The Enlightened do not Need to be Enlightened... Reflections on School, the Seriousness of Reading and the Madness of Ideology
Abstract
Pointing to the progressive marginalization of the Enlightenment literature in the Polish language curricula implemented in secondary schools over the last several years, the author focuses on the related phenomenon of biased reception of that literature, dominated by stereotypes and simplifications. The author asks how the 18th and early-19th-century texts should be read – with the aim of restoring their proper rank in the cultural tradition – to perceive them not only in the historical and social context, and thus not to reduce their meaning to a didactic or political message. In the face of the disturbing trends in the field of literary studies, which instrumentalise a literary work, the author also stresses the need to avoid a situation in which the ideological beliefs of the researcher projected on an older text seem to dominate it, distorting its image.
References
Bolecki Włodzimierz, Postmodernizowanie modernizmu, [w:] tenże, Polowanie na postmodernistów (w Polsce) i inne szkice, Kraków 1999, s. 43-61.
Domańska Ewa, Badania postkolonialne, [w:] Leela Gandhi, Teoria postkolonialna. Wprowadzenie krytyczne, przeł. Jacek Serwański, Poznań 2008, s. 157-164.
Kostkiewiczowa Teresa, Oświecenie. Próg naszej współczesności, Warszawa 1994.
Kostkiewiczowa Teresa, Piśmiennictwo Oświecenia w programach szkoły średniej – czym jest, czym być by mogło, [w:] Konteksty polonistycznej edukacji, red. Maria Kwiatkowska-Ratajczak, Seweryna Wysłouch, Poznań 1998, s. 11-24.
Kostkiewiczowa Teresa, Historia literatury polskiego oświecenia – rewizje i pytania, [w:] Z warsztatów badawczych historyków literatury polskiej, red. Krzysztof Biliński, Wrocław 2002, s. 9-22.
Parkitny Maciej, O użyteczności kategorii nowoczesności dla badań literackich nad polskim oświeceniem, „Wiek Oświecenia” 32(2016), s. 29-73.
Słowacki postkolonialny, red. Michał Kuziak, Bydgoszcz 2010.
Walas Teresa, Czy jest możliwa inna historia literatury?, Kraków 1993.
Wójtowicz Witold, Czy można „przepisać” polskie oświecenie?, „Słupskie Prace Filologiczne”. Seria Filologia Polska 2007 (5), s. 35-52.
Copyright (c) 2019 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.