120 Years of Polish Presence in Argentina (1897-2017). History and Present
Abstract
The origins of Polish emigration to Argentina date back to the 19th century. Poles emigrated to this distant, overseas country, first as individuals and then in larger groups. We can distinguish several waves of Polish collective emigration to Argentina: pre-war, that is, the period of partitions, with special regard to 1897, interwar and post-war, especially from 1945-1950. The article summarizes the information we have about the historical aspects of the phenomenon described, explains the reasons for the trips, highlights the role of the clergy, lists the most important places for Poles to settle, and the ways and forms of maintaining Polish national identity, both in the past and in the present.
References
AAN, PUPP Łódź, t. 1, k. 274 UE – „Wskazówki dla wychodźców z Argentyny” 1926.
Brożek A., Polityka imigracyjna w państwach docelowych emigracji polskiej (1850-1939), w: Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych, red. A. Pilch, Warszawa: PWN 1984, s. 120-140.
Czajkowski J., 25 lat Ochronki i Szkoły Polskiej w Azara, Posadas: Territorio Misiones 1932.
Dittler M.T., De sol a sol, Buenos Aires: Prometeo 2007.
Dittler M.T., Las amapolas rojas, Buenos Aires: Ediciones Continente 2014.
Janowska H., Emigracja z Polski w latach 1918-1939, w: Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych, red. A. Pilch, Warszawa: PWN 1984, s. 326-450.
Klarner-Kosińska I., Emigracja z Królestwa Polskiego do Brazylii 1890-1914, Warszawa: Książka i Wiedza 1975.
Kołodziej E., Dzieje Polonii w zarysie, 1918-1939, Warszawa: Książka i Wiedza 1991.
Kraszewski P., Polska emigracja zarobkowa w latach 1870-1939. Praktyka i refleksje, Poznań: Zakład Badań Narodowościowych PAN 1995.
Kuczynski E., Memorias de un Inmigrante Polaco, Adrogué (Bs. As.) 2005.
Lewicki T., Nie damy pogrześć mowy… Polscy salezjanie wśród rodaków w Ameryce Południowej, Warszawa: ATK 1986.
Ludwik Krzywicki. Praca zbiorowa poświęcona jego życiu i twórczości, Warszawa 1938.
Łukasz D., Stemplowski R., Polskie osadnictwo chłopskie w argentyńskim Misiones od końca XIX w. do lat trzydziestych XX w., w: Dzieje Polonii w Ameryce Łacińskiej, red. M. Kula, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1983, s. 246-308.
Malinowski M., Ruch polonijny w Argentynie i Brazylii w latach 1989-2000, Warszawa: CESLA 2005.
Memorias e itinerarios de vida. Inmigración polaca en la Argentina, oprac. K. Wardyga, Buenos Aires: Antiqua 2016.
Polska emigracja, cz. I, red. A. Paczkowski, B. Puszczewicz, Warszawa 1990.
Polonia argentyńska w piśmiennictwie polskim. Antologia, red. M. Bryszewska, J. Gmitruk, J. Mazurek, Buenos Aires–Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego 2004.
Popielarczyk-Pałęga A., Szczerbiński M., Misjonarz, historyk, społecznik. Życie i działalność ojca doktora Antoniego Herkulana Wróbla, w: Polski misjonarz na ziemi argentyńskiej. Studia historyczne i politologiczne. Tom dedykowany ojcu doktorowi Antoniemu Herkulanowi Wróblowi OFM, red. M. Szczerbiński, K. Wasilewski, Gorzów Wielkopolski: Stowarzyszenie Naukowe „Polska w świecie” 2011, s. 21-43.
Popielarczyk-Pałęga A., Tożsamość Polonii argentyńskiej po roku 1945 – próba konstrukcji modelu przemian, w: Polski misjonarz na ziemi argentyńskiej. Studia historyczne i politologiczne. Tom dedykowany ojcu doktorowi Antoniemu Herkulanowi Wróblowi OFM, red. M. Szczerbiński, K. Wasilewski, Gorzów Wielkopolski: Stowarzyszenie Naukowe „Polska w Świecie” 2011, s. 325-337.
Pyzik S., Los polacos en la República Argentina 1812-1900. Algunos antecedentes históricos y geográficos, Buenos Aires 1944.
Pyzik S., Los Polacos en la República Argentina y América del Sur desde el año 1812, Buenos Aires 1966.
Smolana K., Polonia w Argentynie. Rys historyczny, w: Dzieje Polonii w Ameryce Łacińskiej, red. M. Kula, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1983, s. 215-217.
Thomas W.I., Znaniecki F., Chłop polski w Europie i Ameryce, t. V, Warszawa: LSW 1976.
Twaróg J., Schematyzm duchowieństwa polskiego w Argentynie. Księża diecezjalni, ojcowie i bracia zakonni, siostry zakonne, Buenos Aires 2017.
Wajszczuk A., Los chicos de Varsovia, Buenos Aires: Sudamericana 2017.
Włodek J., Argentyna i emigracja, Warszawa 1923.
Włodek J., Emigracja polska do Argentyny, Warszawa 1923.
Wróbel A.H., Fundatorzy polskiego ośrodka katolickiego ojców Bernardynów w Martin Coronado (Argentyna), w: Magia sportu i słowa. Tom studiów dedykowany redaktorowi Bohdanowi Tomaszewskiemu, red. A. Dobrowolska, M. Szczerbiński, G. Wieczorek, Gorzów Wielkopolski: ZWKF AWF 2008, s. 453-466.
Wróbel A.H., Rola duszpasterstwa polonijnego w krzewieniu kultury polskiej w Argentynie, w: Polonijna panorama. Szkice poświęcone pamięci Bolesława Wierzbiańskiego, red. W. Piątkowska-Stepaniak, M. Masnyk, Opole: UO 2008, s. 153-161.
Wróbel H., 50 lat przy ołtarzu. Jesień mego kapłaństwa, Buenos Aires: Klasztor oo. Bernardynów 2010.
Wróbel H., Historia duszpasterstwa polskiego w Argentynie w latach 1897-1997, Buenos Aires 2002.
Copyright (c) 2019 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
