Słowotwórstwo a składnia w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Część 2. Rozwiązania dydaktyczne

Aleksandra Walkiewicz

doi:10.18290/rh216910-3

Aleksandra Walkiewicz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Humanistyczny, Instytut Językoznawstwa

DOI: https://doi.org/10.18290/rh216910-3

Słowa kluczowe: słowotwórstwo, składnia, dziedziczenie składniowe, nauczanie jpjo

Abstrakt

Artykuł, stanowiący drugą część rozważań poświęconego relacjom między słowotwórstwem a składnią w nauczaniu języka polskiego jako obcego (jpjo), opisuje rozwiązania dydaktyczne, które można wdrożyć w oparciu o wiadomości teoretyczne zawarte w części pierwszej. Tekst rozpoczyna przegląd zawartości programów nauczania i podręczników pod kątem obecnych w nich powiązań między derywacją a składnią. Następnie analizie poddano zadania mające na celu utrwalanie i testowanie wiedzy słowotwórczo-składniowej, ze szczególnym uwzględnieniem najlepiej przystosowanych do tego ćwiczeń transformacyjnych. Ostatnia część artykułu zawiera wskazówki metodyczne i uproszczone, eksplicytne reguły dotyczące dziedziczenia cech składniowych, a także innych problemów, które warto uwzględnić w nauczaniu jpjo.

Bibliografia

Achtelik, Aleksandra, Wioletta Hajduk-Gawron, Agnieszka Madeja i Magdalena Świątek. Bądź na B1. Zbiór zadań z języka polskiego oraz przykładowe testy certyfikatowe dla poziomu B1. Universitas, 2009.

Bajor, Ewa, i Ewa Sabela. Zeszyt ćwiczeń do podręcznika „Wśród ludzi i ich spraw”. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2010.

Bogusławski, Andrzej. „O zasadach rejestracji jednostek językaˮ. Poradnik Językowy, nr 8, 1976, ss. 356-364.

Burkat, Agnieszka i Agnieszka Jasińska. Hurra!!! Po polsku 2. Podręcznik studenta. Prolog, 2007.

Butcher, Anna, Iwona Janowska, Grażyna Przechodzka i Grażyna Zarzycka. Celuję w C2. Zbiór zadań do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego na poziomie C2. Universitas, 2011.

Buttler, Danuta. „Derywacja słowotwórcza a derywacja syntaktyczna”. Prace Filologiczne, 1969, ss. 59-76.

Danielewiczowa, Magdalena. W głąb specjalizacji znaczeń. Przysłówkowe metapredykaty atestacyjne. BEL Studio, 2012.

Garncarek, Piotr. Czas na czasownik. Universitas, 2004.

Gaze, Mateusz. „Słowotwórstwo w wybranych gramatykach do nauczania języka polskiego jako obcego”. PLEJ_3 czyli PsychoLingwistyczne Eksploracje Językowe, red. Olga Majchrzak, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2014, ss. 259-273.

Gaze, Mateusz. „Słowotwórstwo w wybranych pomocach do nauczania leksyki języka polskiego jako obcego”. Bogactwo językowe i kulturowe Europy w oczach Polaków i cudzoziemców 3, red. Mateusz Gaze i Paula Góralczyk-Mowczan, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015, ss. 56-65.

Gębal, Przemysław. Od słowa do słowa toczy się rozmowa. Repetytorium leksykalne z języka polskiego jako obcego dla poziomów B1 i B2. Universitas, 2009.

Janowska, Iwona, Ewa Lipińska, Agnieszka Rabiej, Anna Seretny i Przemysław Turek, redaktorzy. Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1-C2. Księgarnia Akademicka, 2011.

Kaleta, Zofia. Gramatyka języka polskiego dla cudzoziemców. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1995.

Kita, Małgorzata. Wybieram gramatykę. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2017.

Klebanowska, Barbara. Synonimia składniowa: ćwiczenia dla cudzoziemców. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1990.

Lewiński, Piotr. Oto polska mowa. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001.

Lipińska, Ewa. Umiesz? Zdasz! Materiały przygotowujące do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego na poziomie średnim ogólnym B2. Universitas, 2009.

Lipińska, Ewa. Z polskim na ty. Universitas, 2012.

Mędak, Stanisław. Co z czym? Universitas, 2002.

Mędak, Stanisław. Praktyczny słownik łączliwości składniowej czasowników polskich. Universitas, 2011.

Państwowe Egzaminy Certyfikatowe z Języka Polskiego jako Obcego. Standardy wymagań egzaminacyjnych. MENiS, 2003.

Polański, Kazimierz. „Transformacja”. Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, red. Kazimierz Polański. Ossolineum, 1999, ss. 217-221.

Pyzik, Józef. Przygoda z gramatyką. Universitas, 2003.

Seretny, Anna, i Ewa Lipińska. ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego. Universitas, 2005.

Seretny, Anna, i Wiesław Stefańczyk. „Między gramatyką a słownikiem – słowotwórstwo w perspektywie glottodydaktycznej”. Postscriptum Polonistyczne, nr 2, 2015, ss. 45-61.

Słaby-Góral, Iwona. „Czas przypadka w języku polskim, czyli próba wyjaśnienia polisemii wybranych przyimków”. Edukacja Międzykulturowa. Forum dydaktyczne, red. Anna Rabczuk, Uniwersytet Warszawski, 2013, ss. 277-292.

Stempek, Iwona, i Agnieszka Stelmach,. Polski, krok po kroku, cz. 2. Glossa, 2013.

Zarych, Elżbieta. Przejdź na wyższy poziom. Podręcznik do nauki języka polskiego dla obcokrajowców, poziom B2/C1. Nowela, 2014.

Zarych, Elżbieta. Język kluczem do kraju. Podręcznik do nauki języka polskiego dla obcokrajowców, poziom C1/C2. Nowela, 2018.