Ponadkonfesyjny model działalności śląskich organmistrzów w XIX i w początkach XX wieku na przykładzie działalności Moritza Roberta Müllera oraz Carla Volkmanna i Ernsta Kurzera

Abstrakt

Śląsk od czasów reformacji w XVI w. był i pozostał terenem współistnienia wielu wyznań chrześcijańskich. W przeszłości różnice te rodziły różnego rodzaju napięcia, a nawet konflikty. Jednak w wielu wymiarach życia społecznego, gospodarczego, a także kulturowego, istniała „praktyczna ekumenia”. Jej istotą był fakt ponadkonfesyjnego działania, a więc współpraca bez względu na wyznanie. Tak było m.in. na polu budownictwa organowego, które w tradycji Dolnego i Górnego Śląska stanowi niezwykłe bogactwo kulturowe.

Niniejszy artykuł prezentuje przykłady takiego sposobu działania z okresu XIX i początku XX w. Spośród dolnośląskich organmistrzów został przykładowo wybrany wrocławski budowniczy Moritz Robert Müller, a spośród grona górnośląskich organmistrzów jako przykłady posłużyli dwaj współpracujący ze sobą gliwiccy organmistrzowie: Carl Volkmann oraz Ernst Kurzer. Wszyscy oni budowali organy zarówno w kościołach katolickich, jak i ewangelickich. Zastosowany przez nich model pracy pokazuje, że w ówczesnym środowisku, bardzo wyczulonym na sprawy muzyczne, nie liczyła się kwestia wyznania budowniczego, a jedynie jego kompetencje.