Problematyczny powrót do źródeł: Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny w liturgii Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego

  • Bogdan Pańczak Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
Słowa kluczowe: Katolickie Kościoły Wschodnie; latynizacja; reforma liturgiczna; Kongregacja Kościołów Wschodnich; rok liturgiczny

Abstrakt

Artykuł dotyczy jednego z najistotniejszych aspektów życia Katolickich Kościołów Wschodnich, jakim jest ich wierność własnemu obrządkowi, czyli liturgicznemu, teologicznemu, duchowemu i dyscyplinarnemu dziedzictwu (por. kan. 28 §1 Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich). Magisterium Kościoła, od dokumentów Soboru Watykańskiego II do wydanej w 1996  r. przez Kongregację Kościołów Wschodnich Instrukcji w sprawie stosowania przepisów liturgicznych Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich wzywa te wspólnoty do ponownego odkrycia bogactwa swojej tradycji, a gdzie zachodzi taka potrzeba – do roztropnego usunięcia obcych zapożyczeń i powrotu do źródeł. Na przykładzie święta celebrowanego na chrześcijańskim Wschodzie 9 grudnia widać, jak trudny jest ten proces w Ukraińskim Kościele Greckokatolickim. Rzymska reforma ksiąg liturgicznych (lata 40. XX wieku), która przywróciła zmienioną w 1891 r. nazwę i liturgię bizantyńskiego święta „Poczęcie św. Anny, gdy poczęła ona Najświętszą Bogurodzicę”, czeka na pełną recepcję i implementację.

Bibliografia

Congregazione per Le Chiese Orientali, Istruzione per l’applicazione delle prescrizioni liturgiche del Codice dei Canoni delle Chiese Orientali, Libreria Editrice Vaticana, 1996.

De cultu mariano saeculis XVII-XVII, Romae: Academia Mariana Internationalis 1988.

Dictionnaire de théologie catholique, Dictionnaire de théologie catholique, red. Jean Michel Alfred Vacant, Eugène Mangenot, Émile Amann, t. VII, Paris: Letouzey et Ané 1927.

Dodatok do čynnostej y riszen` ruskoho provincijalnoho sobora v Halyčyni otbuvšoho sja vo L`vovi w r. 1891, L’vov 1897.

Galadza Peter, The Theology and Liturgical Work of Andrei Sheptytsky (1865-1944), (Orientalia Christiana Analecta 272), Roma: Pontificio Istituto Orientale 2004.

Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Ecclesia in Europa. O Jezusie Chrystusie, który żyje w Kościele, jako źródło nadziei dla Europy, 2003.

Jan Paweł II, List Apostolski Orientale Lumen, 1995.

Kanony Partykuljarnoho Prava Ukraїns`koї Hreko-Katolyc`koї Cerkvy. Specvypusk „Blahovisnyka Verchovnoho Archyjepyskopa Kyjevo-Halyc’koho Ukraїnskoї Hreko-Katolyc’koї Cerkvy 2015 roku”, Berezen’ 2015, L’viv: Vydavnyctvo „Drukars`ki kunš’ty” 2015.

Katechyzm Ukraїns’koji Hreko-Katolyc’koji Cerkvy „Chrystos – naša Pascha”, L’viv: Vydavnyctvo „Svičado” 2011.

Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich, Lublin: Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium” 2002.

Korolevskyj Kyrylo (Jean Charon), Rym i obrjadovo-liturhični dyskusiї u Patrijaršij Kyїvs`kij Vselens`kij Cerkvi miž dvoma Svitovymy vijnamy, red. Dmytro Blažejovs`kyj, L`viv 2002.

Molytvoslov, Rym–Toronto: Vydavnyctvo OO. Vasylijan 1990.

Przemówienie księdza kardynała Karola Wojtyły podczas wizytacji parafii greckokatolickiej w kościele św. Katarzyny w Krakowie, 1-5 listopada 1972 r., w: Włodzimierz Mokry, Papieskie posłania Jana Pawła II do Ukraińców, Wydawnictwo „Szwajpolt Fiol”, Kraków 2001.

Raes Alfonse, Le liturgicon ruthène depuis l’Union de Brest, „Orientalia Christiana Periodica” 7 (1942), № 1-2.

Sacra Congregazione per la Chiesa Orientale, Oriente cattolico. Cenni storici e statistiche, Città del Vaticano 1962.

Taft Robert F., Liturgia. Wzór modlitwy, ikona życia, Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów PROMIC, 2013.

Opublikowane
2020-02-06
Dział
Artykuły