“Taalverloedering” opnieuw bezien

Jaap van Marle

doi:10.18290/rh21695sp-3

Jaap van Marle Open Universiteit, Heerlen (OU) https://orcid.org/0000-0003-4393-8632

DOI: https://doi.org/10.18290/rh21695sp-3

Słowa kluczowe: degradacja języka, zmiany językowe, akceptacja nowej formy, zmieniająca się pozycja języka standardowego, wpływ dialektu niestandardowego języka niderlandzkiego

Abstrakt

Ponowne spojrzenie na ,,zepsucie języka”

Artykuł podejmuje kwestię zasadności tezy o degradacji języka. Językoznawcy kwestionują taką koncepcję i przyjmują stanowisko, że można mówić jedynie o zmianach w języku. Argumenty te nie przekonują zwykłych użytkowników języka. W artykule przyjęto, że brak akceptacji poglądu językoznawców nie zaskakuje, ponieważ każda z grup, to jest językoznawcy i laicy, koncentrują się na innym zagadnieniu. Językoznawcy skupiają się głównie na powstawaniu nowej formy, podczas gdy laicy już tylko na jej akceptacji. Ponadto na brak akceptacji dla nowej formy wpływa fakt, że wspólczesny język niderlandzki pozostaje pod silnym wpływem odmian nierespektujących normy, tzn. takich, które w oczach wielu użytkowników języka są mało prestiżowe lub w ogóle są pozbawione prestiżu.

Bibliografia

Audring, Jenny. Reinventing Pronoun Gender. LOT (Dissertatie Vrije Universiteit Amsterdam), 2009.

Dik, Simon C., en Jan G. Kooij. Beginselen van de algemene taalwetenschap. Het Spectrum, 1970.

Guido Geerts et al. Algemene Nederlandse Spraakkunst. Wolters-Noordhoff, 1984.

Haeringen, Coenraad Bernardus van. “‘Tangconstructies’ en reacties daarop”. (1947) Herdrukt in: Coenraad Bernardus van Haeringen, Neerlandica. ’s-Gravenhage, Daamen, 1962, pp. 260-268.

Haeseryn, Walter, et al. Algemene Nederlandse Spraakkunst. Nijhoff, 1997, 2e druk.

Hake, J.A. vor der. “Is de beleefdheidsvorm U ’n verbastering van UEd.?”. De Nieuwe Taalgids, 5, 1911, pp. 16-24.

Hermkens, H.M. Verzorgd Nederlands. Malmberg, 1966.

Karsten, G. “Hem en hun als onderwerp.” De Nieuwe Taalgids, 33, 1939, pp. 369-372.

Kloeke, G.G. Gezag en norm bij het gebruik van verzorgd Nederlands. Meulenhoff, 1951.

Kloeke, G.G. Een oud sjibboleth: de gewestelijke uitspraak van “heeft”. KNAW. (Verhandelingen, Afd. Letterk., N.R., LXIII, No. 1), 1956.

Koefoed, Geert. Benoemen. Een beschouwing over de faculté du langage. P.J. Meertens-Instituut (Dissertatie Universiteit Utrecht), 1993.

Marle, Jaap van. ‘One man, one voice’: iets over de democratisering van het Algemeen Nederlands. Open Universiteit (Afscheidsrede Open Universiteit), 2015.

Rooij, J. de. “Over hun en hen, en hen.” Taal en Tongval, 42, 1990, pp. 107-147.

Saussure, Ferdinand de. Cours de linguistique générale. (1916) (Édition critique préparée par Tullio de Mauro). Payot, 1976.

Schultink, Henk. Het Nederlands in 2002. Universiteit Utrecht. (Grijze Wijzen 2002, deel 3)

Stroop, Jan. Die taal, die weet wat. Athenaeum, 2014 (a).

Stroop, Jan. “Wat kan botst vaak met wat mag”. Interview Kennislink, 10/10/2014 (b).

Stroop, Jan. “De leraar Nederlands en z’n spagaat.” Gepubliceerd in: Neerlandistiek, Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek, 2016.

Stroop, Jan. “Taalverloedering bestaat niet.” Interview in Noordhollands Dagblad, 21/03/2017.

Toorn, Maarten. C. van den. “Nieuwnederlands (circa 1920-nu)”. M.C. van den Toorn e. a., Geschiedenis van de Nederlandse taal. Amsterdam University Press, 1997, pp. 479-562.

Vooys, C.G.N. de. Nederlandse Spraakkunst. 5e druk, bewerkt door M. Schönfeld. Wolters, 1960.

Vries, Woobe de. Dysmelie: opmerkingen over syntaxis. Groningen, Gymnasium, 1910.