Rysunki osób niewidomych od urodzenia i ociemniałych. Studium porównawcze
Article Sidebar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Main Article Content
Abstrakt
Badania zaprezentowane w niniejszym artykule dotyczą wizerunków zjawisk rzeczywistości w rysunkach osób całkowicie niewidomych (od urodzenia) i osób ociemniałych. Przedmiotem analizy jest sprawność rysunkowa i jej rozwój.
Badania dotyczyły wypukłych rysunków na folii dla niewidomych. Poddałam je analizie jakościowej, a narzędziem analizy stał się model wytworu plastycznego, który uwzględnia jego treść, formę oraz kreatywność. Wszystkie komponenty tworzenia zostały przeanalizowane w odniesieniu do etapów rozwoju rysunkowego według klasyfikacji rozwoju plastycznego dziecka w normie zaproponowanych przez S. Szumana, V. Lowenfelda, W. Brittaina, oraz G.H. Luqueta.
Cel badań zawiera się w pytaniu, czy odmienne doświadczenia sensoryczne niewidomych od urodzenia i osób ociemniałych ujawnią różnice w obrazowaniu obiektów rzeczywistości?
Article Details
Bibliografia
D’Angiulli, A., Maggi, S. (2003). Development of drawing abilities in a distinct population: Depiction of perceptual principles by three children with congenital total blindness. International Journal of Behavioral Development, 27(3), 193-200.
Francuz, P. (2013). Imagia. W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Gill, R. (1997). Zasady rysunku realistycznego. Łódź: Galaktyka.
Grabias, S. (2001). Język w zachowaniach społecznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Gregory, R.L., (1971). Oko i mózg. Psychologia widzenia. Warszawa: PWN.
Hohensee-Ciszewska, H. (1976). Podstawy wiedzy o sztukach plastycznych. Warszawa: WSiP.
Kennedy, J.M. (1993). Drawing and the blind: Pictures to touch. New Haven, CT: Yale University Press.
Kennedy, J.M., Juricevic, I. (2003). Haptics and projection: Drawings by Tracy, a blind adult. Perception, 32(9), 1059-1071.
Kennedy, J.M., Juricevic, I. (2006). Blind man draws using diminution in three dimensions. Psychonomic Bulletin & Review, 13(3), 506-509.
Luquet, G.H. (2001). Children’s Drawings/Le Dessin Enfantin. London: Free Association Books.
Lowenfeld, V., Brittain, W.L. (1977). Twórczość a rozwój umysłowy dziecka. Warszawa: PWN.
Morawski, S. (1960). O realizmie jako kategorii artystycznej. Etyka, 2, 17-36.
Nęcka, E. (1995). Proces twórczy i jego ograniczenia. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
Niestorowicz, E. (2007). Świat w umyśle i rzeźbie osób głuchoniewidomych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Niestorowicz, E. (2017). The World in the Mind and Sculpture of the Deafblind People. Cambridge, UK: CAMBRIDGE SCHOLARS Publishing.
Pietrasiński, Z. (1969). Myślenie twórcze. Warszawa: PZWS.
Piskorska, A., Krzeszowski, T., Marek, B. (2008). Uczeń z dysfunkcją wzroku na lekcji angielskiego. Wskazówki metodyczne dla nauczycieli. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Popek, S. (2001). Człowiek jako jednostka twórcza. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Szaffer, R. (2005). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN.
Szubielska, M. ( 2010), Zdolności wyobrażeniowe niewidomych dzieci w zakresie skaningu i rotacji kształtu dotykanych obiektów, Roczniki Psychologiczne, 13(2), 145-160.
Szubielska, M., Niestorowicz, E. (2013). Twórczość plastyczna jako forma wspierania rozwoju osób niewidomych i głuchoniewidomych. W: D. Műller, A. Sobczak (red.), Rozwój i jego wspieranie w perspektywie rehabilitacji i resocjalizacji (s. 89-104). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Szubielska, M., Niestorowicz, E., Marek, B. (2016). Jak rysują osoby, które nigdy nie widziały? Badania niewidomych uczniów. Roczniki Psychologiczne, 19(4), 659-680.
Szuman, S. (1990). Sztuka dziecka: psychologia twórczości rysunkowej dziecka. Warszawa: WSiP.
Wallis, M. (1968). Dzieje sztuki jako dzieje struktur semantycznych. Kultura i Społeczeństwo, 12(2), 63-75.