Polszczyzna jako język „daleki” i „bliski” – studium porównawcze strategii inferencyjnych uczących się
Abstrakt
Polszczyzna należy do języków rzadziej nauczanych. W ostatnich latach znacząco wzrosła jednak jej popularność na kontynencie azjatyckim. Uczący się pochodzenia azjatyckiego, poznając język typologicznie i genetycznie dla nich odległy, muszą mierzyć się z wieloma trudnościami. W niniejszym studium podjęto próbę ustalenia, jak sobie radzą z odkodowywaniem treści przekazu w „sytuacjach kryzysowych”, czyli wówczas, gdy podczas lektury napotykają nieznane słowa. Ich posunięcia porównano następnie z działaniami podejmowanym przez Słowian, także licznie uczących się naszego języka, dla których z kolei polszczyzna jest kodem typologicznie i genetycznie bliskim. Przeprowadzone analizy pozwoliły ustalić, jakie strategie inferencyjne uruchamiają najczęściej uczący się pochodzenia azjatyckiego, a jakie Słowianie. Wykazały też, że działania przedstawicieli obu grup różnią się niekiedy znacząco. Uzyskane wyniki mogą być użyteczne w nauczaniu polszczyzny jako języka rzadziej nauczanego, poznawanie znaczeń wyrazów na drodze inferencji leksykalnej jest bowiem jednym z ważnych sposobów zwiększania zasobności słownika mentalnego uczących się.
Bibliografia
Alderson, Charles J. „Reading in a Foreign Language. A Reading Problem or a Language Problem?” Reading in a Foreign Language, edited by Charles J. Alderson i Arthur H. Urquhart, Longman, 1984, ss. 1-24.
Bensoussan, Marsha, i Batia Laufer. „Lexical Guessing in Context in EFL Reading comprehension”. Journal of Research in Reading, nr 7, 1984, ss. 15-31.
Bernhardt Elisabeth. „Progress and Procrastination in second Language Reading”. Annual Review of Applied Linguistics, nr 25, 2005, ss. 133-50.
Cain, Kate, i in. „Individual Differences in the Inference of Word Meanings from Context: The Influence of Reading Comprehension, Vocabulary Knowledge, and Memory Capacity”. Journal of Educational Psychology, nr 96, 2004, ss. 671-81.
Carton, Aron S. „Inferencing, a Process of Using and Learning the Language”. The Psychology of Second Language Learning, edited by Paul E. Pimsleur i Terence E. Quinn, Cambridge University Press, 1971, ss. 45-58.
Cho, Kyung-Sook, i Stephen Krashen. „From Sweet Valley Kids to Harlequins in One Year”. California English, nr 1(1), 1995, ss. 18-19.
Chodkiewicz, Halina. „Szczególne miejsce czytania w nauce języka obcego”. JOwS, nr 4, 2016, ss. 79-85.
Chodkiewicz, Halina. Vocabulary Acquisition from the Written Context Inferring Word Meanings by Polish Learners of English. Wydawnictwo UMCS, 2010.
Coady, James, i in. The Teaching of Vocabulary in ESL from the Perspective of the Schema Theory, Midwest TESOL, 1985.
Comer, William J. „Lexical Inferencing in Reading L2 Russian”. Reading in a Foreign Language, vol. 24, nr 2, 2012, ss. 209-30.
Europejski system opisu kształcenia językowego; nauczanie, uczenie się, ocenianie, Wydawnictwo CODN, 2003.
Grabe, William. Reading in a Second Language: Moving from Theory to Practice. Cambridge University Press, 2009.
Gu, Peter Y. „Vocabulary Learning in a Second Language: Person, Task, Context and Strategies”. TESL-EJ, nr 7(2), 2003, ss. 1-28.
Haastrup, Kirsten. Lexical Inferencing Procedures or Talking about Words. Tübingen, 1991.
Hassanzadeh, Zahra, i in. „The Effect of Lexical Inference Strategy Instruction on Iranian EFL Learners’ Vocabulary Depth and Breadth”. Congent Education, t. 6, nr 1, 2019, ss. 1-16.
Hu, Marcella, i Hossein Nassaji. „Lexical Inferencing Strategies: The Case of Successful Versus Less Successful Inferencers”. System, nr 45, 2014, ss. 27-38.
Haynes, Margot. „Patterns and Perils of Guessing in Second Language Reading”. Second Language Reading and Vocabulary Learning, edited by Thomas Huckin, Margot Haynes, James Coady, Ablex Norwood, 1993, ss. 46-62.
Lexical Inferencing Strategy Use and Success”. The Canadian Modern Language Review, nr 61 (1), 2004, ss. 107-34.
Lipińska, Ewa. „Dwa w jednym – uczący się zróżnicowani pod względem umiejętności językowych”. Nauczanie języka polskiego jako obcego w grupach heterogenicznych, red. Ewa Lipińska, Anna Seretny, Księgarnia Akademicka, 2019, ss. 47-68.
Nassaji, Hossein. „The Relationship between Depth of Vocabulary Knowledge and L2 Learners
Nation, Paul. „The Language Learning Benefits of Extensive Reading”. The Language Teacher, nr 21(5), 1997, ss. 13-16.
Paribakht, Tima S., i Majorie Wesche. „Reading and “Incidental” L2 Vocabulary Acquisition: An Introspective Study of Lexical Inferencing”. Studies in Second Language Acquisition, nr 21, 1999, ss. 195-224.
Qian, David D. „Demystifying Lexical Inferencing: the Role of Aspects of Vocabulary Knowledge”. TESL Canada Journal, nr 22, 2005, ss. 34-54.
Schmitt, Norbert. „Vocabulary Learning Strategies”. Vocabulary: Description, Acquisition and Pedagogy, edited by Norbert Schmitt, and Michael Mccarthy, Cambridge University Press, 1997, ss. 199-227.
Scott, Judith A. „Creating Opportunities to Acquire New Word Meanings from Text”. Teaching and learning vocabulary: Bringing research to practice, edited by Elfreda H. Hiebert, Michael L. Kamil, Lawrence Erlbaum Associates, 2005, ss. 69-91.
Seretny, Anna. „Czytanie ekstensywne, czyli sposób na efektywne rozwijanie kompetencji leksykalnej uczących się”. Sztuka to rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, red. Aleksandra Achtelik, Jolanta Tambor, Wydawnictwo Gnome, 2013, ss. 208-20.
Seretny, Anna. „W ciemnościach tunelu, czyli o zjawisku leksykalnego plateau”. Postscriptum Polonistyczne, nr 2, 2015, ss. 89-106.
Seretny, Anna. „Inferencja leksykalna – ważna strategia czytelnicza w języku obcym”. Kwartalnik Polonicum, nr 31/32, 2019, ss. 18-27.
Tavakoli, Mansoor, i Samira Hayati. „The Relationship between Lexical Inferencing Strategies and L2 Proficiency of Iranian EFL Learners”. Journal of Language Teaching and Research, t. 2, nr 6, 2011, ss. 1227-37.
Wang, Qiaoying. „Lexical Inferencing Strategies for Dealing with Unknown Words in Reading – a Contrastive Study between Filipino Graduate Students and Chinese Fraduate Students”. Journal of Language Teaching and Research, nr 2, 2011, ss. 302-13.
Waring, Rob. „Why Extensive Reading Should Be an Indispensable Part of All Language Programmes”. The Language Teacher, nr 30(7), 206, ss. 44-47.
Wesche, Majorie, i in „Research on the Lexical Inferencing Process and its Outcomes”. Lexical Kirsten Inferencing in a First and Second Language: Cross-linguistic Dimensions, edited by Majorie Wesche, Tima S. Paribakht, Multilingual Matters, 2010, ss. 3-31.
Copyright (c) 2022 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.