The Art of Playing Keyboard Instruments in the Late 17th and Early 18th Centuries. Monsieur de Saint-Lambert and his Les principes du clavecin (1702)

  • Miłosz Aleksandrowicz Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: Saint-Lambert; francuska muzyka klawiszowa; muzyka baroku; Les principes du clavecin; klawesyn; wykonawstwo ozdobników; muzyka XVIII wieku; francuskie traktaty muzyczne

Abstrakt

Sztuka gry na instrumentach klawiszowych na przełomie XVII i XVIII wieku. Monsieur de Saint-Lambert i jego Les principes du clavecin (1702)

Niniejszy artykuł dotyczy wykonawstwa ozdobników – kwestii niezwykle istotnej przy stylowej interpretacji francuskiej muzyki klawiszowej okresu baroku. Punktem wyjścia jest treść traktatu Saint-Lamberta (określanego jako „Monsieur de Saint-Lambert”), postaci niezwykle enigmatycznej, autora wydanego w roku 1702 Les principes du clavecin, centenant une explication exacte de tout ce qui concerne la tabulature et le clavier avec des remarques necessaires pour l’inteligence de plusieurs difficultées de la musique (Zasady gry na klawesynie, zawierające dokładne wyjaśnienie wszystkiego, co wiąże się z notacją i klawiaturą oraz uwagi niezbędne dla zrozumienia wielu aspektów dotyczących muzyki). Saint-Lambert był osobą muzycznie niezwykle aktywną i cenioną jako nauczyciel gry na instrumentach klawiszowych, jednak jedynym zachowanym tego świadectwem są wyłącznie jego traktaty dotyczące różnych aspektów gry. Należy podkreślić, że jest on autorem jednego z najstarszych francuskojęzycznych traktatów poświęconych sztuce gry na klawesynie, zaś jego metoda nauczania jest dziś oceniana jako pionierska. Najważniejszą część omawianego traktatu stanowi ostatnie dziewięć rozdziałów, które zostały poświęcone muzycznej praktyce i w których autor przedstawia swoje własne ujęcie wielu aspektów gry klawiszowej. Najistotniejszym elementem owej gry klawesynowej w czasach Saint-Lamberta była umiejętność odczytywania zapisu nutowego, który ze względów technicznych (niedoskonałości ówczesnego druku muzycznego) nie były w stanie oddać wszystkich niuansów ówczesnego stylu muzycznego. Traktat Les principes du clavecin jest więc bardzo pomocnym źródłem umożliwiającym zrozumienie muzyki XVIII wieku.

Bibliografia

Aleksandrowicz, Miłosz. “Praktyka wykonawcza Plain-chant w XVIII wieku. François de La Feillée i jego Méthode nouvelle pour apprendre parfaitement les règles du plainchant (1754).” Annales Lublinenses pro Musica Sacra 3(2012): 33.

d’Anglebert, Jean-Henri. Pièces de clavecin. Paris, 1689.

de Saint-Lambert, Michel. Les principes du clavecin (1702), reprint, Minkoff Reprints, 1972.

de Saint-Lambert, Michel. Nouveau traité de l’accompagnement du clavecin, de l’orgue et des autres instruments (1707), reprint, Minkoff Reprints, 1972.

Fétis, François-Joseph. Biographie universelle des musiciens et bibliographie générale de la musique. Vol. 7. Paris: Firmin-Didot, 1866.

Harris-Warrick, Rebecca (ed.). Principles of the harpsichord. Cambridge: Cambridge University Press, 1984.

Mac Clintock, Carol. Readings in the history of Music in Performance. Bloomington: Indiana University Press, 1979.

Nivers, Guillaume-Gabriel. Livre d’orgue contenant cent pièces de tous les tons de l’Église. Paris, 1665.

Powell, John S. (ed.). A New Treatise on Accompaniment. With the Harpsichord, the Organ, and with Other Instruments by Monsieur de Saint Lambert. Bloomington: Indiana University Press, 1991.

Opublikowane
2019-12-06
Dział
Artykuły