The Personalist Shift in Christology

  • Grzegorz Barth Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: Jezus Chrystus; chrystologia; personalizm; osoba; R. Guardini

Abstrakt

Personalistyczne przesunięcie w chrystologii

Artykuł podejmuje zagadnienie personalistycznego usytuowania współczesnej chrystologii. Charakter tego podejścia zostaje określony przez bezpośredni, egzystencjalny stosunek do fenomenu osobowego Jezusa Chrystusa. Analiza ta wyrasta z odczytania integralnego i pełnego człowieczeństwa Chrystusa (verus et perfectus Homo) dzięki zastosowaniu języka personalistycznego. Ujęcie to wyzwala tradycyjną chrystologię z obciążeń pojęciowych utrudniających zbliżenie się do misterium osobowego Zbawiciela. Personalistyczne „przesunięcie” w chrystologii oznacza zatem, że „rzeczywistość” badana zostaje wyznaczona nieredukowalnym „punktem” egzystencji Boga-Człowieka, który wytycza radykalnie nowy horyzont poznania prawdy, niesprowadzalny do żadnej z koncepcji czy formuł. Procesowi temu odpowiada zasada współodpowiedniości (principle of co-seemlines), będąca modusem osobowego przymierza humanum i divinum, które dosłownie i najpełniej zrealizowało się w Chrystusie, wyznaczając tym samym niespotykaną dotąd perspektywę mówienia o Bogu i o człowieku. Profil chrystologii ukierunkowanej egzystencjalnie (personalistycznej) nie traci tym samym nic ze swej naukowości, metodyczności, ścisłości pojęciowej, raczej poszerza znaczenie tych elementów i stawia w radykalnie nowej perspektywie interpretacyjnej.

Bibliografia

Balthasar H. U. von, Krisis, in: Spiritus Creator. Skizzen zur Theologie, III, Einsiedeln 1967.

Balthasar H. U. von, Czy Jezus nas zna? Czy my znamy Jezusa?, trans. E. Piotrowski, Kraków 1998.

Bartnik Cz. S., Studies in personalist System, Lublin 2006.

Bartnik Cz. S., Jezus Chrystus jako hermeneuta rzeczywistości, „Roczniki Teologiczne” 55(2008), vol. 2.

Bierdiajew M., O przeznaczeniu człowieka, Kęty 2006.

Gadamer H.G., Prawa i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, trans. B. Baran, Warszawa 2007.

Guardini R., Świat i osoba, trans. M. Turowicz, Kraków 1969.

Guardini R., Bóg daleki, Bóg bliski, trans. J. Koźbiał, Poznań 1991.

Guardini R., The Humanity of Christ. Contributions to a Psychology of Jesus, New York 1964.

Milbank J., The Word Made Strange: Theology, Language, Culture, Oxford 1997.

Müller G.L., Katholische Dogmatik. Für Studium und Praxis der Theologie, „Herder”, Freiburg−Basel−Wien 2005, Auflage 6, p. 258.

Rahner K., Teologia a antropologia, „Znak” 21(1969).

Rahner K., Podstawowy wykład wiary, trans. T. Mieszkowski. Warszawa 1987.

Ratzinger J., Znaczenie „osoby” w teologii, „Personalizm” 8(2005).

Ricoeur P., Soi-même comme un autre, Paris, Seuil 1990.

Seewald P., Jezus Chrystus. Biografia, trans. J. Jurczyński, Kraków 2011.

Strzelczyk G., Chrystologiczne miejsce metafizyki, in: Metafizyka i teologia. Debata u podstaw, ed. R. Woźniak, Kraków 2008.

Wierciński A., The Hermeneutic Retrieval of a Theological Insight: Verbum Interius, in: Between the Human and the Divine. Philosophical and Theological Hermeneutics, ed. A. Wierciński, Toronto 2002, p. 1-23.

Zilles U., Pluralizm w teologii, in: Podstawy wiary – teologia, Kolekcja “Communio” 6(1991).

Życiński J., Teologia o ludzkim obliczu. Przedmowa, in: J. Szymik, Teologia. Rozmowa o Bogu i o człowieku, Lublin 2008, p. 5.

Opublikowane
2019-12-05
Dział
Artykuły