Covering Tracks in Translation: Shakespeare as a Crypto-Catholic and His Translators

  • Aleksander Gomoła Jagiellonian University in Krakow
Keywords: Lancastrian Shakespeare; translation; Polish translations of Shakespeare; Macbeth; The Twelfth Night; Shakespeare’s Sonnets

Abstract

The article explores Polish translations of excerpts of selected Shakespeare’s plays and sonnets revealing, according to proponents of “Lancastrian Shakespeare” theory, his pro-Catholic sympathies to see to what extent historical-religious tropes to be found in them are retained in target texts. Allusions to Edmund Campion (The Twelfth Night), Henry Garnet (Macbeth), and Anne Line (The Tempest) are discussed as they appear both in most popular and less known Polish translations of Shakespeare. The analysis shows that certain allusions suggesting Shakespeare’s crypto-Catholicism are visible in Polish translations yet quite a few, especially double entendres, disappear.

References

Brownlow Frank, 2012, «Richard Topcliffe: człowiek Elżbiety a reprezentacja władzy w Królu Learze», [in:] Kozłowski K., Kowalski, T. [eds.] Szekspir. Teoria lancasterska – domysły i fakty, Warszawa, PWN, 405-428.

Camm Bede, 1910, Forgotten Shrines: An Account of Some Old Catholic Halls and Families in England and of Relics and Memorials of the English Martyrs, London, MacDonald & Evans.

Cetera Anna, 2011, «Komentarz», [in:] W. Shakespeare, Makbet, przeł. Piotr Kamiński, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B, 180-210.

Duffy Eamon, 2003, «Bare ruined choirs», [in:] Dutton, R., Findlay A., Wilson, R. [eds.] Theatre and Religion. Lancastrian Shakespeare, Manchester, Manchester University Press, 40-57.

Enos Carol, 2012, «Katoliccy emigranci we Flandrii a Jak wam się podoba. A jeśli wam się wcale nie podoba?», [in:] Kozłowski K., Kowalski, T. [eds.] Szekspir. Teoria lancasterska – domysły i fakty, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 253-272.

Fielitz Sonja, 2012, «Uczona głowa i złoto głupca. Jezuickie źródło Żywota Timona z Aten», [in:] Kozłowski K., Kowalski, T. [eds.] Szekspir. Teoria lancasterska – domysły i fakty, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 379-394.

Fraser Antonia, 2010, The Gunpowder Plot: Terror and Faith in 1605, London, Orion.

Greenblatt Stephen, 2001, Hamlet in Purgatory, Princeton, Princeton University Press.

Hammerschmidt-Hummel Hildegard, 2012, «Edukacja szkolna i wykształcenie Williama Szekspira», [in:] Kozłowski K., Kowalski, T. [eds.] Szekspir. Teoria lancasterska – domysły i fakty, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 87-127.

Kozłowski Krzysztof, 2012, «Szekspir, Lancashire i katolicyzm», [in:] Kozłowski K., Kowalski T. [eds.] Szekspir. Teoria lancasterska – domysły i fakty, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 5-50.

Kozłowski Krzysztof, Kowalski Tomasz, (eds.), 2012, Szekspir. Teoria lancasterska – domysły i fakty, przeł. A. Gomola (z. j. ang), A. Igielska (z j. niem.) Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Lecler Joseph, 1964, Historia tolerancji w wieku reformacji, przeł. L. i H. Kühn, Warszawa, IW PAX.

Milward Peter, 1973, Shakespeare's Religious Background. Bloomington, IN, Indiana University Press.

Milward Peter, 1999, Czy Szekspir był katolikiem, przeł. R. Acher, A. Szurek, Warszawa, Archangelus.

Milward Peter, 2012, «Metadramat w Hamlecie i Makbecie», [in:] Kozłowski K., Kowalski T. [eds.] Szekspir. Teoria lancasterska – domysły i fakty, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 328-348.

Steiner George, 2000, Po wieży Babel. Problemy języka i przekładu, przeł. O. i W. Kubińscy, Kraków, Universitas.

Thomas Alfred, 2007, A Blessed Shore. England and Bohemia from Chaucer to Shakespeare, Ithaca, Cornell University Press.

Wagner John A., 1999, Historical Dictionary of the Elizabethan World: Britain, Ireland, Europe, and America, Phoenix AZ, Oryx Press.

Wilson Richard, 2003, «Shakespeare and the Martyrs», [in:] Dutton, R., Findlay A., Wilson, R. [eds.] Theatre and Religion. Lancastrian Shakespeare, Manchester, Manchester University Press, 1-39.

Wilson Richard, 2012, «Kciuk sternika. Makbet i męczennicy», [in:] Kozłowski K., Kowalski T. [eds.] Szekspir. Teoria lancasterska – domysły i fakty, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 349-378.

Wilson, Richard, 1997, Shakespeare and the Jesuits, Times Literary Supplement (19 grudnia), 11-13.

Published
2019-10-23
Section
Varia