Nadzieja jako motor dziejów według Benedykta XVI (Josepha Ratzingera)

  • Mirosław Kowalczyk Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: J. Ratzinger/Benedykt XVI; nadzieja; doczesność; historia sacra; historia profana; eschatologia; hipostaza

Abstrakt

Joseph Ratzinger/Benedykt XVI podjął bardzo ważny, mało dotąd poruszany w teologii katolickiej, problem nadziei jako rzeczywistości chrześcijańskiej. Nadzieja stanowi dla Niego nie tylko habitus, jak dla św. Tomasza z Akwinu, ale także egzystencjalną bytowość chrześcijanina: hipostazę. Jest to realne odniesienie bytu oraz życia osoby ludzkiej i społeczności do Boga żywego i do Jezusa Chrystusa. Zaczyna się już w doczesności w postaci „zarodka”, „zaczynu”, ale wykracza poza nią i spełnia się w życiu wiecznym, prowadząc całe dzieje ludzkie do celu i nadaje im charakter personalistyczny. Ukazuje, że dzieje bez tej wielkiej nadziei są pozbawione jakiegokolwiek sensu. Codzienne nadzieje ziemskie są wobec nadziei wielkiej marnością lub nic nie znaczą. Jednak w tym ostatnim aspekcie należałoby docenić pewną wartość i nadziei ziemskich.

Bibliografia

Bartnik Cz. S., Nadzieja, w: Dogmatyka katolicka, t. 2, Lublin 20122, s. 569-576.

Bartnik Cz. S., Teologia historii według Leona Wielkiego, Lublin 20012, s.156nn., 237 nn.

Bartnik Cz. S., U podstaw teologii historii, „Więź” 1(1958), z. 7, s. 21-33.

Benedykt XVI, Encyklika Spe salvi, Rzym 2007.

Boros L., Mysterium mortis. Der Mensch in der letzten Entscheidung, Olten− Freiburg 1962, 19719.

Engelhardt P., Hoffnung, w: Neues Handbuch theologischer Grundbegriffe, wyd. P. Eicher, München 1984, s. 196-206.

Pieper J., Hoffnung und Geschichte, München 1976.

Metz J.B., Zur Theologie der Welt, Mainz 1968.

Metz J.B., Glaube in Geschichte und Gesellschaft, Mainz 1978.

Nadzieja, w: EK, t. 13, kol. 632-640 (W.E. Wójcik, J. Filipowski, Z. Pawłowski, B. J. Huculak, J. Gogola, K. Tucholska).

Ratzinger J., Über die Hoffnung, „Communio” 13(1984), s. 293-305.

Schlier H., Das, worauf alles wartet. Eine Auslegung von Romer 8,18-30, w: tenże, Das Ende der Zeit, Freiburg i.Br. 1971, s. 250-270.

Silva S., Glaube und Politik, Innsbruck 1973.

Ratzinger J., Opera Omnia, t. 10: Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei, red. K. Góźdź, M. Górecka, Lublin 2014.

Opublikowane
2019-12-05
Dział
Artykuły