Wypowiedzi definiujące w kontekście: perspektywa przekładoznawcza
Abstrakt
Artykuł porusza tematykę wypowiedzi definiujących, a nawet szerzej wyjaśniających, obecnych w publikowanych tekstach. Autorka zajmuje się strukturalnym wymiarem wypowiedzi definiującej – jej formą, oznakowaniem, rozpiętością, delimitacją tekstową – i analizuje dyskursywny cel wypowiedzi definiującej z pragmatycznego punktu widzenia, aby podkreślić zastosowane strategie redakcyjne. Ponadto wypowiedź definiująca jest oceniana na podstawie jej charakteru wewnątrztekstowego i jej roli w konstruowaniu znaczenia tekstu.
Aby zilustrować swoją analizę, autorka przedstawia przykłady zaczerpnięte z bieżących artykułów prasowych (2021), biorąc pod uwagę fakt, że prasa jest potężnym przekaźnikiem ewolucji języka. Pojawienie się nowych wystąpień terminów i pojęć uzasadnia włączenie wypowiedzi definiujących.
Na koniec autorka wyciąga z tej refleksji kilka przydatnych wnisków dla tłumacza zarówno na poziomie semazjologicznym (rozumienie), jak i onomazjologicznym (wyjaśnienie) operacji tłumaczenia.
Bibliografia
Auger, Alain. Repérage des énoncés d’intérêt définitoire dans les bases de données textuelles. Thèse de doctorat, Université de Neuchâtel, 1997.
Durieux, Christine. « L’appréhension du sens: approche contextuelle ». Traduction. Approches et Théories, éd. H. Awaiss & H. Hardane, Colloque de l’ETIB, Beyrouth, 1999, pp. 507-525.
Husson, Anne-Charlotte. « Activité définitoire folk et argumentation en contexte polémique », Jugements et définitions : les métalangues polémiques. Corela. 2020, HS-31, pp. 1-17. DOI : 10.4000/corela.11106.
Labatut, François. « Énoncés définitoires et subjectivité dans les débats sur l’évolution du mariage aux États-Unis ». Les Carnets du Cediscor, 14, 2018, pp. 67-76. DOI: 10.4000/cediscor. 1268.
Malaise, Véronique, Pierre Zweigenbaum et Bruno Bachimont. « Repérage et exploitation d’énon¬cés définitoires en corpus pour l’aide à la construction d’ontologie ». TALN 2004, Fès, 2004.
Mela, Augusta, & Mathieu Roche. « Des gloses de mot aux types de textes : un bilan différencié ». LIRMM, Université Montpellier III et Université Montpellier II, 2007, pp. 132-141.
Rebeyrolle, Josette. « Utilisation de contextes définitoires pour l’acquisition de connaissances à partir de textes ». Actes Journées Francophones d’Ingénierie de la Connaissance (IC’2000). IRIT, 2000, pp. 105-114.
Rebeyrolle, Josette, & Ludovic Tanguy. « Repérage automatique de structures linguistiques en corpus : le cas des énoncés définitoires ». Cahiers de Grammaire, 25, 2000, pp. 153-174. (halshs-01322256).
Rebeyrolle, Josette. « Une analyse discursive d’un type de reprise immédiate : la reprise autonymique, dans les énoncés définitoires ». Journal of French Language Studies, 2005, pp. 67-82. (halshs-00420631).
Rey, Alain. « Polysémie du terme définition ». La Définition. Centre d’études du lexique. Larousse, 1990, pp. 13-22.
Riegel, Martin. « Définition directe et indirecte dans le langage ordinaire : les énoncés définitoires copulatifs ». Langue française, 73, 1987, pp. 29-53.
Riegel, Martin. « La définition, acte du langage ordinaire ». La Définition. Centre d’études du lexique. Larousse, 1990, pp. 97-110.
Copyright (c) 2022 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
