiennie od ogólnie przyjętych norm czy zasad postępowania. Wpływ na takie postępowanie mają zarówno czynniki zewnętrzne – społeczne/środowiskowe (rodzina, szkoła, grupy rówieśnicze, mass media, czynniki ekonomiczno-gospodarcze), jak i wewnętrzne (biologiczne i psychiczne). Zachowania odbiegające od przyjętych reguł przejawiać się mogą wobec: własnej osoby, rodziny, szkoły czy społeczeństwa. To wskazuje na potrzebę katechezy specjalnej oraz indywidualne podejście do każdego katechizowanego. Dlatego też katecheci, wychowawcy, rodzice i opiekunowie są zobowiązani do współpracy i niesienia pomocy osobom niedostosowanym społecznie. Działania katechetyczno-wychowawcze powinny być nastawione na rozwijanie człowieka w jego sferze psychicznej, fizycznej i duchowej. Należy pokazywać im właściwy sposób życia oraz zapobiegać złym wpływom środowiska. W katechizacji młodzieży nieprzystosowanej społecznie sprawdza się zasada tzw. małych kroków, która łączy się z podmiotowym i indywidualnym podejściem do każdej katechizowanej osoby, a także z dostosowywaniem przekazywanych treści do indywidualnych możliwości osoby.

Bibliografia

Cudak S., Dezorganizacja życia rodzinnego a przestępczość nieletnich, „Pedagogika Rodziny” 2007, nr 1, s. 159-165.

Dykcik W. (red.), Pedagogika specjalna, Poznań 20066.

Dziewiecki M., Odpowiedzialna pomoc wychowawcza, Radom 1999.

Gołębiewska I., Cyberprzemoc – zagrożenia dla młodego pokolenia, „Wychowawca” 2010, nr 7-8, s. 12-15.

Jan Paweł II, Solidarność z ludźmi niepełnosprawnymi, Watykan 8 III 1981, w: Anioł Pański z papieżem Janem Pawłem II, t. I, Città del Vaticano 1982, s. 348-349.

Jan Paweł II, W imię przyszłości kultury, w: Wiara i kultura. Dokumenty, przemówienia, homilie, red. M. Radwan, S. Wylężek, T. Gorzkula, Rzym−Lublin 1988, s. 53-56.

Janowski A., Zbieranie i wykorzystywanie informacji o uczniu i klasie, w: Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, red. K. Kruszewski, Warszawa 1992, s. 182-216.

Kiedrowska M., Szkoła jako czynnik nieprzystosowania społecznego uczniów, „Wychowanie na co dzień” 4-5(2009), s. 12-18.

Konopnicki J., Niedostosowanie społeczne, Warszawa 1971.

Krzyszteczko H., Poradnictwo rodzinne. Teoria i praktyka rogeriańskiego kontaktu pomocnego, Katowice 1998.

Łabendowicz S., Formacja katechetów, Radom 1994.

Łabendowicz S., Poznawanie uczniów na katechezie przez katechetów, ZFK 26(2007), nr 2, s. 55-62.

Makowski A., Niedostosowanie społeczne młodzieży i jej resocjalizacja, Warszawa 1994.

Materski E., „Redemptor hominis” w katechezie, w: Jan Paweł II naucza, t. 5, red. Z. Zdybicka, Lublin 1982, s. 143-154.

Materski E., Interpretacja problemów egzystencjalnych w katechezie, w: Księga Jubileuszowa, Kielce 1977, s. 381-391.

Noweta K., Wybrane aspekty profilaktyki antysuicydalnej, http://www.zsp2.kalisz.pl/~kcj/zsb/publikacje/noweta4.doc, z dn. 11.06.2017.

Offmański A., Pojęcie i natura katechezy, w: Katecheza Kościoła w świetle Dyrektorium ogólnego o katechizacji, red. A. Hajduk, Kraków 1999, s. 79-92.

Panuś T., Zasada wierności Bogu i człowiekowi i jej realizacja w polskiej katechizacji, Kraków 2001.

Petryk P., Ku wspólnocie życia i miłości, Lublin 1998.

Różańska-Kowal J., Motywacja zachowań prospołecznych i antyspołecznych nieletnich, Kraków 2010.

Sęk A., Micek D., Rola i zadania policjantów służb prewencji w zapobieganiu demoralizacji i przestępczości wśród nieletnich, Szczytno 2005.

Sękowska Z., Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Warszawa 2001.

Skreczko A., Wychowanie, w: Słownik Małżeństwa i Rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa−Łomianki 1999, s. 474-477.

Smykowski B., Dynamika roli relacji rówieśniczej – od wczesnego dzieciństwa do wczesnej dorosłości, „Edukacja” 2(2009), s. 21-37.

Sosna K., Terapeutyczno-rehabilitacyjny wymiar katechezy specjalnej, w: Katecheza osób szczególnej troski, red. A. Kiciński, Kraków 2008, s. 40-51.

Sosna K., Terapeutyczno-rehabilitacyjny wymiar katechezy specjalnej, w: W drodze do zrozumienia wiary. Katecheza osób szczególnej troski, Kraków 2007, s. 23-50.

Stala J., Jucha D., Katechizacja osób upośledzonych umysłowo, w: Katechetyka szczegółowa, red. J. Stala, Tarnów 2003, s. 306-350.

Stala J., Potrzeba katechezy specjalnej, „Teologia i Człowiek” 6(2005), s. 139-148.

Stala J., Współpraca rodziny, szkoły i parafii w dziele wychowania, w: Dydaktyka katechezy, cz. I, red. J. Stala, Tarnów 2004, s. 339-376.

Tomasik E. (red.), Wybrane zagadnienia pedagogiki specjalnej, Warszawa 1997.

Urban B., Pedagogika osób niedostosowanych społecznie, w: Pedagogika specjalna, red. W. Dykcik, Poznań 1998, s. 301-310.

Urban B., Zachowania dewiacyjne młodzieży w interakcjach rówieśniczych, Kraków 2005.

Ustawa Załącznik do uchwały nr 172/2008 Rady Ministrów z dnia 19 sierpnia 2008 roku, Rządowy program na lata 2008-2013. Bezpieczna i przyjazna szkoła, Warszawa 2008.

Wencel J., Podstawowe źródła demoralizacji i przestępczości nieletnich: wokół policyjnej analizy, cz. 2, „Problemy Alkoholizmu” 10-12(1997), s. 22-26.

Zellma A., Wiszowaty E., Współpraca szkoły z policją w zakresie przeciwdziałania demoralizacji młodzieży, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie” 16(2011), s. 127-144.

Opublikowane
2020-01-30
Dział
Artykuły