Dzieje parafii Łaszczów do końca XVIII wieku
Abstrakt
Praca przedstawia dzieje łacińskiej parafii łaszczowskiej od momentu pojawienia się jej w źródłach do końca XVIII wieku.
Na wstępie określono położenie geograficzne parafii, jej wielkość i miejsce w strukturach organizacyjnych Kościoła. Analizując protokoły powizytacyjne biskupów chełmskich, starano się przedstawić wygląd świątyni łaszczowskiej i jej wyposażenie w badanym okresie. Odtworzono listę 20 duchownych związanych z kościołem łaszczowskim i określono beneficjum plebanów.
W dalszej czyści artykułu zajęto się funkcjonującym przy kościele Bractwem Różańca Świętego, ukazując jego sytuację finansową i formy działalności. Określono także w miarę możliwości liczbę wiernych oraz przedstawiono liczbę parafian przystępujących do sakramentów w drugiej połowie XVIII w. Omówiono także realizację przez plebanów w Łaszczowie, nałożonego przez Sobór Laterański IV, obowiązku zakładania i utrzymywania szkół.
Bibliografia
Album studentów Akademii Zamojskiej 1595-1784, oprać. H. Gmiterek, Warszawa 1994.
Bieńkowski L., Działalność organizacyjna biskupa Jana Biskupca w diecezji chełmskiej 1417-1452, „Roczniki Humanistyczne” 7(1958), z. 2.
Bohdziewicz P., Filarska B., Baptysterium, w: Encyklopedia Katolicka, t. I, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1985.
Chachaj J., Łacińskie szkolnictwo parafialne na Rusi Koronnej od XVI do XVIII wieku, Lublin 2003.
Chachaj J., Łacińskie szkoły parafialne na terenie metropolii lwowskiej w epoce nowożytnej. Lublin 2005.
Ecclesia et civitas. Kościół i życic religijne w mieście średniowiecznym, red. M. Mańkowska, H. Zaremska, Warszawa 2002.
Flaga J., Bractwa religijne w Rzeczpospolitej w XVII i XVIII wieku, Lublin 2004.
Flaga J., Rekrutacja do bractw religijnych w XVII i XVIII wieku na przykładzie archidiakonatu lubelskiego, „Roczniki Humanistyczne” 35(1987), z. 2.
Froch W., Dzieje szkoły lubelskiej przy kościele parafialnym św. Mikołaja w XV-XV1II wieku, Lublin 1999.
Frykowski J., Łacińska Parafia Tyszowce do końca XV111 wieku (rękopis w Red. ZN KUL).
Frykowski J., Dzieje Parafii w Nabrożu w XV-XV11I wieku, „Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL” (w druku).
Gil A., Prawosławna Eparchia Chełmska do 1596 r., Lublin-Chełm 1999.
Gołgowski T., Cyborium, w: Encyklopedia Katolicka, t. III, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1985.
Karbownik M., Ofiary iura stolae na ziemiach polskich w latach 1285- 1918, Lublin 1995.
Karbowiak A., Dzieje wychowania i szkół w Polsce, t. I, Petersburg 1898.
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. VII: Dawne województwo lubelskie, zeszyt 17: Tomaszów Lubelski i okolice, red. R. Brykowski, E. Smulikowska, Warszawa 1982.
Kot S., Szkolnictwo parafialne w Małopolsce XV1-XV11I wieku, Lwów 1912.
Krukowski J., Szkolnictwo parafialne Krakowa w- XVII wieku, Kraków 2001.
Kuklo C., Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009.
Kumor B., Granice metropolii i diecezji polskich (968-1939), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 19(1969).
Kumor B., Chełmska diecezja, w: Encyklopedia Katolicka, t. III, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułkowski, Lublin 1985.
Kuźmak K., Bractwa kościelne, w: Encyklopedia Katolicka, t. II, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin 1985.
Litak S., Parafie w Rzeczypospolitej w' XV1-XVI11 wieku, Lublin 2004.
Litak S., Bractwa religijne w Polsce przedrozbiorowej XVII-XVIII wieku. Rozwój i problematyka, „Przegląd Historyczny” 88(1997), z. 3-4.
Litak S., Kościoły w miastach i na wsi, w: Księga jubileuszowa Profesora Feliksa Kiryka, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis”, Studia Historica III, Kraków 2004.
Litak S., Struktura i funkcje parafii w' Polsce, w: Kościół w Polsce, t. II, red. J. Kłoczowski, Kraków 1970.
Mironowicz A., Struktura organizacyjna Kościoła prawosławnego w' Polsce w X-XV1II wieku, w: Kościół prawosławny w Polsce dawniej i dziś, red. L. Adamczuk, A. Mironowicz, Warszawa 1993.
Musioł L., Dzieje szkół parafialnych w dawnym dekanacie pszczyńskim, Katowice 1933.
Ogrodnik R., Organizacja diecezji chełmskiej obrządku łacińskiego w łatach 1375-1546, w: Średniowieczny Kościół polski. Z dziejów duszpasterstwa i organizacji kościelnej, red. M. T. Zahajkiewicz, S. Tylus, Lublin 1999.
Olczak S., Szkolnictwo parafialne w Wielkopolsce w XVII i XVI11 wieku (w świetle wizytacji kościelnych), Lublin 1978.
Pałka P., Powstanie katedralnej kapituły obrządku łacińskiego w Chełmie i przeniesienie jej do Krasnegostawu, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 17(1970), z. 5.
Pawelec W., Biskupstwo chełmskie, „Wiadomości Diecezjalne Lubelskie” 15(1933).
Pawlak M., Szkoły parafialne na Kujawach w epoce staropolskiej, Bydgoszcz 2005.
Półćwiartek J., Z badań nad rolą gospodarczo-społeczną plebanii na wsi pańszczyźnianej ziemi przemyskiej i sanockiej w XV1-XIX wieku, Rzeszów 1974.
Ryś J., Z dziejów szkoły parafialnej w Myślenicach, w: Księga jubileuszowa Profesora Feliksa Kiryka, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis”, Studia Historica III, Kraków 2004.
Sawicki J., Concilia Poloniae, t. 9, Wrocław 1957.
Surdacki M., Edukacja i opieka społeczna w Urzędowie XV-XV1II w.. Lublin 2004.
Trajdos T., Kościół katolicki na ziemiach ruskich Korony i Litwy za panowania Władysława II Jagiełły (1386-1434), t. I, Wrocław 1983.
Wiśniowski E., Rozwój sieci parafialnej w prepozyturze wiślickiej w średniowieczu, Warszawa 1965.
Wiśniowski E., Sieć szkół parafialnych w Wielkopolsce i Małopolsce w początkach XVI wieku, „Roczniki Humanistyczne” 15(1967), z. 2.
Zajda A., Nazwy staropolskich powinności feudalnych, danin i opłat (do 1600 roku), Warszawa-Kraków 1979.
Załęski S., Jezuici w- Polsce, t. IV, cz. 4, Kraków 1905.
Copyright (c) 2014 Roczniki Teologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
