Human Studies in the Wilderness: Between Atopy and Interdisciplinary Reflection

  • Anna Maria Skibska Adam Mickiewicz University in Poznań
Keywords: atopy; performative studies; experience; anecdote; cultural poetics

Abstract

In the essay, a crucial issue of crisis concerning the human studies is presented from the view-point of several interdisciplinary procedures, according to which the convoluted content of the crisis itself (along with its impossible term) is regarded as an extra-ordinary energy stimulating the development of the human thought, expressed either in/by literature or academic discourses. In order to reconsider the new possibilities for the human studies, offered by the contemporary thinkers, I have decided to cast same light on Barthes’s idea of atopy, which fluently leads towards the so called performative turn (via late Derrida’s deconstruction) and subsequently to the poetics of experience (including the somatic criticism and somaesthetics) and cultural poetics, represented by the Greenblatt school.

References

Agamben G.: Stan wyjątkowy, cz. 2, 1. cyklu Homo sacer, tłum. A. Surma-Gawłowska, Kraków 2009.

Agamben. Przewodnik Krytyki Politycznej, Wrocław 2010.

Attridge D.: Jednostkowość literatury, przeł. P. Mościcki, Kraków 2007.

Austin J. L.: Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa 1993.

Bachtin M.: Nad nową wersją książki o Dostojewskim, [w:] tenże, Estetyka twórczości słownej, tłum. D. Ulicka, oprac., tłum., wstęp E. Czaplejewicz, Warszawa 1986.

Bachtin M.: Problem stosunku autora do bohatera, [w:] tenże, Estetyka twórczości słownej, tłum. D. Ulicka, oprac., tłum., wstęp E. Czaplejewicz, Warszawa 1986.

Bakhtin M.: Speech Genres and Other Late Essays, tłum. V.W. McGee, red. C. Emerson, M. Holquist, Austin 1986.

Baltrusaitis J.: Anamorfozy albo Thaumaturgus opticus, przeł. T. Stróżyński, Gdańsk 2009.

Barthes R.: Fragmenty dyskursu miłosnego, przeł. M. Bieńczyk, Warszawa 2003.

Barthes R.: Imperium znaków, przeł. A. Dziadek, wstęp M.P. Markowski, Warszawa 1999.

Barthes R.: Przyjemność tekstu, przeł. A. Lewańska, Warszawa 1997.

Barthes R.: Światło obrazu. Uwagi o fotografii, przeł. J. Trznadel, Warszawa 2010.

Burzyńska A.: Anty-teoria literatury, Kraków 2009.

Burzyńska A.:Dekonstrukcja i interpretacja, Kraków 2006.

Burzyńska A.: Dekonstrukcja, polityka i performatyka, Kraków 2013.

Burzyńska A., Markowski M.P.: Teorie literatury XX wieku, Kraków 2007.

Celan P.: Psalm i inne wiersze, wybór i przekład R. Krynicki [Fuga śmierci, przeł. S.J. Lec], Poznań 2013.

Derrida J.: Ostrogi. Style Nietzschego, przeł. B. Banasiak, Łódź 2012.

Derrida J.: Pozycje. Rozmowy z Henri Ronsem, Julią Kristevą, Jean-Louis Houdebinem i Guy Scarpettą, przeł. A. Dziadek, Katowice 2007.

„Ta dziwna instytucja zwana literaturą”. Z Jacques’em Derridą rozmawia Derek Attridge, tłum. M. P. Markowski, „Literatura na świecie” 1998, nr 11-12.

Derrida J.: Wiara i wiedza, przeł. P. Mrówczyński, [w:] J. Derrida, I. G. Vattimo i in., Religia, Warszawa 1999.

Dziadek A.: Wstęp, [w:] A. Wat, Utwory wybrane, Wrocław 2007.

Fineman J.: The History of the Anecdote: Fiction and Fiction, New York 1989.

Fischer-Lichte E.: Estetyka performatywności, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, Kraków 2008.

Geertz C.: Zastane światło: antropologiczne refleksje na tematy filozoficzne, tłum., wstęp Z. Pucek, Kraków 2003.

Greenblatt S.: Marvellous Possessions: The Wonder of the New World, Chicago 1991.

Greenblatt S.: Poetyka kulturowa. Pisma wybrane, red., wstęp K. Kujawińska-Courtney, Kraków 2006.

Greenblatt S., Gallagher C.: Practising New Historicism, Chicago 2000.

Illg J.: Kilka uwag na temat sztuki kompozycji powieściowej Milana Kundery, „Literatura na świecie” 1990, nr 9.

Hedges W.: New Historicism, http://www.sou.edu/English/Hedges/Sodashop/Rcenter/Theory/

Explaind/nhistexp.htm [dostęp: 20.07.2004].

Jay M.: Pieśni doświadczenia. Nowoczesne amerykańskie i europejskie wariacje na uniwersalny temat, przeł. A. Rojniak-Majewska, Kraków 2008.

Kristeva J.: Ideologia dyskursu o literaturze, tłum. A. Milecki, [w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. IV, cz. 2: Literatura jako produkcja i ideologia. Poststrukturalizm. Badania intertekstualne. Problemy syntezy historycznoliterackiej, Kraków 1992.

Markowski M.P.: Między fragmentem a powieścią, czyli za co kocham Rolanda Barthes’a, „Teksty Drugie” 1990, nr 2.

Miller J.H.: Theory Now and Then, Durham 1991.

Nycz R.: Literatura nowoczesna wobec doświadczenia, „Teksty Drugie” 2006, nr 6.

Nycz R.: Od teorii nowoczesnej do poetyki doświadczenia, [w:] Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, red. T. Walas, R. Nycz, Kraków 2012.

Schechner R.: Performatyka: wstęp, przeł. T. Kulikowski, red. przekładu M. Rochowski, Wrocław 2006.

Schowalter E.: Krytyka feministyczna na rozdrożu, tłum. I. Kalinowska-Blackwood, tłum. przejrzał R. Nycz, [w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. IV, cz. 2: Literatura jako produkcja i ideologia. Poststrukturalizm. Badania intertekstualne. Problemy syntezy historycznoliterackiej, wydanie 2. poprawione, Kraków 1996.

Schusterman R.: Myślenie poprzez ciało. Rozwinięcie nauk humanistycznych – uzasadnienie dla somaestetyki, „Journal of Aesthetic Education” 2006, nr 1.

Selden R.: Practising Theory and Reading Literature: Introduction, Lexington 1989.

Turner V.: Variations on a Theme of Liminality, [w:] Secular Rites, red. S.F. Moore, B.G. Myerhoff, Assen 1977.

Watten B.: The Constructivist Movement. From Material Text to Cultural Poetics, Middletown, Conn. 2003.

Published
2019-10-23
Section
Articles