Liturgiczna perspektywa teologii
Abstrakt
Ważną pomocą w znalezieniu właściwego miejsca liturgii w teologii i sposobu uprawiania teologii jest nowy dokument Kongregacji ds. Duchowieństwa Stolicy Apostolskiej z 16 grudnia 2016 r., zatytułowany Dar powołania do kapłaństwa. Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis. Dokument ten podaje nową kolejność przedmiotów wykładanych w seminariach duchownych. Na pierwszym miejscu znajduje się Pismo Święte, będące duszą teologii (por. DV 24), a zaraz po nim studium świętej liturgii, która „winna być uznana za dyscyplinę podstawową”. Stało się tak dlatego, że Biblia wraz z liturgią są teologią żywą, teologią pierwszą i podstawowym locus dla całej teologii. Wpływ na to ma też nowe, pogłębione rozumienie liturgii w Katechizmie Kościoła Katolickiego i u współczesnych teologów (J. Corbon, A.M. Triacca, A. Schmemann, J. Ratzinger) oraz głębsze powiązanie liturgii z Objawieniem Bożym i jego przekazem. Autor dostrzega szczególne znaczenie teologii liturgicznej, skoncentrowanej na łącznym ukazywaniu trzech składowych elementów liturgii, czyli zbawczego misterium Boga, celebracji liturgicznej i życia chrześcijańskiego. Może być ona sprawowana z perspektywy każdego z elementów liturgii. Teologia liturgiczna jest najdoskonalszym spełnieniem liturgicznej perspektywy teologii.
Bibliografia
Bouyer Louis: Wprowadzenie do życia duchowego. Zarys teologii ascetycznej i mistycznej, przeł. Lucyna Rutowska, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1982.
Corbon Jean: Liturgia – źródło wody życia, przeł. Anna Foltańska, Poznań: W drodze 2005.
Fagerberg David W.: Theologia prima. Czym jest teologia liturgiczna?, przeł. Laura Bigaj, Kraków: Fundacja Dominikański Ośrodek Liturgiczny 2018.
Gaurdini Romano: Über die systematische Methode in der Liturgiewissenschaft, „Jahrbuch für Liturgiewissenschaft” 1 (1921), s. 97-108.
Kwiecień Tomasz: Wprowadzenie, w: J. Corbon, Liturgia – źródło wody życia, przeł. Anna Foltańska, Poznań: W drodze 2005, s. 5-9.
Marsili Salvatore: Teologia liturgica, w: Nuovo dizionario di liturgia, red. Domenico Sartore, Achille M. Triacca, Roma: San Paolo Edizioni 19842, s. 1508-1525.
Marsili Salvatore: La liturgia nel discorso teologico odierno. Per una fondazione della liturgia pastorale: Individuazione delle prospettive e degli ambiti specifici, w: Una liturgia per l’uomo. La liturgia pastorale e i suoi compiti, red. Pelagio Visentin, Aldo Natale Terrin, Romano Cecolin, (seria: Caro Salutis Cardo), Padova: EMP 1986, s. 14-47.
Migut Bogusław: Teologia liturgiczna szkoły rzymskiej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2007.
Migut Bogusław: Teologia liturgiczna jako ukierunkowanie teologii na Objawienie Boże w perspektywie życia chrześcijańskiego, w: Félix María Arocena, David W. Fagerberg, Bogusław Migut, Manlio Sodi, Teologia liturgiczna. W poszukiwaniu syntezy teologii, red. Bogusław Migut, Lublin: Wydawnictwo KUL 2013, s. 139-183.
Migut Bogusław: Teologia liturgiczna. Teologiczna nauka o liturgii w niemieckim obszarze językowym. Geneza i założenia teoretyczne, „Teologiczne Studia Siedleckie” 12 (2015), s. 253-266.
Porosło Krzysztof: Wpływ teologii liturgii Jeana Corbona na sekcję liturgiczną «Katechizmu Kościoła Katolickiego», „Roczniki Teologiczne” 61 (2014), z. 8, s. 133-152.
Pottmeyer Hermann J.: Normen, Kriterien und Strukturen der Überlieferung, w: Handbuch Der Fundamentaltheologie, red. Hermann Pottmeyer, Max Seckler, Kern Walter, t. 4, Stuttgart: UTB 2000, s. 124-152.
Rusecki Marian: Traktat o Objawieniu, Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów 2007.
Schmemann Alexander: Za życie świata, przeł. Andrzej Kempfi, Warszawa: Novum 1998.
Świerzawski Wacław: Dynamiczna „Pamiątka” Pana. Eucharystyczna anamneza Misterium Paschalnego i jego egzystencjalna dynamika, Kraków: PTT 1980.
Świerzawski Wacław: Pro cuius amore. Myślenie, modlitwa i czyn, Wrocław: WWKA 1984.
Triacca Achille M.: „Liturgia” „locus theologicus” o „theologia” „locus liturgicus”? Da un dilemma verso una sintesi, w: Paschale Mysterium. Studi in memoria dell’ Abate Prof. Salvatore Marsili (1919-1983), red. Giustino Farnedi, (seria: Studia Anselmiana 91. Analecta Liturgica 10), Roma: Benedictina – Ed. Abbazia S. Paolo 1986, s. 193-233.
Triacca Achille M.: Sacerdozio ministeriale: valenze teologico-trinitarie. Contributo alla Spiritualità del presbitero, „Liturgia” 32 (1998), s. 413;
Zordan Davide: Connaissance et Mystère. L’itinéraire théologique de Louis Bouyer, Paris: Cerf 2008.
Žák Lubomir: La teologia: statuto, metodo, fonti, strumenti, w: Teologia fondamentale, t. 1: Epistemologia generale, red. Giuseppe Lorizio, Roma: Città Nuova 2004, s. 11-233.
Copyright (c) 2018 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
