Military Chaplain Edward Choma (1889-1940) – Victim of the Katyn Massacre

  • Witold Jarno University of Lodz
Keywords: priesthood of the Polish Army; military parish in Skierniewice; military parish in Radom; the Polish-Bolshevik war; defense of Lviv in 1918

Abstract

The article describes the life of priest Edward Choma. He was born in 1889 in Zloczow in Eastern Galicia. In 1913 he was ordained a priest and began pastoral work in the diocese of Lviv. In 1917 he was appointed to the Austrian army, in which he served until October 1918. After returning to Lviv in November 1918, he volunteered for the Polish army. Initially, he was a chaplain in the 38th Infantry Regiment, and then he was a parish priest of the 4th Infantry Division. After the end of the Polish-Bolshevik war he became a chaplain of the military parish in Skierniewice (1921-1930), then a military parish in Słonim (1930-1936) and a military parish in Radom (1936-1939). In September 1939 in more unknown circumstances he got into Soviet captivity and was murdered in the Katyn forest in April 1940.

References

Dywizja Piechoty – Zmotoryzowana 1808-1994. Zarys dziejów, red. G. Nowik, T. Rawski, Warszawa: MON 1994.

Charewiczowa Ł., Dzieje miasta Złoczowa, Złoczów 1929.

Cieplewicz M., Wojsko Polskie w latach 1921-1926. Organizacja, wyposażenie, wyszkolenie, Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum 1998.

Dzwonkowski R., Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939-1988, Lublin: TN KUL 2003.

Fałdowska M., Obóz polskich jeńców wojennych w Kozielsku (wrzesień 1939 – maj 1940), Siedlce: Wydawnictwo UPH 2013.

Gałek B., Starobielsk. Obóz jeniecki NKWD wrzesień 1939 – maj 1940, Warszawa: Rytm 2014.

Gnat-Wieteska Z., 15 Pułk Piechoty „Wilków”, Pruszków: MON 1996.

Hupert W., Zajęcie Małopolski Wschodniej i Wołynia w roku 1919, Lwów–Warszawa 1928.

Hupert W., Walki o Lwów od 1 listopada 1918 r. do 1 maja 1919 r., Warszawa 1933.

Jaczyński S., Ocaleni od zagłady. Losy oficerów polskich ocalałych z masakry katyńskiej, Warszawa: Bellona 2012.

Jarno W., Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939, Łódź: Ibidem 2001.

Kapelani Wojska Polskiego pomordowani na Wschodzie 1940-1941. Źródła i materiały do biografii duszpasterzy Wojska Polskiego z lat 1919-1939 wszystkich wyznań religijnych – ofiar zbrodni katyńskiej, red. B. Tarkowska, Warszawa–Mińsk Mazowiecki: Oficyna Wydawnicza Zbroja 2013.

Katyń. Księga cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2000.

Klimecki M., Polsko-ukraińska wojna o Lwów i Wschodnią Galicję 1918-1919 r. Aspekty polityczne i wojskowe, Warszawa: Volumen 1997.

Kospath-Pawłowski E., Matusak P., Odziemkowski J., Panecki T., Radziwiłłowicz D., Rawski T., 5 Dywizja Piechoty w dziejach oręża polskiego, Pruszków: Ajaks 1997.

Kozłowski M., Między Sanem a Zbruczem. Walki o Lwów i Galicję Wschodnią 1918-1919, Kraków: Znak 1999.

Kozłowski W., 4 Dywizja Piechoty w latach 1919-1921. Geneza. Organizacja. Dowódcy, „Przegląd Nauk Historycznych” 2002, nr 2.

Kryska-Karski T., Materiały do historii Wojska Polskiego, nr 14, Londyn: T. Kryska-Karski 1985.

Kryska-Karski T., Materiały do historii Wojska Polskiego, nr 19, Londyn: T. Kryska-Karski 1986.

Kulczycki J., Zarys historii wojennej 38-go Pułku „Strzelców Lwowskich”, Warszawa 1928.

Łapiński-Nilski S., Kron A., Listopad we Lwowie 1918, Łapy–Białystok: Łapskie Towarzystwo Regionalne – Muzeum w Białymstoku 1993.

Łukomski G., Partacz C., Polak B., Wojna polsko-ukraińska 1918-1919, Koszalin–Warszawa 1994.

Madała T., Polscy księża katoliccy w więzieniach i łagrach sowieckich od 1918 r., Lublin: Retro 1996.

Mączyński C., Boje lwowskie, cz. 1: Oswobodzenie Lwowa (1-24 listopada 1918 roku), t. I-II, Warszawa 1921.

Miliński J., Pułkownik Czesław Mączyński 1881-1935. Obrońca Lwowa i polityk Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa: Trio 2004.

Odziemkowski J., Spychała B., Duszpasterstwo wojskowe w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa: ODiSS 1987.

Peszkowski Z., Zdrojewski S., Katoliccy duchowni w Golgocie Wschodu. Od księdza Pomirskiego do ks. Niedzielaka, Pelplin–Warszawa–Łódź–Orchard Lake: Bernardinum 2002.

Peszkowski Z., Zdrojewski S., Starobielsk-Charków, Łódź–Orchard Lake: Bernardinum 1998.

Piechota polska 1939-1945. Materiały uzupełniające do „Księgi Chwały Piechoty Polskiej” wydanej w Warszawie w 1939 r., oprac. T. Kryska-Karski, H. Barański, zeszyt 11, Londyn 1973.

Próchnik A., Obrona Lwowa od 1 do 22 listopada 1918 roku, Zamość 1919.

Przybyszewski S.M., 72 Pułk Piechoty im. pułkownika Dionizego Czachowskiego, Pruszków: Ajaks 2003.

Radom. Dzieje miasta w XIX i XX w., red. S. Witkowski, Warszawa: PWN 1985.

Rutkowski S., Odsiecz Lwowa w listopadzie 1918 r., Lwów–Warszawa–Kraków 1926.

Tucholski J., Mord w Katyniu. Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Lista ofiar, Warszawa: PAX 1991.

Waszkiewicz Z., Duszpasterstwo w siłach zbrojnych Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2002.

Wawrzkowicz E., Klink J., Obrona Lwowa 1-22 listopada 1918. Organizacja listopadowej obrony Lwowa, ewidencja uczestników walk, lista strat, Lwów 1939.

Wojsko w Radomiu od średniowiecza po czasy współczesne, red. D. Kupisz, Radom: RTN 2008.

Wrzosek M., Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918-1921, Warszawa: Wiedza Powszechna 1992.

Wspomnienia wojenne kapelanów wojskowych, red. J. Humeński, Warszawa: Caritas 1969.

Published
2019-10-23
Section
Articles