Przebaczenie sobie jako cel wychowania

Main Article Content

Jarosław Horowski

Abstrakt

Przebaczenie sobie stanowi jedną z najbardziej kontrowersyjnych decyzji, nie tylko ze względu na fakt samodzielnego uwalniania się od konsekwencji moralnie złych wyborów dokonywanych przez jednostkę, ale także z uwagi na łączenie go z ukrytym, udzielanym sobie, przyzwoleniem na wykonywanie podobnych aktów w przyszłości. Równocześnie w literaturze psychologicznej ukazywane są pozytywne aspekty przebaczenia sobie. Niniejsze analizy poświęcone są moralnej wartości przebaczenia sobie i w konsekwencji prawomocności włączania go jako celu w proces wychowania. W kolejnych punktach najpierw decyzja o przebaczeniu sobie porównywana jest do aktów samouniewinnienia, samousprawiedliwienia i samoułaskawienia, następnie analizowany jest czyn, w odniesieniu do którego jednostka ma prawo podjąć decyzję o przebaczeniu sobie, wreszcie podejmowana jest refleksja nad procesem przebaczenia sobie oraz jego warunkami.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Arendt, H. (1958). The Human Condition. Chicago: The University of Chicago Press.
Cornish, M.A., Wade, N.G. (2015). A Therapeutic Model of Self-Forgiveness with Intervention Strategies for Counselors. Journal of Counseling & Development, 93(1), 96-104.
Dillon, R.S. (2001). Self-Forgiveness and Self-Respect. Ethics, 112(1), 53-83.
Enright, R.D., the Human Development Study Group (1996). Counseling Within the Forgiveness Triad: On Forgiving, Receiving Forgiveness, and Self-Forgiveness. Counseling and Values, 40(2), 107-126.
Fiala, A. (2010). Justice, Forgiveness, and Care: A Pragmatic Balance. Ethical Perspectives, 17(4), 580-602.
Gamlund, E. (2014). Ethical Aspects of Self-Forgiveness. SATS, Northern European Journal of Philosophy, 15(2), 237-256.
Griswold, Ch.L. (2014). Forgiveness. A philosophical exploration. New York: Cambridge University Press.
Grochala, S. (2016). Przebaczenie sobie w kontekście rozwoju osobistego w wieku senioralnym. Paedagogia Christiana, 38, 203-220.
Hall, J.H., Fincham, F.D. (2005). Self–Forgiveness: The Stepchild of Forgiveness Research. Journal of Social and Clinical Psychology, 24(5), 621-637.
Holmgren, M.R. (1993). Forgiveness and The Intrinsic Value of Persons. American Philosophical Quarterly, 30(4), 341-352.
Holmgren, M.R. (1998). Self-Forgiveness and Responsible Moral Agency. The Journal of Value Inquiry, 32, 75-91.
Horowski, J. (2018). What conditions education for forgiveness in terms of the neo-Thomistic philosophy of education. Journal of Religious Education, 66(1), 23-36.
Horowski, J. (2019). Education for Forgiveness in the Context of Developing Prudence. Ethics and Education, 14(3), 316-332.
Milam, P.E. (2017). How Is Self-forgiveness Possible? Pacific Philosophical Quarterly, 98(1), 49-69.
Murphy, J. (1982). Forgiveness and resentment. Midwest Studies in Philosophy, 7(1), 503-516.
Osei-Tutu, A., Cowden, R.G., Kwakye-Nuako, Ch.O., Gadze, J., Oppong, S., Worthington, E.L. (2020). Self-Forgiveness Among Incarcerated Individuals in Ghana: Relations With Shame- and Guilt-Proneness. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 1-13.
Szablowinski, Z. (2012). Self-Forgiveness and Forgiveness. The Heythrop Journal, 53(4), 678-689.
Szostek, A. (2016). Czy możliwe jest przebaczenie w relacjach międzynarodowych? Paedagogia Christiana, 37, 121-137.
Wach, T.J. (2016). Krzywda i przebaczenie w resocjalizacji i innych działaniach pomocowych. Paedagogia Christiana, 38, 221-241.
Wohl, M.J.A., Thompson, A. (2011). A dark side to self-forgiveness: Forgiving the self and its association with chronic unhealthy behaviour. British Journal of Social Psychology, 50(2), 354-364.
Wojtyła, K. (1994). Osoba i czyn. W: tenże, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne (s. 43-335). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.