Paradygmaty dydaktyki akademickiej - analiza wybranych podejść
Article Sidebar
Opublikowane:
cze 27, 2019
Słowa kluczowe:
paradygmat; dydaktyka; dydaktyka akademicka
Main Article Content
Abstrakt
W artykule rozważany jest problem możliwości porządkowania w dydaktyce akademickiej podejść do procesu kształcenia przy użyciu kategorii „paradygmatu” zaproponowanej przez T.S. Kuhna. Autorka stoi na stanowisku, iż nauki społeczne, w tym pedagogika, są naukami wieloparadygmatycznymi, w których współwystępowanie wielu szkół myślenia, podejść teoretycznych i metodologicznych, prądów oraz myśli przybiera postać akceptowalnych w środowisku naukowym dróg rozwiązywania, objaśniania i interpretowania problemów. Artykuł przedstawia analizę wybranych podejść porządkowania teorii dydaktycznych, w których możliwe stało się zastosowanie kategorii paradygmatu, od spolaryzowanych, dwubiegunowych propozycji do możliwości kreślenia map paradygmatycznych. Na tym tle autorka przedstawia swoją mapę paradygmatów w dydaktyce akademickiej.
Article Details
Numer
Dział
Artykuły
Bibliografia
Amsterdamski, S. (1985). Posłowie. W: T.S. Kuhn, Dwa bieguny. Tradycja i nowatorstwo w badaniach naukowych. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Barr, R.B., Tagg, J. (2000). From Teaching to Learning. A new Paradigm for Undergraduate Education. W: D. DeZure (red.), Learning from Change. Landmarks in Teaching and Learning in Higher Education from Change Magazine 1969-1999 (s. 198-200). London: American Association For Higher Education. Kogan Page.
Bauman T. (2001). Uniwersytet wobec zmian społeczno-kulturowych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Bauman, T. (2003). Dydaktyka szkoły wyższej. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Dubs, R. (1995). Lehrerverhalten. Ein Beitrag zur Interakcion von Lehrenden und Lernenden im Unterrich. Zűrich: Verlag des Schweizerischen Kaufmännichen Verbandes.
Gołębniak, B.D. (2007). Nauczanie i uczenie się w klasie. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Tom II (s. 172-187). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Joyce, B., Calhoun, E., Hopkins, D. (1999). Przykłady modeli uczenia się i nauczania. Warszawa: WSiP.
Karpińska-Musiał, B. (2016). Edukacja spersonalizowana w uniwersytecie. Ideologia – instytucja – dydaktyka – tutor. Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner.
Klus-Stańska, D. (2002). Konstruowanie wiedzy o szkole. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Klus-Stańska, D. (2009a). Paradygmaty współczesnej dydaktyki – poszukiwanie kwiatu paproci czy szansa na tożsamość teoretyczno-metodologiczną? W: L. Hurło, D. Klus-Stańska, M. Łojko (red.), Paradygmaty współczesnej dydaktyki (s. 11-23). Kraków: Impuls.
Klus-Stańska, D. (2009b). Polska rzeczywistość dydaktyczna – paradygmatyczny taniec św. Wita. W: L. Hurło, D. Klus-Stańska, M. Łojko (red.), Paradygmaty współczesnej dydaktyki (s. 62-73). Kraków: Impuls.
Klus-Stańska, D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Klus-Stańska, D. (2011). Oderwanie dydaktyki od pedagogiki ogólnej jako źródło jej kryzysu i znieruchomienia. W: T. Hejnicka-Bezwińska (red.), Pedagogika ogólna. Dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym (s. 139-158). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Kron, F. (2004). Grundwissen Didaktik, 4 neu bearbeitete Auflage. München: Ernst Reinhardt Verlag.
Kuhn, T.S. (2001). Struktura rewolucji naukowych. Warszawa: Fundacja Aletheia. Dzieło oryginalne Kuhn, T.S. (1962). The Strukture of Scientific Revolutions. Chicago: University of Chicago Press.
Kwieciński, Z. (2000). Mimikra czy sternik? Dramat pedagogiki w sytuacji przesilenia formacyjnego. W: Z. Kwieciński. Tropy – ślady – próby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza (s. 37-65). Poznań–Olsztyn: Wydawnictwo Edytor.
Malewski, M. (2010). Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Nizińska, A. (2008). Między nauczaniem a uczeniem się. Edukacyjne światy andragogów-praktyków. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Palka, S. (2004). Aktualne tendencje w dydaktyce akademickiej. W: D. Skulicz (red.), W poszukiwaniu modelu dydaktyki akademickiej (s. 31-36). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Paulston, R.G. (2000). Pedagogika porównawcza jako pole nakreślania konceptualnych map teorii i paradygmatów. W: Z. Kwieciński (red.), Alternatywy myślenia o/dla edukacji (s. 67-96). Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Pfäffli, B.K. (2005). Lernen an Hochschulen. Eine Hochschuldidaktik für den Aufbau von Wissen und Kompetenzen. Bern-Stuttgard-Wien: Haup Verlag.
Reinmann-Rothmeier, G., Mandl, H. (2001). Unterrichten und Lernumgebungen gestalten. W: A. Krapp, B. Weidenmann (Hrsg.), Pädagogische Psychologie (s. 601-646). Weinheim: Belz Verlag.
Riedl, A. (2004). Grundlagen der Didaktik. München: Franz Steiner Verlag.
Rutkowiak, J. (2009). Wielość paradygmatów dydaktyki a wspólny mianownik realności życia. Ku pytaniom o przekłady międzyparadygmatyczne. W: L. Hurło, D. Klus-Stańska, M. Łojko (red.), Paradygmaty współczesnej dydaktyki (s. 27-39). Kraków: Impuls.
Sajdak, A. (2013). Paradygmaty kształcenia studentów i wspierania rozwoju nauczycieli akademickich. Teoretyczne podstawy dydaktyki akademickiej. Kraków: Impuls.
Sajdak, A. (2016). Interdyscyplinarność dydaktyki akademickiej. „Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych” 69, 5-16.
Skulicz, D. (2004). Tradycja, ciągłość i zmiana dydaktyki akademickiej. W: D. Skulicz (red.), W poszukiwaniu modelu dydaktyki akademickiej (s. 23-31). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sośnicki, K. (1959). Dydaktyka ogólna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Śliwerski, B. (2012). Wprowadzenie do serii Pedagogika w Nauce i Praktyce. W: Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka. Podręcznik akademicki. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Tiberius, V. (2011). Hochschuldidaktik der Zukunftsforschung. Wiesbaden: WS Verlag für Sozialenwissenschaften Springer Fachmedien.
Wild, E., Geber, J. (2006). Einführung in die Pädagogische Psychologie. Opladen&Farmington Hills: Verlag Barbara Budrich.
Barr, R.B., Tagg, J. (2000). From Teaching to Learning. A new Paradigm for Undergraduate Education. W: D. DeZure (red.), Learning from Change. Landmarks in Teaching and Learning in Higher Education from Change Magazine 1969-1999 (s. 198-200). London: American Association For Higher Education. Kogan Page.
Bauman T. (2001). Uniwersytet wobec zmian społeczno-kulturowych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Bauman, T. (2003). Dydaktyka szkoły wyższej. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Dubs, R. (1995). Lehrerverhalten. Ein Beitrag zur Interakcion von Lehrenden und Lernenden im Unterrich. Zűrich: Verlag des Schweizerischen Kaufmännichen Verbandes.
Gołębniak, B.D. (2007). Nauczanie i uczenie się w klasie. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Tom II (s. 172-187). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Joyce, B., Calhoun, E., Hopkins, D. (1999). Przykłady modeli uczenia się i nauczania. Warszawa: WSiP.
Karpińska-Musiał, B. (2016). Edukacja spersonalizowana w uniwersytecie. Ideologia – instytucja – dydaktyka – tutor. Kraków: Wydawnictwo LIBRON – Filip Lohner.
Klus-Stańska, D. (2002). Konstruowanie wiedzy o szkole. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Klus-Stańska, D. (2009a). Paradygmaty współczesnej dydaktyki – poszukiwanie kwiatu paproci czy szansa na tożsamość teoretyczno-metodologiczną? W: L. Hurło, D. Klus-Stańska, M. Łojko (red.), Paradygmaty współczesnej dydaktyki (s. 11-23). Kraków: Impuls.
Klus-Stańska, D. (2009b). Polska rzeczywistość dydaktyczna – paradygmatyczny taniec św. Wita. W: L. Hurło, D. Klus-Stańska, M. Łojko (red.), Paradygmaty współczesnej dydaktyki (s. 62-73). Kraków: Impuls.
Klus-Stańska, D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Klus-Stańska, D. (2011). Oderwanie dydaktyki od pedagogiki ogólnej jako źródło jej kryzysu i znieruchomienia. W: T. Hejnicka-Bezwińska (red.), Pedagogika ogólna. Dyskursy o statusie naukowym i dydaktycznym (s. 139-158). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Kron, F. (2004). Grundwissen Didaktik, 4 neu bearbeitete Auflage. München: Ernst Reinhardt Verlag.
Kuhn, T.S. (2001). Struktura rewolucji naukowych. Warszawa: Fundacja Aletheia. Dzieło oryginalne Kuhn, T.S. (1962). The Strukture of Scientific Revolutions. Chicago: University of Chicago Press.
Kwieciński, Z. (2000). Mimikra czy sternik? Dramat pedagogiki w sytuacji przesilenia formacyjnego. W: Z. Kwieciński. Tropy – ślady – próby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza (s. 37-65). Poznań–Olsztyn: Wydawnictwo Edytor.
Malewski, M. (2010). Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Nizińska, A. (2008). Między nauczaniem a uczeniem się. Edukacyjne światy andragogów-praktyków. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Palka, S. (2004). Aktualne tendencje w dydaktyce akademickiej. W: D. Skulicz (red.), W poszukiwaniu modelu dydaktyki akademickiej (s. 31-36). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Paulston, R.G. (2000). Pedagogika porównawcza jako pole nakreślania konceptualnych map teorii i paradygmatów. W: Z. Kwieciński (red.), Alternatywy myślenia o/dla edukacji (s. 67-96). Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Pfäffli, B.K. (2005). Lernen an Hochschulen. Eine Hochschuldidaktik für den Aufbau von Wissen und Kompetenzen. Bern-Stuttgard-Wien: Haup Verlag.
Reinmann-Rothmeier, G., Mandl, H. (2001). Unterrichten und Lernumgebungen gestalten. W: A. Krapp, B. Weidenmann (Hrsg.), Pädagogische Psychologie (s. 601-646). Weinheim: Belz Verlag.
Riedl, A. (2004). Grundlagen der Didaktik. München: Franz Steiner Verlag.
Rutkowiak, J. (2009). Wielość paradygmatów dydaktyki a wspólny mianownik realności życia. Ku pytaniom o przekłady międzyparadygmatyczne. W: L. Hurło, D. Klus-Stańska, M. Łojko (red.), Paradygmaty współczesnej dydaktyki (s. 27-39). Kraków: Impuls.
Sajdak, A. (2013). Paradygmaty kształcenia studentów i wspierania rozwoju nauczycieli akademickich. Teoretyczne podstawy dydaktyki akademickiej. Kraków: Impuls.
Sajdak, A. (2016). Interdyscyplinarność dydaktyki akademickiej. „Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych” 69, 5-16.
Skulicz, D. (2004). Tradycja, ciągłość i zmiana dydaktyki akademickiej. W: D. Skulicz (red.), W poszukiwaniu modelu dydaktyki akademickiej (s. 23-31). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sośnicki, K. (1959). Dydaktyka ogólna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Śliwerski, B. (2012). Wprowadzenie do serii Pedagogika w Nauce i Praktyce. W: Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka. Podręcznik akademicki. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Tiberius, V. (2011). Hochschuldidaktik der Zukunftsforschung. Wiesbaden: WS Verlag für Sozialenwissenschaften Springer Fachmedien.
Wild, E., Geber, J. (2006). Einführung in die Pädagogische Psychologie. Opladen&Farmington Hills: Verlag Barbara Budrich.