Teatr słowa. Wokół koncepcji Juliusza Osterwy oraz Mieczysława Kotlarczyka i Karola Wojtyły

Abstrakt

Artykuł prezentuje dwie teorie teatru słowa Juliusza Osterwy oraz Mieczysława Kotlarczyka i Karola Wojtyły. W rozumieniu twórców przynależą one do zjawiska określonego mianem „praelementów teatru”. Stanowisko to wydaje się o tyle interesujące, że zdaniem Jana Ciechowicza stanowi podstawę „światopoglądu teatralnego” Wojtyły, zaś w ocenie Janusza Pasierba „korzenie metodologiczne” jego poetyki i dramaturgii. Zaprezentowane analizy obejmują kanoniczne teksty obu twórców: listy i zapiski prywatne Osterwy zgromadzone w tomie Przez teatr – poza teatr (2004) oraz korespondencję, publicystykę teatralną i wypowiedzi teoretycznoteatralne Wojtyły opublikowane w wyborze Poezje i dramaty (2001) i przypomniane niedawno w jego Dziełach literackich i teatralnych (2019). Słowo rozumiane jako „praelement teatru”, a zarazem jako siła żywa i działająca, stanowi – w moim rozumieniu – podstawowy wyznacznik myślenia teatrem Karola Wojtyły.