Wykluczenie edukacyjne jako jedno z zagrożeń wykluczenia społecznego nieletnich z młodzieżowych ośrodków wychowawczych

Main Article Content

Mirosław Mielczarek

Abstrakt

Przedmiot badań w niniejszym artykule odnosi się do wykluczenia edukacyjnego jako jednego z zagrożeń wobec nieletnich umieszczonych w Młodzieżowych Ośrodkach Wychowawczych (MOW). Z przedmiotem badań korespondował ich cel, którym było poznanie oferty edukacyjnej nieletnich z MOW pod kątem wykluczenia edukacyjnego. Z kolei problem badawczy, jaki postawiono w artykule, zawarł się w pytaniu: Czy, a jeżeli tak, to w jakim stopniu nieletni z MOW są wykluczeni edukacyjnie? Projekt badawczy zrealizowano za pomocą metody monografii, a jej uzupełnieniem była technika analizy dokumentów. Narzędzie badawcze stanowił natomiast autorski arkusz danych. Przy opracowaniu materiału badawczego bazowano na dokumentacji pozyskanej z Ośrodka Rozwoju Edukacji (ORE) w Warszawie.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Bąbka, J. (2014). W poszukiwaniu strategii edukacyjnej przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu osób z niepełnosprawnością. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 4, 87-104.
Bednarek-Michalska, B. (2005). Wolny dostęp do informacji i wiedzy czy wykluczenie edukacyjne? Trendy światowe a Polska. Biuletyn EBIB, 2(63). http://www.ebib.pl/2005/63/michalska.php [dostęp: 09.10.2020]
Belcer, A. (2013). Zbędni, odtrąceni i niechciani – wykluczeni! W: M. Pokrzywa, S. Wilk (red.), Wykluczenie społeczne. Diagnoza, wymiary i kierunki badań (s. 9-24). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Czerkawski, A. (2012). Wykluczenie edukacyjne niedostosowanych społecznie. Chowanna, 1, 109-120.
Długosz, P. (2013). Wykluczenie edukacyjne wśród młodzieży – przypadek gimnazjalistów z Południa Polski. W: M. Pokrzywa, S. Wilk (red.), Wykluczenie społeczne. Diagnoza, wymiary i kierunki działań (s. 153-170). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Domalewski, J. (2006). Plany edukacyjne wiejskiej młodzieży: między strefą „możliwego” i „niemożliwego”. W: K. Szafraniec (red.), Jednostkowe i społeczne zasoby wsi (s. 236-252). Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk.
Frąckiewicz, L. (2005). Wykluczenie społeczne w skali makro i mikroregionalnej. W: L. Frąckiewicz (red.), Wykluczenie społeczne (s. 11-16). Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
Frysztacki, K. (2000). Problem społeczny. W: Encyklopedia Socjologii, t. 3. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Górniak, K. (2007). System edukacji wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego. W: E. Tarkowska (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne młodzieży (s. 29-33). Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Grotowska-Leder, J. (2005). Ekskluzja społeczna – aspekty teoretyczne i metodologiczne. W: J. Grotowska-Leder, K. Faliszek (red.), Społeczna ekskluzja i inkluzja. Diagnoza – uwarunkowania – kierunki działań (s. 25-44). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
Ilnicka, R. M. (2008). Środowiskowy kontekst niedostosowania społecznego młodzieży. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
Jarosz, M. (2008a). Obszary wykluczenia w Polsce. W: M. Jarosz (red.), Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny i etniczny (s. 7-18). Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
Jarosz, M. (2008b). Wstęp. W: M. Jarosz (red.), Naznaczeni i napiętnowani. O wykluczeniu politycznym (s. 7-16). Warszawa: Oficyna Naukowa.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. z 1997, nr 78, poz. 483.
Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku, Dz.U. z 1991 r., nr 120, poz. 526.
Kozarzewski, P. (2008). Wykluczenie edukacyjne. W: M. Jarosz (red.), Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny i etniczny (s. 137-176). Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
Kukla, D. (2012). Aspekty planowania kariery edukacyjno-zawodowej przez młodzież sprawiającą problemy wychowawcze. W: I. Motow (red.), Readaptacja społeczna nieletnich w Polsce po transformacji ustrojowej (s. 31-45) Częstochowa: KONIKA.
Kwieciński, Z. (2002). Wykluczanie. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Mielczarek, M. (2020). Chocholi taniec, czyli jak szkoła przegrywa walkę z wagarami i galerią handlową. Rozprawy Społeczne, 14(2), 72-85.
Miłkowska, G. (2005). Od odrzucenia szkolnego do wykluczenia społecznego młodzieży. W: W. Kubiak, B. Urban (red.), Uwarunkowania i wzory marginalizacji społecznej współczesnej młodzieży (s. 495-512). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Mrózek, Ł. (2014). Zjawisko wykluczenia społecznego więźniów i osób opuszczających ośrodki penitencjarne. Analiza problemu i możliwości przeciwdziałania zjawisku. Studia Socialia Cracoviensia 6(2), 45-59.
Muras, M. (2006). Wykluczenie i integracja społeczna a rozwój zrównoważony. W: Wykluczenie i integracja społeczna w Polsce. Ujęcie wskaźnikowe (s. 34-50). Warszawa: UNDP i MPiPS.
Noszczyk-Bernasiewicz, M., Bernasiewicz, M. (2012). Sytuacja szkolna nieletnich w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich. Analiza jakościowa. Chowanna, 1(38), 121-131.
Nowak, A. (2012). Pojęcie, istota, przyczyny, mechanizmy marginalizacji i wykluczenia społecznego. Chowanna, 1(38), 17-32.
Nowak, J. (2008). Potencjalne i realne ograniczenia procesu wykluczenia społecznego. W: J. Nowak (red.), Meandry wykluczenia społecznego (s. 9-19). Warszawa: WWSP TWP.
Pilch, T., Bauman, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Pokrzywa, M. (2014). Zagrożenie wykluczeniem społecznym dzieci i młodzieży z rodzin ubogich w województwie podkarpackim. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 49, 163-180.
Pospiszyl, K. (2001). Praca wychowawcza z uczniem niedostosowanym społecznie. W: M. Łobocki (red.), Praca wychowawcza z dziećmi i rodziną (s. 42-58). Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej.
Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów OECD PISA. Wyniki badania 2009 w Polsce. http://www.edunews.pl/images/pdf/raport_pisa_2009.pdf [dostęp: 17.10.2020].
Rosa, A., Jakubowska, A. (2017). Zagrożenie wykluczeniem społecznym na obszarach wiejskich krajów Unii Europejskiej. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 19(3), 244-249.
Rychliński, S. (1976). Wybór pism. Warszawa: PWN.
Silver, H. (1994). Social Exclusion and Social Solidarity: Three Paradigms. International Labour Review, 5-6, 531-578.
Sobczak, M. J. (2016). Wykluczenie społeczne i inkluzja społeczna z wykorzystaniem podmiotów ekonomii społecznej w Polsce na przykładzie województwa łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Sorokin, P. A. (2009). Ruchliwość społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Szarfenberg, R. (2006). Marginalizacja i wykluczenie społeczne. Wykłady. Warszawa: Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski.
Szecówka, A. (2004). Teleologiczne podstawy przeciwdziałania dewiacjom uczniów niedostosowanych społecznie. W: M. Prokosz (red.), Dewiacyjne aspekty współczesnego świata. Przejawy – zapobieganie – terapia (s. 55-70). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, Dz.U. 1982, nr 35, poz. 228.
Warzywoda-Kruszyńska, W. (2011). Badania nad ekologią i dziedziczeniem biedy w wielkim mieście. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Włodarczyk, J., Gańko, N. (2011). Wykluczenie edukacyjne. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 10(3), 61-73.
Zacharuk, T. (2010). Resocjalizacja w warunkach edukacji inkluzyjnej. Resocjalizacja Polska, 1, 221-229.