Nauczyciele wczesnej edukacji w świetle międzynarodowych badań porównawczych

Main Article Content

Agata Cudowska

Abstrakt

W artykule opisano podstawowe kwestie związane z funkcjonowaniem wczesnej edukacji i opieki w Europie na podstawie analizy porównawczej trzydziestu ośmiu systemów edukacyjnych. Podkreślono szczególną rolę nauczycieli w rozwoju dzieci, osiąganiu wysokich wyników w nauce i odnoszeniu sukcesu edukacyjnego. Przedstawiono reformy strukturalne dotyczące kwalifikacji pracowników wczesnej edukacji, których celem jest profesjonalizacja kadr pedagogicznych. Porównano minimalny poziom kwalifikacji wymaganych od nauczycieli wychowania przedszkolnego w zinstytucjonalizowanych placówkach wczesnej edukacji i opieki w krajach europejskich. Takie same analizy zaprezentowano w odniesieniu do asystentów zatrudnianych w tym sektorze oświaty. Scharakteryzowano także status doskonalenia zawodowego nauczycieli i asystentów zatrudnionych w placówkach wczesnej edukacji w Europie.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Day, Ch. (2004). Rozwój zawodowy nauczyciela. Tłum. J. Michalak, Wstęp T. Lewowicki. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
European Commission/EACEA/Eurydice, 2020. Structural Indicators for Monitoring Education and Training Systems in Europe – 2020: Overview of major reforms since 2015. Eurydice Report. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Gajdzica, A. (2008). Kompetencje nauczyciela we współczesnej szkole (s. 13-22). W: Z. Gajdzica, J. Rottermund, A. Klinik (red.). Uczeń niepełnosprawny i jego nauczyciel w przestrzeni szkoły. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Gajdzica, A. (2013). Portret zbiorowy nauczycieli aktywnych – między zaangażowaniem a oporem wobec zmian. Toruń–Cieszyn: Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Jakimiuk, B. (2017). Relacje zawodowe i osiągnięcia osobiste jako czynniki satysfakcji z pracy nauczycieli a ich indywidualne doświadczenia. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kirenko, J., Zubrzycka-Maciąg, T. (2011). Współczesny nauczyciel. Studium wypalenia zawodowego. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Komisja Europejska/EACEA/Eurydice (2015). The Teaching Profession in Europe: Practices, Perceptions,and Policies. [Zawód nauczyciela w Europie: polityka, praktyka i odbiór społeczny] Raport Eurydice. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej.
Komisja Europejska/EACEA/Eurydice (2019). Key Data on Early Childhood Education and Care in Europe – 2019 Edition. Eurydice Report. [Kluczowe dane dotyczące wczesnej edukacji i opieki w Europie – Wydanie 2019]. Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.
Konkluzje Rady z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia („ET 2020”), Dz.U. C 119 z 28.5.2009.
Kwiatkowska, H. (2005). Tożsamość nauczycieli: między anomią a autonomią. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kwiatkowska, H. (2008). Pedeutologia. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Międzyinstytucjonalna proklamacja europejskiego filaru praw socjalnych, Dz.U. C 428 z 13.12.2017, s. 10-15, podpisana przez Parlament Europejski, Radę i Komisję dnia 17 listopada 2017 r. w Göteborgu w Szwecji.
OECD (2019), Education at a Glance 2019: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/f8d7880d-en.
Szempruch, J. (2013). Pedeutologia. Studium teoretyczno-pragmatyczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Witkowski, L. (2009). Wyzwania autorytetu w praktyce społecznej i kultury symbolicznej (Przechadzki krytyczne w poszukiwaniu dyskursu dla teorii). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2019 r. w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, Dz.U. C189 z 5.6.2019, s. 4–14, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv:OJ.C_.2019.189.01.0004.01.ENG&toc=OJ:C:2019:189:TOC (dostęp: 28.03.2021).
Zamorska, B. (2008). Nauczyciele. (Re)Konstrukcja bycia w świecie edukacji. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.