Mistagogia egzystencjalna Karla Rahnera a przepowiadanie słowa Bożego

Ryszard Hajduk

doi:10.18290/rt.2019.66.12-3

Ryszard Hajduk Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Teologiczny https://orcid.org/0000-0002-8012-2184

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2019.66.12-3

Słowa kluczowe: duszpasterstwo, mistagogia, przepowiadanie, doświadczenie, duchowość chrześcijańska

Abstrakt

Kościół katolicki po Soborze Watykańskim II coraz więcej uwagi przywiązuje do mistagogii, do czego w znacznej mierze przyczynił się Karl Rahner. Wzywa on do jej praktykowania w duszpasterstwie ze względu na konieczność zmiany sposobu przekazu wiary, która będzie zanikać, jeśli ludzie nie zostaną wprowadzeni w bezpośrednie, osobiste doświadczenie Boga. Dlatego Kościół w swej działalności pastoralnej nie może się ograniczyć do wykładu doktryny chrześcijańskiej, lecz winien wskazywać ludziom drogi prowadzące do życia w zjednoczeniu z Bogiem i towarzyszyć im w osiąganiu pełni człowieczeństwa. Również głoszenie słowa Bożego ma mieć charakter mistagogiczny, czyli odsłaniać ślady obecności Boga w ludzkiej rzeczywistości, odpowiadać na najgłębsze potrzeby duchowe słuchaczy i wspierać ludzi w podejmowaniu decyzji o życiu w zjednoczeniu z Bogiem. Rahnerowska koncepcja mistagogii egzystencjalnej nie neguje potrzeby mistagogii liturgicznej, ale apeluje o jej ścisłe powiązanie z codzienną ludzką egzystencją.

Bibliografia

Armbruster K., Von der Krise zur Chance. Wege einer erfolgreichen Gemeindepastoral, Herder, Freiburg i.B. 1999.

Benedykt XVI, Deus caritas est. Encyklika o miłości chrześcijańskiej, Rzym 2005.

Cacucci F., La mistagogia. Una scelta pastorale, Edizioni Dehoniane, Bologna 2006.

Egan H.D., Karl Rahner. The Mystic of Everyday Life, The Crossroad Publishing Company, New York 1998.

Endean P., Karl Rahner and Ignatian Spirituality, Oxford University Press, New York 2004.

Flügge E., Der Jargon der Betroffenheit. Wie die Kirche an ihrer Sprache verreckt, Kösel, München 2016.

Franciszek, Evangelii gaudium. Posynodalna adhortacja o głoszeniu Ewangelii we współczesnym świecie, Rzym 2013.

Franciszek, Gaudete et exsultate. Adhortacja apostolska o powołaniu do świętości w świecie współczesnym, Rzym 2018.

Haslinger H., Sakramente – befreiende Deutung von Lebenswirklichkeit, w: Handbuch Praktische Theologie, t. II, red. H. Haslinger, Matthias-Grünewald, Mainz 2000, s. 172.

Haslinger H., Sich selbst entdecken – Gott erfahren. Für eine mystagogische Praxis kirchlicher Jugendarbeit, Matthias-Grünewald, Mainz 1991.

Haslinger H., Was ist Mystagogie? Praktisch-theologische Annäherung an einen strapazierten Begriff, w: Mystagogische Seelsorge. Eine lebensgeschichtlich orientierte Pastoral, red. S. Knobloch, H. Haslinger, Matthias-Grünewald, Mainz 1991, s. 15-75.

Hitz P., Das Mysterium Christi und die Verkündigung, „Theologie der Gegenwart” 6(1963), z. 3, s. 153-158.

Hitz P., Le Mystère de l'évangélisation dans la vie des hommes, „Masses Ouvrières” 1962, nr 190, s. 11-48.

Jan Paweł II, Ecclesia in Europa. Adhortacja apostolska o Jezusie Chrystusie, który żyje w Kościele jako źródło nadziei dla Europy, Rzym 2003.

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1992.

Knobloch S., Mystagogie und Subjektwerdung, „Theologisch-Praktische Quartalschrift” 141(1993), z. 2, s. 148-157.

Knobloch S., Praktische Theologie. Ein Lehrbuch für Studium und Pastoral, Herder, Freiburg i.B. 1996.

Koch K., Kirche ohne Zukunft? Plädoyer für neue Wege der Glaubensvermittlung, Herder, Freiburg i. B. 1993.

Kranemann B., Liturgie als Anstiftung zum Handeln. Die diakonale Dimension des christlichen Wortgottesdienstes, w: Die diakonale Dimension der Liturgie, red. B. Kranemann, Th. Sternberg, W. Zahner, Herder, Freiburg i. B. 2006, s. 194-206.

Kroll T., Der Himmel über Berlin – säkulare Mystagogie?, LIT Verlag, Berlin 2008.

Mazza E., La mistagogia. Le catechesi liturgiche della fine del quarto secolo e il loro metodo, CLV, Roma 1996.

Mödl L., Liturgie und Predigt, „Theologisch-Praktische Quartalschrift” 141(1993), z. 4, s. 198-201.

Nadolski B., Mistagogia jako metoda w liturgii, „Collectanea Theologica” 65(1995), z. 3, s. 101-112.

Nouwen H.J.M., Clowning in Rome. Reflections on Solitude, Celibacy, Prayer, and Contemplation, Image Books, Garden City 1979.

Nowak W., Eucharystia szczytem i źródłem posługi prezbitera a umiejętność jej przewodniczenia, w: Misterium Eucharystii. Teologia – liturgia – ekumenizm. Encyklika Jana Pawła II Ecclesia de Eucharistia, red. tenże, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2004, s. 101-121.

Rahner K., Die grundlegenden Imperative für den Selbstvollzug der Kirche in der gegenwärtigen Situation, w: Handbuch der Pastoraltheologie, t. II/1, red. F.X. Arnold, K. Rahner, V. Schurr, L.M. Weber, Herder, Freiburg i.B. 1966, s. 256-276.

Rahner K., Grundkurs des Glaubens. Einführung in den Begriff des Christentums, Herder, Freiburg i.B. 1977.

Rahner K., Schriften zur Theologie, t. VII. Zur Theologie des geistlichen Lebens, Benziger, Einsiedeln 1966.

Ravasi G., Comunicación y Palabra de Dios. Visión bíblica y teológica de la comunicación, w: Evangelización y Comunicación, red. G. Ravasi, J. McDonnell, W. Uranga, San Pablo, Caracas 1994, s. 7-93.

Rueter A.C., Making Good Preaching Better, Liturgical Press, Collegeville 1997.

Severus von E., Mystagogie heute. Balthasar Fischer zum 80. Geburtstag, „Liturgisches Jahrbuch” 40(1992), z. 3, s. 147-149.

Simon W., Mystagogie, w: Lexikon der Pastoral, red. K. Baumgartner, P. Scheuchenpflug, Herder, Freiburg i.B. 2002, s. 1173-1177.

Weber Ch., Firmkatechese als Entdeckungsreise, w: Mystagogische Seelsorge. Eine lebensgeschichtlich orientierte Pastoral, red. S. Knobloch, H. Haslinger, Matthias-Grünewald, Mainz 1991, s. 156-193.

Werner M., Krise der Korrelation und mystagogisches Handeln, „Info” 2(2003), z. 4, s. 229-232.

Wołoszka J., Celebracja sakramentu małżeństwa anamnezą tajemnicy stworzenia, „Anamnesis” 8(2002), z. 4, s. 54-78.

Zinkevičiūtė R., Karl Rahners Mystagogiebegriff und seine praktisch-theologische Rezeption, Peter Lang AG, Frankfurt a.M. 2007.

Zulehner P.M., „Denn du kommst unserem Tun mit deiner Gnade zuvor... ”. Zur Theologie der Seelsorge heute. P.M. Zulehner im Gespräch mit K. Rahner, Patmos, Düsseldorf 1984.

Zulehner P.M., Pastoral: Entriegelung des Menschen, „Theologie der Gegenwart” 23(1980), z. 3, s. 6-11.

Zulehner P.M., Von der Versorgung zur Mystagogie. Theologische Implikationen seelsorglicher Praxis, „Lebendige Seelsorge” 33(1982), z. 1, s. 177-182.