Ethics Teaching from the Perspective of General Education

Main Article Content

Dariusz Stępkowski
Joanna Ludwika Pękala

Abstract

Ethics teaching has been functioning in the Polish educational system for nearly three decades. The authors conduct its analysis due to three senses of the general education category: as an idea of public education, as a criterion for the selection of teaching content and as a principle of integrating educational and non-educational activities. On this basis, they postulate reflection on moral and ethical education at school, of which only one part is/can be ethics teaching.

Article Details

Section
Articles

References

Benner, D. (2008). Nieprzemijające znaczenie herbartowskiej koncepcji nauczania wychowującego. Horyzonty Wychowania, 7(13), 129-144.
Benner, D. (2018). Pedagogika ogólna a pedagogika specjalna. Rozważania na temat związku między inkluzją i ekskluzją z perspektywy trzech przyczyn procesów wychowania i kształcenia. W: J. Gołkowska, K. Sipowicz I. Patejuk-Mazurek (red.), Tradycja i współczesność pedagogiki specjalnej w tworzeniu społeczeństwa dla wszystkich. W 95-lecie Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej (s. 124-138). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Bereźnicki, F. (2011). Podstawy kształcenia ogólnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Bogaj, A. (2000). Kształcenie ogólne. Między tradycją a ponowoczesnością. Warszawa: IBE.
CBOS (2019). Młodzież 2018, red. M. Grabowska, M. Gwiazda. Warszawa.
Etyka w szkole (b.r.). Portal internetowy. Dostępny na: https://www.etykawszkole.pl/ (dostęp: 21.12.2019).
Hessen, S. (1997). O sprzecznościach i jedności wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Ivanov, S. (2016). Wstępna międzynarodowa walidacja Testu Kompetencji Moralno-Etycznej Piętnastolatków. Forum Pedagogiczne, 7(2/1), 117-125. DOI: https://doi.org/10.21697/10.21697/fp.2016.2.07.
Kamińska, W. (2014). Metodologiczna konstrukcja dziedziny dydaktyki etyki. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Klus-Stańska D. (2018). Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Krukowski, J., Sobczyk, P., Poniatowski M. (red.) (2014). Religia i etyka w edukacji publicznej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Kupisiewicz, Cz. (2005). Podstawy dydaktyki. Warszawa: WSiP.
Madalińska-Michalak, J., Jeżowski, A. (2017). Etyka i religia jako przedmioty nauczania: konkurencyjność czy komplementarność? Forum Oświatowe, 30(2), 219-241. Dostępny na: http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/655 (dostęp: 10.10.2019).
Madalińska-Michalak, J., Jeżowski, A.J., Więsław, Sz. (2017). Etyka w systemie edukacji w Polsce. Warszawa: Wolters Kluwer.
Nawroczyński, B. (1957). Zasady nauczania. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Niemierko, B. (2007). Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Okoń, W. (1967). Podstawy wykształcenia ogólnego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Okoń, W. (1998). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo „Żak”.
Pawlik, W., Sobolewski, W., Żurkowska, D. (2015). Dostępność lekcji religii wyznań mniejszościowych i lekcji etyki w ramach systemu edukacji szkolnej. Analiza i zalecenia. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich, 6. Dostępny na: https://www.rpo.gov.pl/ites/default/files/BIULETYN%20RZECZNIKA%20PRAW%20OBYWATELSKICH%202015%20nr%206.pdf (dostęp: 16.06.2019).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, Dz.U. z 2017 r., poz. 356.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 marca 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizacji nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, Dz. U. z 2014 r., poz. 478.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia, Dz.U. z 2018 r., poz. 467.
Stępkowski, D. (2010). Pedagogika ogólna i religia. (Re)konstrukcja zapomnianego wątku na podstawie teorii Johanna F. Herbarta i Friedricha D. E. Schleiermachera. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Franciszka Salezego.
Stępkowski, D. (2018a). Shaping of Morality under School Conditions: Herbart and beyond. Scientia et Eruditio, 2, 1-13. DOI: https://doi.org/10.31262/25858556/2018/2/2/1-13.
Stępkowski, D. (2018b). Kształcenie ogólne – wizja pedagogiczna czy utopia? W sprawie translokacji teorii kształcenia ogólnego w powojennym dyskursie pedagogicznym w Polsce. Polska Myśl Pedagogiczna, 1(4), 31-58. DOI: https://doi.org/10.4467/24504564PMP.18.002.8641.
Stępkowski, D. (2019). (Wy)kształcenie w polskiej pedagogice ogólnej. Prolegomena do historii pojęcia. W: K. Maliszewski, D. Stępkowski, B. Śliwerski, Istota, sens i uwarunkowania (wy)kształcenia (s. 13-72). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Stępkowski, D. (2020). Kształcenie – widzenie – moralność. Herbarta aistetyczne podstawy edukacji moralnej. Forum Oświatowe 32(1), 37-56. DOI: https://doi.org/10.34862/fo.2020.1.3.
Suchodolski, B., Wojnar, I. (1990). Kierunki i treści ogólnego kształcenia człowieka. Warszawa–Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Zieliński, T.J. (2014). Nauka etyki w szkołach publicznych w ujęciu prawnym. W: J. Krukowski, P. Sobczyk, M. Poniatowski (red.), Religia i etyka w edukacji publicznej (s. 95-120). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.