Father Jacek Woroniecki (1878–1949) – Master and Mentor of Catholic and Christian Pedagogical Thought

Abstrakt

Ojciec Jacek Woroniecki (1878-1949) – mistrz i mentor katolickiej i chrześcijańskiej myśli pedagogicznej

Ojciec Jacek Woroniecki przyczynił się do budowania nie tylko pedagogiki chrześcijańskiej i katolickiej, ale także pedagogiki w ogóle w Polsce, osiągając niekwestionowane mistrzostwo w tym zakresie. Jako mistrz i nauczyciel zaistniał na gruncie pedagogiki katolickiej i chrześcijańskiej, wnosząc swój wkład w wypracowywanie ich statusu dyscyplinarnego w ciągu całego swojego życia, które odczytujemy jako ilustrację kształtowania się jego dojrzałej wiary i z niej wynikającej jego naukowej refleksji.

Przestrzegając przed zbyt pochopnym zaliczaniem pedagogów do pedagogów katolickich, podejmuje problematykę pedagogiczną z pozycji, którą możemy określić jako pozycję mądrości chrześcijańskiej i w niej, zwłaszcza w Kościele katolickim, odkrywa to, co rozumiał on jako paedagogia perennis, zawierająca w swoich blokach tematycznych takie podstawowe grupy problemów, jak: 1) podmiot wychowania jako refleksję nad człowiekiem mającym być wychowanym; 2) przedmiot wychowania, czyli co w wychowaniu chcemy wytworzyć przez działalność wychowawczą oraz 3) wychowawcę, czyli tego, który pojedynczo czy społecznie ma pokierować procesem wychowania w wychowanku. Zauważając dominację postaw indywidualistycznych w nauczaniu i wychowaniu, Jacek Woroniecki eksponuje „społeczną stronę samej czynności wychowawczej”, nie deprecjonując w niczym „wartości indywidualnych wychowawcy”.

Zabierając głos w sprawie specyfiki pedagogiki, Woroniecki przyczynił się do umocnienia tej specyfiki, a jednocześnie wprowadził refleksję pedagogiczną w konteksty uniwersalności i wypracował jej status jako dyscypliny z własną tożsamością jak również otwartej na rzeczywistość, na inne dyscypliny oraz na wielorakie aspekty i wymiary ludzkiej egzystencji. Praktycznie przyczyniając się do rozwoju pedagogiki, wskazuje na sposoby kształtowania charakteru i osobowości wychowanka, postulując powrót do pedagogicznych zasad chrześcijaństwa zwanych uniwersalizmem pedagogicznym, w którym zwraca się uwagę na przedmiot formalny wychowania – człowieka – takiego, jakim on winien być wtedy, gdy osiągnie pełnię swojego osobowego bytu w wyniku właściwego, tj. harmonijnego rozwoju w nim wszystkich cnót przyrodzonych i nadprzyrodzonych.