Czech Exile Writers in the Netherlands: The Position of Jana Beranová and Jan Stavinoha in the Literary Field

Keywords: exile, multicultural literature, Jana Beranová, Jan Stavinoha, Kader Abdolah, posture

Abstract

Dutch literature of the 1990s can be characterised by a significant boom in the so-called multicultural (or intercultural) authors (political refugees and second-generation migrants). Jana Beranová and Jan Stavinoha, two authors of Czech origin debuting in poetry and fiction in the early 1980s, did not fully participate in this trend. This article deals with the reception of these two exiles in the Netherlands, and the possibility of their entrance into the literary canon. One of the aspects investigated in more detail is their self-presentation, namely, whether, and to what extent, they assumed an exilic posture.

References

Agterberg, Ries. “Heimwee naar een land dat niet meer bestaat”. Cultuur en migratie in Nederland. Kunsten in beweging 1980-2000, ed. Rosemarie Buikema en Maaike Meijer, Den Haag, Sdu Uitgevers, 2004, pp. pp. 289-303.

Anbeek, Ton. Geschiedenis van de literatuur in Nederland, 1885-1985. Amsterdam/Antwerpen, De Arbeiderspers, 1999.

Anoniem. Praagse Lente – Pražské jaro Revisited 68. Praha, Paseka, 2008.

Boven, Erica van, en Mary Kemperink. Literatuur van de moderne tijd. Nederlandse en Vlaamse letterkunde in de 19e en 20e eeuw. Bussum, Coutinho, 2006.

Brems, Hugo. Altijd weer vogels die nesten beginnen. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1945-2005. Amsterdam, Bert Bakker, 2006.

Delpher, www.delpher.nl. Geraadpleegd op 18-02-2019.

Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren, www.dbnl.org. Geraadpleegd op 18-02-2019.

Dijl, Frank van. “Jan Stavinoha, Nederlands schrijver”. Het vrije volk, 4 februari 1987.

Dijl, Frank van. “Jana Beranová publiceert ondergrondse poëzie uit Tsjechoslowakije. Niet ʼt werk, maar de dichter is gevaarlijk”. Het vrije volk, 2 september 1978.

Doanová, Renáta. Tsjechische migrantenschrijvers in de Nederlandse literatuur, Masterscriptie, Filozofická fakulta Univerzity Karlovy (FF UK) [Faculteit der Letteren, Karelsuniversiteit Praag], 2016.

Dynarowicz, Eva. “A Migrant Writerʼs Manifesto. Kader Abdolah as a Public Intellectual”. Dutch Crossing. Journal of Low Countries Studies, vol 42, nr 1, 2018, pp. 77-95.

Halal, Yousef el. Man zoekt vrouw om hem gelukkig te maken. Amsterdam, Nijgh & Van Ditmar, 2004.

Henderson, Jasper. “In beweging blijven. Jana Beranová”. Poëziekrant, vol. 4, 2011, pp. 80-87.

Herschberg, Sjifra. “Schrijvers zijn dictators die niet uit het ei konden komen”. De Volkskrant, 6 februari 1987.

Hutka, Jaroslav. “Požár v bazaru”. hutka.cz/new/html/fejold.html, geraadpleegd op 18-02-2019.

“Ivan Landsmann”. Paměť národa. www.pametnaroda.cz/cs/landsmann-ivan-20071030-0. Geraadpleegd op 18-02-2019.

Jan Stavinoha. www.janstavinoha.nl/. Geraadpleegd op 18-02-2019.

“Jana Beranová”. Rotterdamse dichters, www.rotterdamse dichters.nl/ dichters/jana-beranova. Geraadpleegd op 18-02-2019.

“Jana Beranová”. Wikipedia. De vrije encyklopedia, nl.wikipedia.org/wiki/Jana_Beranová, geraadpleegd op 18-02-2019.

Komrij, Gerrit. Nederlandse poëzie van de 19de tot en met de 21ste eeuw in 2000 en enige gedichten. Amsterdam, Bert Bakker, 2004.

Kotterer, Frans. “In 1968 heb ik mijn Tsjechische ik weer ontdekt”. Het Parool, 4 oktober 1982.

Kotterer, Frans. “Stavinoha: ‘satire zit in mijn bloed’”. Het Parool, 21 maart 1984.

“Krajané v Nizozemsku”. Materiaal van het Tsjechische Ministerie van Buitenlandse Zaken, www.mzv.cz/file/1556132/Krajane_v_Nizozemsku.doc. Geraadpleegd op 18-02-2019.

Krijt, Kryštof, en Pieter Goedhart. Tsjecholand. Over Tsjechen en Hollanders. Den Haag, [z.u.], 2008.

Lexicon van literaire werken, ed. Ton Anbeek, Jaap Goedegebuure en Bart Vervaeck, Groningen, Wolters-Noordhoff / Antwerpen, Garant-Uitgevers, 1989-2014.

Meizoz, Jerôme. Postures littéraires: mises en scène modernes de lʼauteur. Genève, Slatkine Érudition, 2007.

Nederlandse literatuur, een geschiedenis, ed. M.A. Schenkeveld-Van der Dussen, Groningen, Martinus Nijhoff, 1993.

Peeters, Marnix. “Alleen Turken en oude hippies krijgen nog literaire prijzen. Wat is er aan de hand?”, Knack, www.knack.be/nieuws/boeken/alleen-turken-en-oude-hippies-krijgen-nog-literaire-prijzen-wat-is-er-aan-de-hand/article-column-1148297.html. Geraadpleegd op 18-02-2019.

Polišenský Josef. Nizozemská politika a Bílá hora. Československá akademie věd, 1958.

Renner, Hans. Tsjechië en Nederland. Historische raakvlakken. Praha, Paseka, 2005.

Schrijvende vrouwen. Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen 1880-2010, Jacqueline Bel en Thomas Vaessens, Amsterdam University Press, 2010.

Schyns, Désirée. “Between Descent en Destiny. Intercultural Authors in the Netherlands”. Low Countries, vol. 9, 2001, pp. 54-60.

Vaessens, Thomas. Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur. Nijmegen, Vantilt, 2013.

Vervoort, Hans. “Balling in Nederland”. NRC Handelsblad, 17 augustus 1984.

Voorst, Sandra van. “De ballingschrijver Kader Abdolah”. Schrijverstypen. De moderne auteur tussen individu en collectief, ed. Erica van Boven & Pieter Verstraeten, Hilversum, Verloren, 2016. pp. 203-216.

Zuilen, Jan van. “Gevluchte Tsjechische schrijfster voelt zich thuis in Nederland. ‘Dat zakelijke van jullie heb ik niet’”. De Stem, 11 oktober 1990.

Published
2020-12-15