Nauczanie etyki z perspektywy kształcenia ogólnego
Article Sidebar
Opublikowane:
kwi 21, 2021
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Słowa kluczowe:
kształcenie ogólne, etyka, edukacja, polski system oświatowy
Main Article Content
Abstrakt
Lekcje etyki funkcjonują w polskim systemie oświatowym od blisko trzech dekad. Autorzy przeprowadzają ich analizę ze względu na trzy sensy kategorii kształcenia ogólnego: jako idei edukacji ogólnodostępnej, jako kryterium doboru treści nauczania i jako zasady integrowania działania edukacyjnego i nieedukacyjnego – (samo)kształceniowego. Na tej podstawie wysuwają postulat refleksji nad edukacją moralno-etyczną w szkole, której tylko jedną z części są/mogą być lekcje etyki.
Article Details
Numer
Dział
Artykuły
Bibliografia
Benner, D. (2008). Nieprzemijające znaczenie herbartowskiej koncepcji nauczania wychowującego. Horyzonty Wychowania, 7(13), 129-144.
Benner, D. (2018). Pedagogika ogólna a pedagogika specjalna. Rozważania na temat związku między inkluzją i ekskluzją z perspektywy trzech przyczyn procesów wychowania i kształcenia. W: J. Gołkowska, K. Sipowicz I. Patejuk-Mazurek (red.), Tradycja i współczesność pedagogiki specjalnej w tworzeniu społeczeństwa dla wszystkich. W 95-lecie Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej (s. 124-138). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Bereźnicki, F. (2011). Podstawy kształcenia ogólnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Bogaj, A. (2000). Kształcenie ogólne. Między tradycją a ponowoczesnością. Warszawa: IBE.
CBOS (2019). Młodzież 2018, red. M. Grabowska, M. Gwiazda. Warszawa.
Etyka w szkole (b.r.). Portal internetowy. Dostępny na: https://www.etykawszkole.pl/ (dostęp: 21.12.2019).
Hessen, S. (1997). O sprzecznościach i jedności wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Ivanov, S. (2016). Wstępna międzynarodowa walidacja Testu Kompetencji Moralno-Etycznej Piętnastolatków. Forum Pedagogiczne, 7(2/1), 117-125. DOI: https://doi.org/10.21697/10.21697/fp.2016.2.07.
Kamińska, W. (2014). Metodologiczna konstrukcja dziedziny dydaktyki etyki. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Klus-Stańska D. (2018). Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Krukowski, J., Sobczyk, P., Poniatowski M. (red.) (2014). Religia i etyka w edukacji publicznej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Kupisiewicz, Cz. (2005). Podstawy dydaktyki. Warszawa: WSiP.
Madalińska-Michalak, J., Jeżowski, A. (2017). Etyka i religia jako przedmioty nauczania: konkurencyjność czy komplementarność? Forum Oświatowe, 30(2), 219-241. Dostępny na: http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/655 (dostęp: 10.10.2019).
Madalińska-Michalak, J., Jeżowski, A.J., Więsław, Sz. (2017). Etyka w systemie edukacji w Polsce. Warszawa: Wolters Kluwer.
Nawroczyński, B. (1957). Zasady nauczania. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Niemierko, B. (2007). Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Okoń, W. (1967). Podstawy wykształcenia ogólnego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Okoń, W. (1998). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo „Żak”.
Pawlik, W., Sobolewski, W., Żurkowska, D. (2015). Dostępność lekcji religii wyznań mniejszościowych i lekcji etyki w ramach systemu edukacji szkolnej. Analiza i zalecenia. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich, 6. Dostępny na: https://www.rpo.gov.pl/ites/default/files/BIULETYN%20RZECZNIKA%20PRAW%20OBYWATELSKICH%202015%20nr%206.pdf (dostęp: 16.06.2019).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, Dz.U. z 2017 r., poz. 356.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 marca 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizacji nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, Dz. U. z 2014 r., poz. 478.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia, Dz.U. z 2018 r., poz. 467.
Stępkowski, D. (2010). Pedagogika ogólna i religia. (Re)konstrukcja zapomnianego wątku na podstawie teorii Johanna F. Herbarta i Friedricha D. E. Schleiermachera. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Franciszka Salezego.
Stępkowski, D. (2018a). Shaping of Morality under School Conditions: Herbart and beyond. Scientia et Eruditio, 2, 1-13. DOI: https://doi.org/10.31262/25858556/2018/2/2/1-13.
Stępkowski, D. (2018b). Kształcenie ogólne – wizja pedagogiczna czy utopia? W sprawie translokacji teorii kształcenia ogólnego w powojennym dyskursie pedagogicznym w Polsce. Polska Myśl Pedagogiczna, 1(4), 31-58. DOI: https://doi.org/10.4467/24504564PMP.18.002.8641.
Stępkowski, D. (2019). (Wy)kształcenie w polskiej pedagogice ogólnej. Prolegomena do historii pojęcia. W: K. Maliszewski, D. Stępkowski, B. Śliwerski, Istota, sens i uwarunkowania (wy)kształcenia (s. 13-72). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Stępkowski, D. (2020). Kształcenie – widzenie – moralność. Herbarta aistetyczne podstawy edukacji moralnej. Forum Oświatowe 32(1), 37-56. DOI: https://doi.org/10.34862/fo.2020.1.3.
Suchodolski, B., Wojnar, I. (1990). Kierunki i treści ogólnego kształcenia człowieka. Warszawa–Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Zieliński, T.J. (2014). Nauka etyki w szkołach publicznych w ujęciu prawnym. W: J. Krukowski, P. Sobczyk, M. Poniatowski (red.), Religia i etyka w edukacji publicznej (s. 95-120). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Benner, D. (2018). Pedagogika ogólna a pedagogika specjalna. Rozważania na temat związku między inkluzją i ekskluzją z perspektywy trzech przyczyn procesów wychowania i kształcenia. W: J. Gołkowska, K. Sipowicz I. Patejuk-Mazurek (red.), Tradycja i współczesność pedagogiki specjalnej w tworzeniu społeczeństwa dla wszystkich. W 95-lecie Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej (s. 124-138). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Bereźnicki, F. (2011). Podstawy kształcenia ogólnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Bogaj, A. (2000). Kształcenie ogólne. Między tradycją a ponowoczesnością. Warszawa: IBE.
CBOS (2019). Młodzież 2018, red. M. Grabowska, M. Gwiazda. Warszawa.
Etyka w szkole (b.r.). Portal internetowy. Dostępny na: https://www.etykawszkole.pl/ (dostęp: 21.12.2019).
Hessen, S. (1997). O sprzecznościach i jedności wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Ivanov, S. (2016). Wstępna międzynarodowa walidacja Testu Kompetencji Moralno-Etycznej Piętnastolatków. Forum Pedagogiczne, 7(2/1), 117-125. DOI: https://doi.org/10.21697/10.21697/fp.2016.2.07.
Kamińska, W. (2014). Metodologiczna konstrukcja dziedziny dydaktyki etyki. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Klus-Stańska D. (2018). Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Krukowski, J., Sobczyk, P., Poniatowski M. (red.) (2014). Religia i etyka w edukacji publicznej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Kupisiewicz, Cz. (2005). Podstawy dydaktyki. Warszawa: WSiP.
Madalińska-Michalak, J., Jeżowski, A. (2017). Etyka i religia jako przedmioty nauczania: konkurencyjność czy komplementarność? Forum Oświatowe, 30(2), 219-241. Dostępny na: http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/655 (dostęp: 10.10.2019).
Madalińska-Michalak, J., Jeżowski, A.J., Więsław, Sz. (2017). Etyka w systemie edukacji w Polsce. Warszawa: Wolters Kluwer.
Nawroczyński, B. (1957). Zasady nauczania. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Niemierko, B. (2007). Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Okoń, W. (1967). Podstawy wykształcenia ogólnego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Okoń, W. (1998). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo „Żak”.
Pawlik, W., Sobolewski, W., Żurkowska, D. (2015). Dostępność lekcji religii wyznań mniejszościowych i lekcji etyki w ramach systemu edukacji szkolnej. Analiza i zalecenia. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich, 6. Dostępny na: https://www.rpo.gov.pl/ites/default/files/BIULETYN%20RZECZNIKA%20PRAW%20OBYWATELSKICH%202015%20nr%206.pdf (dostęp: 16.06.2019).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, Dz.U. z 2017 r., poz. 356.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 marca 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizacji nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, Dz. U. z 2014 r., poz. 478.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia, Dz.U. z 2018 r., poz. 467.
Stępkowski, D. (2010). Pedagogika ogólna i religia. (Re)konstrukcja zapomnianego wątku na podstawie teorii Johanna F. Herbarta i Friedricha D. E. Schleiermachera. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Franciszka Salezego.
Stępkowski, D. (2018a). Shaping of Morality under School Conditions: Herbart and beyond. Scientia et Eruditio, 2, 1-13. DOI: https://doi.org/10.31262/25858556/2018/2/2/1-13.
Stępkowski, D. (2018b). Kształcenie ogólne – wizja pedagogiczna czy utopia? W sprawie translokacji teorii kształcenia ogólnego w powojennym dyskursie pedagogicznym w Polsce. Polska Myśl Pedagogiczna, 1(4), 31-58. DOI: https://doi.org/10.4467/24504564PMP.18.002.8641.
Stępkowski, D. (2019). (Wy)kształcenie w polskiej pedagogice ogólnej. Prolegomena do historii pojęcia. W: K. Maliszewski, D. Stępkowski, B. Śliwerski, Istota, sens i uwarunkowania (wy)kształcenia (s. 13-72). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Stępkowski, D. (2020). Kształcenie – widzenie – moralność. Herbarta aistetyczne podstawy edukacji moralnej. Forum Oświatowe 32(1), 37-56. DOI: https://doi.org/10.34862/fo.2020.1.3.
Suchodolski, B., Wojnar, I. (1990). Kierunki i treści ogólnego kształcenia człowieka. Warszawa–Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Zieliński, T.J. (2014). Nauka etyki w szkołach publicznych w ujęciu prawnym. W: J. Krukowski, P. Sobczyk, M. Poniatowski (red.), Religia i etyka w edukacji publicznej (s. 95-120). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.