Obraz Rosji w językowej świadomości hiszpańskich studentów

Marzanna Karolczuk; Marc Ruiz-Zorrilla Cruzate

doi:10.18290/rh227010.10

Marzanna Karolczuk Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0003-3457-4910
Marc Ruiz-Zorrilla Cruzate Universitat de Barcelona https://orcid.org/0000-0002-6330-0161

DOI: https://doi.org/10.18290/rh227010.10

Słowa kluczowe: wiedza, stereotypy, język i kultura rosyjska, hiszpańscy studenci, eksperyment asocjacyjny

Abstrakt

W artykule przedstawiono wyniki z eksperymentu asocjacyjnego, w którym wzięło udział 50 hiszpańskich studentów uczących się języka rosyjskiego na Uniwersytecie Barcelońskim. Celem badania było zdiagnozowanie obrazów funkcjonujących w ich świadomości językowej na temat szeroko rozumianej kultury rosyjskiej. Zgromadzono materiał językowy w postaci 484 swobodnych werbalnych reakcji na zawarte w ankiecie bodźce (Rosja, Rosjanie, kultura rosyjska, gospodarka, zagraniczna i wewnętrzna polityka Rosji). Wyniki badania pokazały, że obraz Rosji oraz wiedzę o kulturze rosyjskiej można określić jako stereotypowe i nie wykraczają poza informacje przekazywane przez środki masowego przekazu.

Bibliografia

Azimow, Elchan i Anatolij Szczukin. Slovar’ metodicheskih terminov, Zlatoust, 1999 [Азимов Элбхан i Ананолий, Щукин, Словарь методических терминов, Златоуст, 1999].

Bartmiński, Jerzy. Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne. Wydawnictwo UMCS, 2009.

Bäcker, Roman. „Determinanty i struktury rosyjskich stereotypów kulturowych wobec Polski i Polaków”. Polacy i Rosjanie. Przezwyciężane uprzedzeń, red. Andrzej de Lazari i Tatiana Rongińska, Wydawnictwo Ibidem, 2006, ss. 163-75.

Biebricher, Christine, i in. „Navigating Interculturallanguage Teaching in New Zealand Classroom”. Cambridge Joaurnal of Education, t. 49, nr 5, 2019, pp. 604-21.

Błuszkowski, Jan. Stereotypy narodowe w świadomości Polaków. Dom Wydawniczy „Elipsa”, 2003.

Byram, Michael. „Teaching Culture and Language Towards an Integrated Model”. Mediating Language and Cultures: Towards an Intercultural Theory of Foreign Language Education, red. Dieter Buttjes i Michael Byram, Multilingual Matters, 1991, ss. 17-30.

Chlewiński, Zdzisław. Umysł – dynamiczna organizacja pojęć. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.

Ciepiela, Kamila. „Refleksja nad działaniem a tożsamość społeczna nauczyciela we wspólnocie praktyków”. Neofilolog, t. 43/1, 2014, ss. 111-24.

Díaz-Corralejo, Joaquín. „Evolución del francés: lengua extranjera en España”. CEE Participación Educativa, nr 16, 2011, ss. 122-32.

Duszak, Anna. Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998.

Dźwierzyńska, Ewa. „Psychologiczne czynniki warunkujące możliwość intensyfikacji przyswajania obcojęzycznej leksyki w procesie kształtowania kompetencji komunikacyjnej”. Linguodidactica, nr 20, 2016, ss. 51-61.

Figarski, Władysław. Proces glottodydaktyczny w szkole. Wydawnictwo UW, 2003.

Fleischer, Michael. Teoria kultury i komunikacji. Systemowe i ewolucyjne podstawy. Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, 2002.

Gawarkiewicz, Roman. Komunikacja międzykulturowa a stereotypy. Polacy – Niemcy – Rosjanie. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2012.

Gawarkiewicz, Roman, i Barbara, Rodziewicz. „Skojarzenia słowne w kontekście badań etnolingwistycznych. O potrzebie realizacji projektu Polsko-niemiecko-rosyjskiego słownika asocjacyjnego”. Studia Językoznawcze, t. 19, 2020, ss. 115-29.

Greń-Kulesza, Jolanta. „Wiedza o kulturze kluczem do rozumienia i interpretacji tekstu literackiego we współczesnej praktyce dydaktycznej”. Roczniki Humanistyczne, t. 64, z. 7, 2016, ss. 109-21.

Lévi-Strauss, Claude. Antropologia strukturalna. Przeł. K. Pomian, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970.

Łukaszyński, Janusz. „Studencki stereotyp Polaka”. Polskie stereotypy i uprzedzenia, red. Jerzy Jarco i Grażyna Dolińska, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania „Edukacja”, 2002, ss. 147-60.

Mikułowski Pomorski, Jerzy. Jak narody porozumiewają się między sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym. Universitas, 2006.

Mocarz-Kleindienst, Maria. „Antropologia kulturowa w badaniach przekładoznawczych”. Roczniki Humanistyczne, t. 62, z. 7, 2014, ss. 197-205.

Mocarz-Kleindienst, Maria. „Kompetencja interkulturowa w dydaktyce przekładu”. Roczniki Humanistyczne, t. 62, z. 10, 2014, ss. 127-37.

Muñoz Zayas, Rafael. „El aprendizaje de lenguas extranjeras en España”. eXtoikos, t. 9, 2013, ss. 63-68, /dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=4690854. Dostęp 03.05.2021.

Orzechowska, Joanna. „Элементы культуры в пособии А знаете ли вы Россию?” [„Elementy kul’tury v posobii A znayete li vy Rossiyu?”]. Roczniki Humanistyczne, t. 64, z. 10, 2016, ss. 27-35.

Ossowski, Stanisław. Z zagadnień psychologii społecznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.

Pawlak, Mirosław. „Wiedza językowa a kształcenie nauczycieli języków obcych – dylematy i wyzwania”. Wiedza o języku w kształceniu filologicznym, red. Agata Rozumko i Elżbieta Awramiuk, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2018, ss. 29-46.

Pfeiffer, Waldemar. Nauka języków obcych. Od praktyki do praktyki. WARGOS, 2001.

Pstyga, Alicja. „Kompetencja komunikacyjna i motywacja kulturowa jednostek tekstowych z perspektywy glottodydaktyki”. Roczniki Humanistyczne, t. 64, z. 10, 2016, ss. 83-95.

Rodziewicz, Barbara. „Konceptualizacja pojęć zdrowie i здоровье jako wartości w świetle badań empirycznych (ujęcie psycholingwistyczne)”. Roczniki Humanistyczne, t. 67, z. 7, 2019, ss. 63-77.

Sapir, Edward. Kultura, język, osobowość. Przeł. B. Stanosz, R. Zimand, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978.

Vega Toledo, Gloria M., i Maria G. Fernandez. „Referentes culturales en la enseñanza de español como lengua extranjera (ELE) en Chile”. Revista Iberoamericana de Educacion, t. 82, nr 2, 2020, ss. 107-30, /rieoei.org/RIE/article/view/3566/4080. Dostęp 02.05.2021.

Venslaviciute, Laurita, i in. „Foreign Language Learning Through Cultural Awareness: Assignments of Culture Specific Items’ Translation in Audiovisual Mode”. ICERI2017 Proceedings, red. Luis Chova, Augustin Martinez i Ignacio Torres, IATED Academy, 2017, ss. 3254-61.

Villacañas de Castro, Luis S. „Panorama de la enseñanza de lenguas extranjeras en la España moderna”. Escoles i Mestres. Dos siglos de historia y memoria en Valencia, red. Barberá Marco, Óscar i Alejandro Mayordomo Pérez, Universitat de València, 2017, ss. 382-401, file:///C:/Users/Ideapad/AppData/Local/Temp/CaptuloVillacaasrevisado.pdf. Dostęp 12.04.2021.

Wawrzeń, Marzena. „Kultura jawna (obiektywna) i ukryta (subiektywna) w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Zadanie jako narzędzie rozwijania międzykulturowej kompetencji komunikacyjnej”. Roczniki Humanistyczne, t. 66, z. 10, 2018, ss. 191-99.

Whorf, Benjamin L. Język, myśl, rzeczywistość. Przeł. T. Hołówka, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982.

Wideł-Ignaszczak, Małgorzata. „Obszary wiedzy specjalistycznej i socjokulturowej w nauczaniu rosyjskiej komunikacji biznesowej”. Roczniki Humanistyczne, t. 63, z. 10, 2015, ss. 163-72.

Wilczyńska, Weronika. „Czego potrzeba w udanej komunikacji interkulturowej?” Dydaktyka języków obcych a kompetencja kulturowa i komunikacja interkulturowa, red. Maciej Mackiewicz, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, 2005, ss. 15-26.

Wójtowicz, Beata. „Elementy kulturowe w nauczaniu języków afrykańskich”. Roczniki Humanistyczne, t. 64, z. 10, ss. 97-113.

Komisja Europejska. ec.europa.eu/education/policies/multilingualism/about-multilingualism-policy_pl. Dostęp 20.06.2021.

Ministerio de Educacióny Formación Profesional. www.educacionyfp.gob.es/dam/jcr:b921d3a6-a17a-483e-bd5b-9d80fba13756/nota-18-19.pdf. Dostęp 20.06.2021.