Jak ryba w wodzie! Niderlandzkie i polskie metafory ichtiologiczne i oparty na nich językowy obraz świata
Abstrakt
Motyw ichtiologiczny obecny jest zarówno w literaturze, mitologii czy religii, jak i we frazeologii. Morze od zawsze było miejscem spotkań ludzi z różnych miejsc i kultur, mówiących różnymi językami, dlatego też język ludzi morza był uważany za międzynarodowy. Z tego względu wyrażenia z motywem ryby jako zbiór stanowią ciekawy przedmiot badań. W pierwszej części artykułu streszczono historię kontaktów polsko-niderlandzkich pod kątem rybołówstwa. Następnie przedstawiono zebrane metafory ichtiologiczne w języku polskim i niderlandzkim. Autorka dokonała porównania niderlandzkich i polskich metafor z rybami/stworzeniami wodnymi, aby określić, w jakim stopniu metafora ichtiologiczna zakorzeniona jest w tych językach oraz co można odkryć w podobieństwach i różnicach. Ponadto przeanalizowano koncepcję językowego obrazu świata w oparciu o metafory z gatunkami ryb wspólnymi dla obu języków.
Bibliografia
Bąba, Stanisław. Podręczny słownik frazeologiczny języka polskiego. PWN, 1996.
Beelen, Hans, e.a. Seeman. Maritiem woordenboek van Wigardus à Winschooten. Walburg Pers, 2011.
Berns, Jan. We zien wel waar het schip strandt. Zee- en scheepvaartstermen in het dagelijks taalgebruik. BZZTôH, 1991.
Huizinga, Albertus, en Agave Kruijssen. Huizinga’s spreekwoorden en gezegden: herkomst, verklaring en vergelijking met Frans, Duits, Engels. Tirion, 1994-1997.
Jutte, Jos. Spreekwoorden en zegswijzen ontleend aan het zeewezen, de scheepvaart en de vischvangst. Rotterdam: Jutte, 1914.
Kowalska-Szubert, Agata. Polder, lakmus en kordzik. Nederlandse lexicale ontleningen in het hedendaagse Pools. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2013.
Lennep, Jacob van. Zeemans-woordenboek. Amsterdam: Gebroeders Binger, 1856.
Mikołajczuk, Barbara, en Dagmara Płaza-Opacka. Miasto z morza. Gdynia w II Rzeczypospolitej. Muzeum miasta Gdyni, 1992.
Muldner-Nieckowski, Piotr. Wielki słownik frazeologiczny języka polskiego. Bertelsmann Media – Świat, 2003.
Rak, Maciej. ‘Na bezrybiu i rak ryba. Językowo-kulturowy obraz raka w polszczyźnie’. Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury, vol. 29, 2017, pp. 149-169.
Szerszunowicz, Joanna. ‘Językowy obraz ryb we frazeologii polskiej i włoskiej (ujęcie komparatywne)’. Wyraz i zdanie w językach słowiańskich. Opis, konfrontacja, przekład, geredigeerd door Michał Sarnowski en Włodzimierz Wysoczański, 5e ed., Uniwersytet Wrocławski, 2005, pp. 361-369.
Sijs, Nicoline van der. Geleend en uitgeleend. Nederlandse woorden in andere talen en andersom. Contact, 1998.
Sijs, Nicoline van der. Klein uitleenwoordenboek. Sdu, 2006.
Sijs, Nicoline van der. Nederlandse woorden wereldwijd. Sdu, 2010.
Skorupka, Stanisław. Słownik frazeologiczny języka polskiego. Dln. 1-2, Wiedza Powszechna, 1999.
Stoett, Frederik August. Nederlandse spreekwoorden en gezegden verklaard en vergeleken met die in het Frans, Duits en Engels. 10e druk, Thieme, 1981.
Thijssen, Lucia. Polska i Niderlandy 1000 lat kontaktów. Walburg Pers, 2003.
Uniwersalny słownik języka polskiego, geredigeerd door Stanisław Dubisz, PWN, 2003.
Van Dale Groot Uitdrukkingenwoordenboek: Verklaring en herkomst van moderne uitdrukkingen, geredigeerd door Hans de Groot. Van Dale Lexicografie, 2006.
Van Dale Groot Woordenboek van de Nederlandse Taal, geredigeerd door Ton den Boom en Ruud Hendrickx, 15e herziene druk, Van Dale Uitgevers, 2015.
Zgółkowa, Halina. Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny t. 1–50. Wydawnictwo Kurpisz, 1994-2005.
Copyright (c) 2022 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
