Ojcostwo dziecka niesłyszącego z perspektywy paradygmatu ekosystemowego

Main Article Content

Katarzyna Plutecka

Abstrakt

Artykuł koncentruje się wokół teoretycznego ujęcia przeglądu literatury przedmiotu na temat ojcostwa dziecka niesłyszącego z perspektywy paradygmatu ekosystemowego. Zrozumienie istoty ojcostwa wymaga analizy w paradygmacie ekologicznym (uwzględniającym wpływ czynników środowiskowych: od mikro- do makrosystemowych) i w paradygmacie systemowym, w którym ważne jest poznanie sposobów i jakość interakcji między członkami rodziny a zewnętrznymi układami społecznymi. Przedstawiona analiza badań i refleksji naukowych pozwala dostrzec potrzebę udziału ojca w rozwoju psychospołecznym niesłyszącego dziecka w ciągu życia. Ponadto w kontekście podjętych rozważań można przyjąć tezę, że ojcostwo jest nie tylko czymś naturalnym dla człowieka funkcjonującego w grupie społecznej, lecz także wyrazem zrozumienia potrzeb wszystkich członków rodziny.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Baran, S. (2006). Przywrócić wartość ojcostwa. Kwartalnik Edukacyjny, 3, 22-31.
Biddulph, S. (2011). Męskość. Przeł. A. Jacewicz. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Bronfenbrenner, U. (1993). The ecology of cognitive development: Research models and fugitive findings. W: R. Wozniak, K. Fischer (eds.), Development in context: Acting and thinking in specific environments (s. 3-44). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Bronfenbrenner, U., morris, P.A. (2006). The bioecological model of human development. W: W. Damon, R.M. Lerner (eds.), Handbook of child psychology, vol. 1, Theoretical models of human development (6th ed.) (s. 793-828). New York: John Wiley.
Calderon, R., Low, S. (1998). Early social-emotional, language, and academic development in children with hearing loss: families with and without fathers. American Annals of the Deaf, 143(3), 225-234.
Crowley, M., Keane, K., Needham, C. (1982). Fathers: The Forgotten Parents. American Annals of the Deaf, 127, 38-40.
Czapiński, J. (2004). Psychologiczne teorie szczęścia. W: J. Czapiński i in. (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka (s. 51-102). Warszawa: PWN.
Cummings, E.M., O’reilly, A.W. (1997). Fathers in family context: Effects of marital quality on child adjustment. W: M.E. Lamb (ed.), The role of the father in child development (s. 49-65). Hoboken, NJ, US: John Wiley & Sons Inc.
Fijałowski, W. (2011). Ekologia rodziny. Ekologiczna odnowa prokreacji. Kraków: Wydawnictwo Rubikon.
Goldenberg, H. Goldenberg, I. (2006). Terapia rodzin. Przeł. M. Łuczak, M. Młynarz, K. Siemieniuk. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Kasprzak, T. (2004). Tajemnica ojcostwa. Niebieska Linia, 1, 3-6.
Kielar-Turska M. (1992). Dziecko i komunikacja. Jak dziecko staje się kompetentne komunikacyjnie? Wychowanie w przedszkolu, 6, 320-330.
Kłys, J. (1999), Jak rozumiem ojcostwo. Studia nad Rodziną, 3(2), 133-144.
Kornas-Biela, D. (2000). Ekologia łona ekologią świata. O nowy paradygmat w ekologii. W: Dołęga J.M., Czartoszewski J.W. (red.), Ekologia rodziny ludzkiej (s. 103-105). Olecko: Wydawnictwo Wszechnicy Mazurskiej.
Lamb, M.E. (1975). Fathers: Forgotten contributors to child development. Human Development, 18(4), 245-266.
Lamb, M.E., Pleck, J.H., Levine, J.A. (1985). The role of the father in child development: The effects of increased paternal involvement. W: B.B. Lahey, A.E. Kazdin (eds.), Advances in clinical child psychology (vol. 8, s. 229-266). New York: Plenum.
Lundy, B.L. (2002). Paternal socio-psychological factors and infant attachment: The mediating role of synchrony in father-infant interactions. Infant Behavior & Development, 25(2), 221-236.
Malinowski, B. (2005). Małżeństwo, pokrewieństwo, W: A. Mencwel (red.) Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów (s. 303-334). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Matuszkiewicz, W. (2001). Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Meissner, K.W. (2001). Ojciec – potrzeby dziecka a wzorzec męski. W: D. Kornas-Biela (red.), Oblicza ojcostwa (s. 193-199). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Mierzwiński, B. (1999). Mężczyzna istota nieznana. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „ADAM”.
Miller, I.W., Ryan, C.E., Keitner, G.I., Bishop, D.S., Epstein, N.B. (2000). The McMaster Approach to Families: Theory, Assessment, Treatment and Research, Journal of Family Therapy, 22(2), 168-189.
Nagórny, J. (2001). Posłannictwo ojca w kontekście współczesności. W: D. Kornas-Biela (red.), Oblicza ojcostwa (s. 59-81). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Petri, H. (2012). Dramat braku ojca. Poznań: Flos Carmeli.
Plutecka, K. (2017). Z historii edukacji osób głuchych mieszkających na terenach należących do Stanów Zjednoczonych. Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych, LXIX, 5-13.
Poli, O. (2008). Serce taty. Niezbędnik każdego ojca. Przeł. E. Łukaszyk, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Półtawska, W. (2000). Ojcostwo – los czy wybór? Wychowawca, 5, 6-9.
Pulikowski, J. (2001). Czy w dzisiejszych czasach warto być ojcem. W: D. Kornas-Biela (red.), Oblicza ojcostwa (s. 95-124). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Sak, J. (2006). Rozważania o ekofilozofii: od ekologii do astheneologii. Diametros, 9, 165-172.
Sitarczyk, M. (2002). Międzypokoleniowa transmisja postaw wychowawczych ojców. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Świętochowski, W. (2014). Rodzina w ujęciu systemowym. W: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny (s. 21-45). Warszawa: PWN.
Świerczek, A. (2010). Odpowiedzialne rodzicielstwo w nauczaniu Jana Pawła II. W: M. Duda (red.), Odpowiedzialne rodzicielstwo wobec wyzwań XXI wieku (s. 13-29). Kraków: Wydawnictwo Św. Stanisława BM.
Wójcik, M. (1999). Rodowód ojcostwa. Studia nad Rodziną, 3(2), 29-40.
Zalewska, M. (1998). Dziecko w autoportrecie z zamalowaną twarzą. Psychiczne mechanizmy zaburzeń rozwoju tożsamości dziecka głuchego i dziecka z opóźnionym rozwojem mowy. Warszawa: Wydawnictwo Jacek Santoski & Co.