What about the Interior Castle? Response to Ienca's and Andorno's New Human Rights in the Age of Neuroscience and Neurotechnology

Abstrakt

Co z wewnętrzną twierdzą? Odpowiedź na propozycję Ienca i Andorno dotyczącą nowych praw człowieka w erze neuronauki i neurotechnologii

Zaproponowane przez Ineca i Andorno, w artykule „Towards new human rights in the age of neuroscience and neurotechnology”, trzy nowe prawa człowieka na pierwszy rzut oka wydają się niezwykle atrakcyjną odpowiedzią na rosnące ze strony neuronauki zagrożenia dla ludzkiej wolności. Jednakże ich głębsza analiza, zwłaszcza w kontekście zasad systemu ochrony praw człowieka Rady Europy, wraz z jego kamieniem węgielnym – przyrodzoną ludzką godnością, ujawnia szereg poważnych wątpliwości. Najpoważniejsza z nich dotyczy możliwości pogodzenia stojącej u podstaw neuronauki i neurotechnologii filozofii, wraz z milcząco przyjmowaną w ramach niej wizją człowieka, z filozofią praw człowieka i jej antropologią. Druga, bardziej szczegółowa, lecz równie istotna z punktu widzenia systemu wartości demokratycznego państwa prawnego, wątpliwość dotyczy kwestii pogodzenia nieterapeutycznych ingerencji w „wewnętrzną twierdzę” jednostki – mózg wraz z nadbudowanym nad nim umysłem – z obowiązkiem poszanowania i zabezpieczenia przez państwo prawa do wolności myśli, sumienia i religii, rozumianego zarówno jako fundamentalne prawo człowieka, jak i konstytutywny element systemu wartości demokratycznego państwa prawnego.